Povežite se sa nama

OKO NAS

UMJETNICI U CRNOJ GORI I KORONA: Borba za opstanak

Objavljeno prije

na

Umjetnici iz gotovo svih branši žestoko su osjetili COVID19 krizu

 

Odloženi festivali. Zatvorene koncertne sale, muzeji, biblioteke. Siromašni repertoari u pozorištima. Poneka stidljiva izložba. Lokali bez žive muzike. Rijetke proslave bez fotografa da ovjekovječe upečatljive momente. Takav je svijet umjetnosti od pojave virusa COVID19. A kako žive umjetnici?

,,Od aprila ne radimo. Pojedinci imaju druge poslove. Ja, kao i mnogi, nemam”, kaže za Monitor Marko Kovačević, jedan od članova popularnog podgoričkog benda Kuba.

Da je u muzičkom životu Crne Gore došlo do pauze i da se ne nazire trenutak kada će se ponovo začuti refren, smatraju i iz Crnogorskog orkestra mladih (COM). ,,Kriza je uzela maha i evidentno je da je potrebno sistemsko rješenje. Ministarstvo kulture je za nezaposlene umjetnike organizovalo konkurs na kojem je veliki broj njih dobio novčana sredstva kako bi prevazišli poteškoće usljed širenja virusa. To je bila značajna pomoć, ali kratkoročna”.

Iz Ministarstva kulture su Monitoru objasnili da je taj javni konkurs bio među prvim setovima mjera podrške stvaraocima. ,,Mogli su da budu prijavljeni projekti čija je realizacija predviđena u kućnom ambijentu, a prezentacija i promocija putem online platformi i društvenih mreža, ili radio i TV stanica, kao i  drugih srodnih formata. Podržano je njih 145 i obezbijeđena finansijska pomoć u iznosu od 346. 840 eura”.

Da je naišao stravičan trenutak za umjetnika, smatra i crnogorska glumica Ana Vučković. ,,Mnogo glumaca nema posao i to je problem koji odavno postoji. Kod nas samo dva pozorišta sadrže ansambl – Gradsko pozorište i Crnogorsko narodno pozorište (CNP), kao i nikšićko pozorište koje broji četvoro glumaca. Virus je samo ogolio realno stanje stvari…”, kaže Vučkovićeva za Monitor.

Direktorica JU Kulturno-informativnog centra Budo Tomović Podgorica Snežana Burzan-Vuksanović za Monitor kaže da su, poštujući mjere Nacionalnog koordinacionog tijela (NKT), od marta ove godine otkazali ili odložili oko 50 planiranih programa. ,,Poštujemo važeće preporuke i mjere, uz slogan distanca, ruke, maska, kao i to da može biti do 50 posjetilaca u Velikoj sali. U skladu sa tim i publika se vratila u sale. Već smo organizovali koncert beogradskog kantautora Dušana Strajnića Dukata, a u toku je i revija Svjetska književnost na filmu. Slijedi i regionalni festival stand up-a Opuč od 15. do 17. oktobra. Promovisaćemo i knjigu Mihaila Radojičića Smrt je uvijek u modi i prirediti koncert veoma nadarenog violiniste Viktora Hutera. Podgorica će, krajem oktobra, biti po prvi put i domaćin festivala Olimpijada poezije”, navodi Burzan -Vuksanović.

Ova kulturna ustanova do daljnjeg, u skladu sa važećim mjerama protiv širenja virusa COVID19, neće organizovati probe više stotina članova folklornog ansambla KIC-a, hora Zvjezdice, KIC pop hora, baletske škole Princeza Ksenija, kao ni probe DODEST-ove radionice glume.

COVID19 krizu osjetio je i Ivan Mandić, fotograf i videograf iz Podgorice. ,,Za mene, kao nekog ko je direktno zavistan od događaja, ali i raznih drugih projekata koji podrazumijevaju okupljanje više ljudi, ova godina je puno oskudnija. Pogotovo s proljeća, kada je sve stalo, a baš tada, po pravilu, bude najviše posla”, objašnjava.

Mandić za Monitor ističe da se većina njegovih kolega bavi isključivo fotkanjem i snimanjem proslava, a da je za one, sa kojima to nije slučaj, bilo posla na manjim,   lokalnim festivalima i dešavanjima, kao i u okviru nekih dugoročnih projekata.

Iz Ministarstva kulture kažu da su, u okviru mjera podrške, pored planiranih 100 hiljada eura za godišnji konkurs za finansiranje projekata iz oblasti kreativnih industrija, uvećali iznos fonda podrške za dodatnih 50 hiljada eura. U julu su, kako navode, donijeli odluku o podršci 221 projekta i programa iz oblasti kulturno-umjetničkog stvaralaštva, sa ukupnim iznosom od 726.200 eura. Podrška je namijenjena opštinskim ustanovama kulture i autorskim projektima. ,,U avgustu i septembru su relativno brzo obezbijeđeni uslovi za rad i normalizaciju funkcionisanja jednog broja ustanova kulture, kao drugih programskih aktivnosti koje se odnose na pozorišne kuće i kulturno-umjetničke manifestacije. Inicirali smo i finansirali projekat Online Art market, koji treba da sprovede Udruženje likovnih umjetnika Crne Gore, a koji će obezbijediti velikom broju crnogorskih likovnih umjetnika ne samo široku prezentaciju umjetničkih djela, već otvoriti i mogućnost njihove ekonomske valorizacije”, napominju iz ovog Vladinog resora.

Slikarka i inicijatorka platforme Kulturna baza Kunst, koja služi za online promociju stvaralaštva crnogorskih umjetnika, Ivana Stanić za Monitor kaže da se umjetnik, kako u Crnoj Gori, tako i na globalnom nivou, bori za opstanak u najbanalnijem smislu. ,,Umjetnici nemaju nikakav status, ako su van ugovora ili van institucije, mada im je i tamo klimavo, jer govorimo o privremenom angažovanju. Veliki broj kolega radi druge poslove koji nemaju dodirnih tačaka sa njihovim  pozivom. Ako na sve ovo dodamo planetarni problem pandemije i karantina, jasno je da prostora za udisaj nema, a kamoli za život pristojan življenja”.

Prema njenim riječima, većina se otisnula na online predstavljanja i osvajanja virtuelnog tržista. ,,Ono, opet, nije svima dostupno”, upozorava.

Stanić napominje da bi bilo dobro da se odredi paket mjera pomoći autorima iz svih branši. ,,Muzičari ne sviraju, glumci ne glume, likovnjaci ne izlažu, pisci ne objavljuju, a ako se i realizuje koja izložba, koncert ili predstava, sve je svedeno na minimum i samo zadovoljava formu radi forme. Sve podsjeća na volonterizam i privid žive kulturne scene koja može da se samoodržava. Uvijek smo se osjećali kao građani trećeg reda, kako zbog kulturno-socioloskog konteksta, tako i zbog vrlo male ili nikakve finansijske podrške i zaštite”, objašnjava.

Kao pozitivan primjer kako umjetnost može da živi i tokom pandemije korona virusa, Crnogorski orkestar mladih navodi ovogodišnji festival KotorArt. ,,Održali smo svečani koncert, koji je uspješno realizovan poštujući sve zdravstvene propise. To je rezultat kad se ima volje za prevazilaženje prepreka”, smatraju iz COM-a.

Direktorica KIC-a kazala je da će, u zavisnosti od epidemiološke situacije, teći najavljeni programi. ,,Radi se o koncertu Damira Imamovića, promociji knjige Dušana Vesića Zamisli život, trećem festival Stare note – novi zvuci, Danima ukrajinske kulture, Fashion week-u, radu na projektu Glasovi mira, koji je dio regionalnog programa Dijalog za budućnost, a uveliko radimo i na dopuni monografije KIC-a povodom 55 godina rada. Kultura je uvijek bila i biće važan dio naše svakodnevice, bez dileme. Ipak, zdravlje je prioritet”, navodi Burzan Vuksanović.

Ana Vučković poručuje: ,,Ako je virus vječan, nek’ bude vječnije pozorište. Vjerujem da je ono snažnije od svake krize. Vjerujem u vječnost entuzijazma i da će se moja zemlja više baviti kulturom i ljudima koji zaslužuju svojim talentom i radom da budu nagrađeni”.

Andrea JELIĆ

Komentari

Izdvojeno

SPORNA SERIJA RTCG: Režiranje istorije

Objavljeno prije

na

Objavio:

Nakon odbijanja Skupštine krajem godine da uvrsti u dnevni red Rezoluciju o genocidu u Šahovićima,  režiranje istorije i nesuočavanje sa prošlošću nastavljeno je na RTCG.   Emitovanje dokumentarnog serijala Vraneš, zemlja i ljudi na Javnom servisu RTCG izazvalo je burne reakcije

 

 

Emitovanje dokumentarnog serijala Vraneš, zemlja i ljudi na Javnom servisu RTCG izazvalo je burne reakcije.

,,Emitovati tkz. dokumentarni serijal o Vraneškoj dolini (Šahovićima), pod nazivom Vraneš, zemlja i ljudi, a ne pomenuti ljude čijom je nevinom krvlju u monstruoznom genocidu natopljena Vraneška (Šahovićka) zemlja predstavlja grubo falsifikovanje istorije tog kraja, ruganje žrtvama i porodicama žrtava jednog od najstrašnijih mirnodopskih zločina – genocida nad Bošnjacima Šahovića (Vraneške doline), i grubu zloupotrebu javnog servisa koji se finansira novcem svih nas, pa i Bošnjaka u Crnoj Gori, i da budem lična, mojim kao direktne potomkinje šahovićkih Bošnjaka”, reagovala je, između ostalih, poslanica Bošnjačke stranke Kenana Strujić-Harbić uz poziv javnom servisu da hitno obustavi emitovanje ovog serijala.

Iz PEN centra su pozvali Agenciju za sudiovizuelne medijske usluge da zabrani dalje emitovanje serije, koja, kako tvrde, predstavlja klasičnu propagandnu fabrikaciju s ciljem produbljivanja nacionalne i vjerske mržnje i aproprijacije crnogorskoga nasljeđa. ,,Kad se zanemari bizarno neprofesionalna produkcija i to što najveći dio emisije liči na katalog krsnih slava i katastarski popis, s upitnim toponimima za koje su rođeni Vranešani premijerno imali prilike čuti tek u toj emisiji, jedino čemu može poslužiti taj jeftini propagandistički pamflet je promocija teze da je u Vranešu sve srpsko”, saopštili su.

Predrag NIKOLIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od 10. januara ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

Izdvojeno

ZA I PROTIV KAMENOLOMA U BJELOPOLJSKOM SELU SRĐEVAC: Borba za životnu sredinu ili za monopol   

Objavljeno prije

na

Objavio:

Mještani više bjelopoljskih sela, duže od godinu, bore se da preduzeće Imperijal ne otvori kamenolom u njihovom kraju. Država ćuti, Opština pere ruke od tog projekta, a koncesionar tvrdi da ima sve dozvole i da se njegovim poslovnim planovima protive samo oni koji nelegalno trguju kamenom

 

 

Za nekoliko desetina mještana bjelopoljskih sela Srđevca, Poda, Bioče i Lozne i ova godina počela je protestima, blokadom magistrale i nepokolebljivim stavom da neće dozvoliti da firma Imperijal izgradi kamenolom blizu njihovih domova.  Od Vlade, po ko zna koji put, traže raskid ugovora s koncesionarom.  Taj projekat je naumio da sprovede Vojislav Smolović, brat predsjednika Opštine Bijelo Polje Petra Smolovića.

Mještani, koji se protive tom projektu, još od kraja 2023. godine, ponavljaju da Elaborat o procjeni uticaja na životnu sredinu, urađen za kamenolom, nema veze sa stanjem na terenu. Kažu da je u dokumentu mnogo netačnih podataka, u šta se, tvrde, lako uvjeriti na terenu.

,,Recimo, najbliža kuća je oko 100 metara udaljena od kamenoloma, a ne, kako piše u Elaboratu oko 300 metara. Da su ga spustili još 300 metara, bio bi u centru Srđevca. A ovim kamenolom nije samo zagađen Srđevac, već i Poda, Jagoče, jedan dio Crnče, Štitari, sve je to u opsegu kamenoloma.  Investitor kaže da tu nema vodoizvorišta, da nas nagovara Bemax i još neki pojedinci. Nas interesuje samo zdravlje građana”,poručuju mještani sela na granici bjelopoljske i beranske opštine.

Preduzeće Imperijal je ugovor o koncesiji zaključilo 1. decembra 2020. godine, sa Ministarstvom ekonomije, u tehničkoj Vladi Duška Markovića. Smolovićeva kompanija tako je postala vlasnik koncesionih prava za eksploataciju tehničko-građevinskog kamena na ležištu Poda. Predviđena je eksploatacija površine od 23,42 hektara. Za prvih deset godina planirana je eksploatacija od 27,291 metara  kvadratnih, ili 11 odsto ukupne površine koncesionog ležišta.  Cijeli postupak koji je prethodio potpisivanju koncesionog ugovora vodila je bjelopoljska Opština, odnosno,Sekretarijat za ruralni i održivi razvoj. Mještani tvrde da u taj postupak nije uključivana javnost, pa tako ni  Mjesna zajednica (MZ) Lozna.

Dragana ŠĆEPANOVIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od 10. januara ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

Izdvojeno

AKCIJA “GENERAL” I MISTERIOZNI BERANAC: Borovnice  i kokain

Objavljeno prije

na

Objavio:

U akciji „General“ slobode je lišeno devet osoba, a među vođama grupe koja se sumnjiči za šverc dvije i po tone kokaina iz Južne Amerike u Australiju, pored Vasa Ulića i Radoja Zvicera, vrlo visoko se kotirao i  neupadljivi i skoro neprimjetni Beranac, Mileta Božović. Božović se u Beranama bavio proizvodnjom borovnice i jabuke, zlatarskim i ugostiteljskim poslovima

 

 

Tek kada je nedavno, u decembru prošle godine,  Specijalno državno tužilaštvo blokiralo imovinu jednog broja   uhapšenih u akciji „General“ koja je izvedena nekoliko mjeseci ranije, Beranci su mogli doznati šta makar od dijela nekretnina u ovom gradu posjeduje njihov sugrađanin Mileta Božović.

U akciji „General“ slobode je lišeno devet osoba, a među vođama grupe koja se sumnjiči za šverc dvije i po tone kokaina iz Južne Amerike u Australiju, pored Vasa Ulića i Radoja Zvicera, vrlo visoko se kotirao i ovaj neupadljivi i skoro neprimjetni Beranac.

Nakon zahtjeva SDT-a da se stavi zabrana raspolaganja, Božović neće moći da raspolaže imovinom u naselju Lužac, kao i nekretninama u gradu.

Privremeno su mu blokirani njiva površine 588 kvadratnih metara i  osam voćnjaka ukupne površine 26.211 kvadratnih metara. Zabrana raspolaganja upisana je i na njegov poslovni prostor 112 kvadratnih metara, zemljište u Lužcu ukupne površine 7.916 kvadratnih metara, kao i na još dva voćnjaka površine 3.313 i 4.603 kvadrata.

Božoviću je blokirana  i  imovina upisana na firmu, ukupne površine 681 kvadrat,  šuma površine 8.950 kvadratnih metara, kao i zemljište od 2.736 metara kvadratnih. Vjeruje se da se  još značajan dio imovine Božovića u ovom sjevernom gradu formalno vodi na druge.

Mediji su  pisali da je ovom Berancu koji se nalazi u pritvoru u Spužu, početkom novembra u  ranim jutranjim satima, oko 4.30, u prigradskom naselju Lužac u Beranama, zapaljena jedna moderna drvena kuća velike vrijednosti.

Već tada se moglo saznati da Božović u ovom naselju na dvije lokacije, nedaleko jedna od druge, ima dvije velike plantaže jabuka i američke borovnice. Božović je u ovom prigradskom naselju napravio prave hacijende. Tu je preko noći nikla velelepna vila,  sa pomoćnim objektom ogromne vrijednosti. Upravo je na ovoj lokaciji policija u akciji „General“ tokom pretresa pronašla veliku količinu satova, zlata i oružja. Nekoliko dana je policija obezbjeđivala ovo mjesto, dok su dovedene specijalne mašine za prekopavanje zemlje i traženje podzemnih bunkera.

Ko je, zapravo, Mileta Božović, za koga veliki broj Beranaca, posebno mlađe generacije, nikada nije čuo?

Tufik SOFTIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od 10. januara ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

Izdvajamo