Malo je izgleda da će turistička sezona na ulcinjskoj rivijeri biti onakva kakvom je predviđaju njezini zvaničnici. Gostiju ima manje nego lani, njihova potrošnja je na još nižem nivou, dok je evidentna spremnost domaćina da im nude veoma jeftin smještaj. Ovih se dana u Ulcinju, na Pristanu, na nekoliko desetina metara od mora, moglo prenoćiti za samo pet eura. Dakle, predstojeća sezona biće nalik onima koje imamo već 2,5 decenije, iako dežurni optimisti u vlasti tvrde drugačije.
Početak maja pokazao je nespremnost lokalne vlasti da se suoči s izazovima, te želju centralnih vlasti, oličenih u ,,kaznenim ekspedicijama inspektora” da bar malo pripomognu punjenju bankrotirane državne kase. To nije ništa neočekivano ukoliko se zna tužno stanje u ulcinjskoj opštini. Već tri mjeseca lokalna uprava, nakon ostavke Jakupa Muratija, nema glavnog administratora, što je nepojmljivo u ovakvom sistemu organizovanja opštine. Nema nikakve informacije da li se ikad sastao Koordinacioni odbor za pripremu sezone, ni kada će biti otvoren most na kanalu Port Milena. To je trebalo da bude urađeno još prošle godine, za Dan nezavisnosti, pa krajem aprila ove godine.
I kada most bude završen problem s gužvama u saobraćaju od grada prema Velikoj plaži i Adi Bojani, te obratno, ostaće praktično isti. Državni organi su se pokazali nemoćnim da riješe problem adekvatnog pristupa vozilima mostu s istočne strane. On neće imati mehanizam za otvaranje, iako su iz Vlade žestoko ubjeđivali Ulcinjane da toliko mnogo košta samo zbog toga da bi omogućio slobodnu plovidbu jahtama i drugim plovilima po Port Mileni. Iako tog mehanizma nema cijena izgradnje mosta ostala je ista: čak 14 miliona eura. Stoga, sve više priča oko mosta na Port Mileni počinje da liči marini ispod Starog grada koja je možda lijepa za vidjeti, ali sasvim nefunkcionalna.
Veliko je pitanje takođe kakvo će biti snabdijevanje vodom, jer je situacija u opštinskom JP Vodovod katastrofalna, dok je sve lošije stanje i u JP Komunalne djelatnosti, koje održava čistoću u opštini. Prema tim preduzećima izdvajanja iz ulcinjskog budžeta su veoma mala.
Da su problemi u funkcionisanju opštine ogromni pokazuje i činjenica da zaposlenima plate kasne već pola godine, pa su iz sindikalne organizacije u organima lokalne samouprave najavili da će od 6. maja stupiti u štrajk. Čelnici opštine obećali su sindikalcima da će jednu platu primiti do sredine ovog mjeseca, a ostale zarade do kraja jula. Radnici kažu da na to ne pristaju, već traže da im se sva dugovanja isplate do kraja juna.
Još je teže stanje u preduzećima čiji je osnivač lokalna samouprava, a gdje zarada nema i do 15 mjeseci. ,,Osim pla¬ta, sko¬ro svi¬ma po go¬di¬nu i po ni¬je¬su upla¬ći¬va¬ni do¬pri¬no¬si. Su¬mor¬na sli¬ka i po¬ra¬zni po¬da¬ci u sva¬kom po¬gle¬du. Lju¬di sva¬ko¬dnev¬no do¬la¬ze i tra¬že po¬moć, ali mi ma¬lo šta mo¬že¬mo da uči¬ni¬mo”, ka¬že opštinski sindikalni povjerenik Šefkija-Keko Lja¬mo¬vić. Plata će za opštinare biti jedino ako opština dobije novi kredit. To znači da Ulcinj nezadrživo povećava svoj dug. Prema podacima Ministarstva finansija, krajem 2011. godine on je iznosio 2,4 miliona, a samo godinu kasnije čak 6,2. No, predsjednik opštine Nazif Cungu tvrdi da ukupna dugovanja lokalne samouprave i njezinih javnih preduzeća iznose fantastičnih 22,9 miliona eura, što je čak četiri ostvarena godišnja budžeta Ulcinja. U dugove on računa i ,,očekivane obaveze po sudskim sporovima” koje premašuju 11 miliona eura, iako pred sudovima opštinski predstavnici osporavaju ta potraživanja.
Činjenice nedvosmisleno potvrđuju da je stanje u Ulcinju sve lošije. Podaci Monstata pokazuju da građani Ulcinja imaju najnižu prosječnu platu u zemlji i da ona iznosi 375 eura. U Baru je prosječna mjesečna zarada veća za 65 eura, u Budvi za sto, a u Podgorici za 130 eura nego u Ulcinju. Istovremeno u ovom gradu danas tek dvije hiljade ljudi ima stalni radni odnos, što je tek 40 odsto od onih koji su bili stalno zapošljeni 1990. godine.
Upravo je toliko upisanih birača glasalo na posljednim predsjedničkim izborima, što je bila najmanja izlaznost u zemlji. A i od njih je čak deset odsto poništilo glasački listić, iskazujući time prije svega protest zbog nedosljedne i kratkovide politike albanskih nacionalnih stranaka. Umjesto da tu poruku građana i birača ispravno shvati, opštinska vlast u Ulcinju i dalje nezaustavljivo srlja, što najbolje pokazuju blijedi i nemušti zaključci lokalne Skupštine u vezi Valdanosa, pitanja oko kojeg je teškom mukom postignuta puna saglasnost lokalne zajednice.
Biće tu možda prilike za popravni. Uskoro će se pred lokalnom vlašću naći nacrt prostorno-urbanističkog plana opštine, kojeg na osnovu dogovora s prethodnom opštinskom upravom iz jula 2009. godine, radi centralna vlast. Kako saznajemo, tim planom se predviđa izgradnja ogromnog turističkog naselja u Valdanosu, po projekcijama iz državne Studije lokacije iz 2010. Niko još ne zna što se s Valdanosom predviđa strateškim planom opštine, koji opštinska uprava nije sposobna da donese već punih 18 mjeseci! U svakom slučaju, trenutna administracija nije ispunila očekivanja građana. Ljudi su prepušteni sebi i snalaženju, a grad je ponovo u slobodnom padu. Približavanjem ljeta nervoza narasta, a prostora i vremena za djelovanje je sve manje. Rezultati olako obećane brzine došli su na naplatu.
Mustafa CANKA
INTERVJU3 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
DRUŠTVO2 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice