Krajem prošlog mjeseca navršilo se deset godina od kako je Stalni savjet OEBS-a (29. jula 2006.) donio odluku o podizanju nivoa Kancelarije u Podgorici u Misiju OEBS-a u Crnoj Gori (OSCE Mission to Montenegro) i dodijelio joj novi mandat.
To je bio i povod da sadašnjoj šefici Misije OEBS-a ambasadorki Janini Hrebičkovoj uputimo pretpošle nedjelje pet pitanja vezanih za aktivnosti Misije. Odgovor smo dobili tek u ponedjeljak i to na ponovljenu molbu. Koliko odgovor ima veze sa postavljenim pitanjima neka ocijene čitaoci, uz napomenu da je ambasadorka Hrebičkova bila novinarka u Češkoj.
No, prvo evo tih pitanja od kojih su neka koncipirana na osnovu naših saznanja iz izvora u Misiji i vrhovima vlasti Crne Gore:
– Zašto OEBS nije prihvatio parlamentarni dijalog iako ste na njega bili pozvani?
– Kako OEBS gleda na politički sporazum vlasti i dijela opozicije i leks specialis?
– Mediji prenose da su na projektu pružanja pomoći Državnoj izbornoj komisiji angažovana dva eksperta – jedan sa Kosova, a drugi iz Velike Britanije. Šta je njihov zadatak?
– Da li je tačno da su u posljednje tri godine za vrijeme Vašeg mandata četiri visoka funkcionera OEBS-a (Rroberts, Polyga, Force i Patterson) napustili Misiju OEBS-a u Crnoj Gori i zašto?
– Nezvanično saznajemo da je više funcionera OEBS-a, uključujući i Vas, postali vlasnici vrijednih nekretnina u Crnoj Gori. Da li je to tačno?
Odgovor na sva ova pitanja ,,koja se odnose na značajne aktivnosti Misije”, kako napominje ambasadorka Hrebičkova, glasi:
,,Od samog početka, Misija je pozdravila skupštinski dijalog koji su krajem prošle godine inicirali lideri političkih partija. Ta inicijativa je, očigledno, bila neophodna kao podrška prevazilaženju političke krize. Lideri političkih partija su demonstrirali da mogu uspješno da prevaziđu svoje političke razlike postizanjem kompromisa u interesu javnosti. Vjerujem da je pozitivan i signal političke zrelosti to što su crnogorski akteri imali puno vlasništvo nad ovim procesom.
Misija i drugi predstavnici međunarodne zajednice, pozdravili su i iskazali podršku političkom sporazumu kada je on postignut. Nakon toga, OEBS je podržao sve strane da rade na njegovom potpunom sprovođenju u dobrom duhu. U tom smislu, htjela bih i da podsjetim na poruku Generalnog sekretara OEBS-a tokom njegove posjete Podgorici sredinom jula (see http://www.osce.org/sg/253061).
Misija nastavlja sa angažovanjem stručnjaka za izborna pitanja sa bogatim iskustvom u oblasti sprovođenja izbora koji pružaju tehničku ekspertizu članovima DIK-a, zaposlenima u DIK-u i članovima opštinskih komisija u pripremi parlamentarnih izbora zakazanih za oktobar. Pružanje ove podrške nastaviće se do izbornog dana”.
Zanimljivo je da je ambasadorka Hrebičkova nedavno, povodom Svjetskog dana slobode medija (3. maja), kazala da su slobodni, nezavisni i profesionalni mediji prijeko potreban resurs svakog demokratskog društva i da medijskim poslenicima mora biti omogućeno da obavljaju svoj posao slobodno i bezbjedno.
,,Misija izražava svoju podršku svim novinarima u Crnoj Gori u naporima koje ulažu u njegovanje nezavisnog i profesionalnog novinarstva. Ove godine, Svjetski dan slobode medija posvećen je pravu na pristup informacijama koje je jedno od temeljnih sloboda i ljudskih prava, koje omogućava medijskim poslenicima da traže i dobijaju informacije o pitanjima od značaja za javnost”, naglasila je Hrebičkova.
Da je ispoštovala ove svoje sasvim prihvatljive stavove, onda čitaoci Monitora ne bi ostali uskraćeni za informacije koje smo tražili od ambasadorke. Ili je možda svrstala Monitor u medije koji doprinose polarizaciji društva te da su neprofesionalni i senznacionalistički, kako je to opisivala prije nepune dvije godine u Blicu Crna Gora.
Komentarišući te njene stavove, izvršni direktor Dejli presa Željko Ivanović kazao je da je Hrebičkova prije toga trebalo da se bavi napadima na novinare i medije.
,,Tužno je konstatovati da čelnica jedne tako ozbiljne institucije kao što je OEBS ne poznaje stvarne probleme medija u Crnoj Gori. Umjesto da se, pozivajući se ne samo na izvještaje domaćih NVO organizacija već i međunarodnih, pozabavi pitanjima sigurnosti medija i novinara, istragama zločina protiv nezavisnih medija i novinara, pitanjem nelojalne konkurencije, uništenog tržišta, ili pitanjem novca koji iz budžeta ili crnih fondova u milionskim iznosima ulazi u režimsku propagandu čime se nezavisni mediji urušavaju, šefica OEBS-a najveći problem, kao i premijer Đukanović, vidi u podijeljenoj medijskoj zajednici i navodnim niskim standardima novinarstva. Ona bi očito kao i on da uređuje novine, daje naslove i prelama naslovne strane. Čudno zaista”, kazao je Ivanović.
Upravo ovih dana pokazalo se da vlastima odgovara haos na medijskom tržištu kad je riječ o finansiranju medija iz budžeta. Iz NVO Centar za građansko obrazovanje ocijenjeno je, povodom većinske odluke poslanika Skupštine Crne Gore da ne usvoje Predlog zakona o izmjenama i dopunama Zakona o medijima, čiji su dio bili i amandmani CGO-a koji se odnose na finansiranje medija iz javnih fondova, da većini u Skupštini odgovara da finansiranje medija iz budžetskih sredstava ostane ,,neregulisano, netransparentno i podložno zloupotrebama”. Amandmane su žestoko napali poslanici DPS-a i njegovih partnera, ali i Demokratskog fronta.
Kad već pomenusmo premijera Đukanovića podsjetimo da je on u februaru razgovarao sa šeficom Misije OEBS-a i konstatovao ,,da Crna Gora u dugom periodu ima vrlo sadržajnu, plodnu i korisnu saradnju sa OEBS-om, što je rezultiralo unapređenjem sistemskih rješenja i stvaranjem povoljnijih uslova za dinamičan ekonomski i demokratski razvoj crnogorskog društva”.
Kako je saopšteno iz Vlade, on je za to odao priznanje Misiji OEBS-a, i zajedno sa Hrebičkovom zaključio da je prva decenija od obnove crnogorske nezavisnosti i od uspostavljanja Misije u Podgorici prilika za sagledavanje i analizu odličnih rezultata ostvarenih u prethodnom periodu.
Hrebičkova je zahvalila Vladi i državnim institucijama na uspješnoj saradnji, poručujući da je Misija spremna da doprinese daljim reformskim procesima u Crnoj Gori i, pored ostalog, stvaranja uslova za fer i demokratske izbore.
Interesantno je, ukazuju naši izvori, da radi jačanja demokratskih kapaciteta u Crnoj Gori, posebno stvaranja uslova za fer i demokratske izbore, kadrove šefica Misije OEBS-a nalazi na Kosovu iz kruga svojih prijatelja.
Uzgred, mnogi su se iz Misije lijepo skućili u Crnoj Gori. Šefica ima poveliki stan u Tivtu, njen zamjenik Poljak Valdemar Figaj kupio je kuću u Herceg Novom gdje mu je usidrena i jahta, Blerim Krasnići sa Kosova ima stan u Podgorici…
Upućeni se čude kako ambasadorka OEBS-a stiže da tako često kontaktira sa Milanom Roćenom, a neke opozicione lidere nije uspjela ni da upozna za tri pune godine. Posebno uspješno izbjegava da upozna i čelnike Demokratskog fronta, čemu se čude čak i neki akreditovani predstavnici u Misiji.
Takođe u februaru Hrebičkova se susrela i sa predsjednikom Crne Gore Filipom Vujanovićem i sa njim se ,,saglasila da je Crna Gora politički stabilna država i dobar primjer regiona”.
Hrebičkova se pridružila maloj armiji stranih zvaničnika koji se oduševljavaju Đukanovićevim hvalospjevima o zadivljujućim uspjesima Crne Gore u svemu i svačemu. Da li je tome doprinijelo i to da se možda o Crnoj Gori uglavnom informiše preko Televizije Crne Gore ne znamo, ali je poznato da se nedavno vatreno založila da se očuva nezavisnost te medijske kuće.
,,Misija OEBS-a u Crnoj Gori naglašava značaj očuvanja institucionalne i funkcionalne nezavisnosti Radio Televizije Crne Gore i Agencije za elektronske medije, s obzirom na to da obje medijske institucije imaju neprocjenjivu ulogu u razvoju medijskog tržišta i promociji demokratskih vrijednosti, doprinoseći sveukupnom razvoju Crne Gore”, izjavila je Hrebičkova.
Na jednom portalu tim povodom objavljen je i ovaj komentar: ,,Kako možeš da očuvaš nešto što nikad nisi ni imao”?
Misija OEBS-a u Crnoj Gori
Crna Gora je primljena u OEBS 22. juna 2006. godine, što je predstavljalo prvo članstvo nezavisne Crne Gore u nekoj međunarodnoj organizaciji. Predsjednik crnogorske vlade Milo Đukanović potpisao je u Helsinkiju 1. septembra 2006. godine Završni akt Konferencije o bezbjednosti i saradnji u Evropi (Helsinški završni akt). Na ovaj način, Crna Gora je formalno zaokružila proces punopravnog učešća u Organizaciji za evropsku bezbjednost i saradnju. Funkciju šefa Misije OEBS-a od 2006. do septembra 2010. obavljala je je ambasador Paraskeva Badesku (Rumunija), a za novog šefa Misije izabran je Sarunas Adomavičius (Litvanija) čiji je mandat trajao do oktobra 2012. godine. Ambasadorka Janina Hrebičkova stupila je na dužnost šefa Misije OEBS-a u Crnoj Gori 2. decembra 2013. godine.
Veseljko KOPRIVICA
DRUŠTVO4 sedmice
DANAS, SJUTRA4 sedmice
INTERVJU4 sedmice
U SJEĆANJU4 sedmice
Izdvojeno2 sedmice
INTERVJU3 sedmice
INTERVJU4 sedmice
HORIZONTI4 sedmice