Kako prije deceniju, kada je opozicija preuzela Nikšić, tako danas. Koalicija na čijem čelu je Milo Đukanović svim silama pokušava da oteža eventualnu primopredaju vlasti i, već sada, zagorča politički život budućoj garnituri. Osim straha od polaganja računa i sopstvene krivične odgovornosti bivši predsjednik Nebojša Radojičić sa družinom, demonstrira i logiku inata: ,,Kada tonemo i vi ćete sa nama!”
Kako je to izgledalo 2002. godine? Opstrukcije na svakom nivou: prethodna vlast, u ulozi opozicije, bojkotovala je rad lokalnog parlamenta i putem tužbi pokušala da ospori legitimitet nove; višedecenijski problem deponije dobio je izrazitu političku dimenziju, a izostala je pomoć republičke vlasti; „iznenada” je nastupio veliki broj blokada opštinskog računa; naplaćena su milionska potraživanja, uglavnom za asfaltiranje u toku izborne kampanje; aktivirani dugovi čak iz osamdesetih godina; aktivirani računi za struju. DPS je, nema sumnje, time postigao što je želio: plate zaposlenih u lokalnoj upravi kasnile su, budžet je bilo nemoguće realizovati. Riječju – zastoj.
Danas, u iščekivanju formiranja opozicione vlasti, ista matrica: ostavljanje tereta. Procurilo je u javnost – Opština je odmah nakon izbora sastavila sistematizaciju za 208 novih radnih mjesta! Ne samo to: prema izvorima Monitora zaposlenima se značajno i sistematski podižu koeficijenti. U stilu: Odlazim, a volim te.
Predstavnik Demokratskog fronta Strahinja Bulajić za Monitor kaže da se izborni gubitnici u Nikšiću ponašaju u stilu „e sad mi više nijesmo glavni, ali ćete zato vi naslijediti sve probleme koje smo stvorili”.
„Uvjeren sam u to da vlast DPS-a nikada nije čisto rješavala stvari. Uvijek je u ovom ili onom obliku, bilo zloupotreba. Zašto bi sada radili drugačije? Zašto bi sada, odjednom, bili pošteni? Zbog čega bi sada neko nastupao iskreno, otvoreno i lokal-patriotski, kada to do sada nije bio slučaj?”
Janko Vučinić kaže da je opozicija navikla na to: „Godinama se tako ponašaju, tako znamo da će sjutra, kada mi dođemo na vlast u Nikšiću, sve uraditi kako bi nas opstruirali, kako bi nam nametnuli što veći teret, a sve kako bi pokazali da Nikšić ne bi mogao da funkcioniše bez njih”. Poslije Mila – potop.
Nakon deset godina vlasti DPSDP u Nikšiću, situacija u gradu još je gora, smatra bivša predsjednica opštine, tada liberal, sada pripadnica Pozitivne Crne Gore, Vera Miljanić. „Izborni rezultati su izraz nezadovoljstva građana Nikšića zbog neodgovorne i nestručne lokalne vlasti, velike prezaduženosti, duga od preko 21 milion eura, koji se nezvanično procjenjuje na tridesetak miliona, velike kreditne prezaduženosti, nesavjesnog raspolaganja imovinom grada, neisplaćivanja pet plata zaposlenima, višemjesečne blokade računa, neizgrađene gradske infrastrukture, zapuštenosti Javnih ustanova i javnih preduzeća, zbog korupcije, neprofesionalizma i politizacije u organima lokalne uprave, kao i velikih socijalnih problema – nezaposlenosti, alkoholizma, narkomanije”, nabraja Miljanićka.
Ne tako davno, oko dvadeset hiljada ljudi bilo je vezano za proizvodnju u Nikšiću. Danas, tek nešto više od hiljadu. Ugašene su velike firme, propala profitabilna preduzeća, uništena privreda. Grad na umoru.
„To je posljedica vlasti DPS – SDP-a, naročito u posljednjih deset godina. Riječ je o rapidnom propadanju i siguran sam da ni jedan grad u Crnoj Gori nije devastiran kao Nikšić, koji je na dnu po svakom pitanju”, ubijeđen je Bulajić.
Stoga, dva su ključna pitanja za opoziciju u Nikšiću, naravno, mimo onoga o kojem u ovom trenutku niko ne želi da priča a tiče se problematike formiranja vlasti: prvo, šta opozicija planiraja da učini i, drugo, šta se, imajući u vidu ograničenja u vezi sa lokalnom samoupravom, realno može učiniti.
Direktor Centra za političku edukaciju Dragiša Janjušević vjeruje da je najbitnije da se provjeri status imovine i status investicija koje se odnose, prije svega, na srušenu zgradu gradskog Parlamenta, pijacu, bivši Dom vojske, Dom revolucije… najuže jezgro koje je devastirano. „Potrebno je angažovati i vještake građevinske struke da utvrde koliko je utrošeno u izgradnju mnogih objekata, kao što je kapela, i te nalaze uporediti sa novcem koji je za te projekte dala vlast DPS-a”.
Da je u Nikšiću neophodno izvršiti reviziju postojećeg stanja i problema, smatra i Vera Miljanić. Detaljno opisuje šta se sve „mora”. „Mora se pokazati pravo stanje u opštinskom bužetu; funkcioneri lokalne vlasti moraju snositi odgovornost za svoj dosadašnji rad u zakonskoj proceduri; mora se utvrditi stvarno stanje imovine grada; mora se donijeti kratkoročni i dugoročni razvojni plan; u lokalnoj upravi mora se izvršiti revizija broja zaposlenih i utvrditi mogućnosti njihovog smanjenja; pojedini sekretarijati se moraju reorganizovati i učiniti efikasnim; neophodno je sprovesti reviziju rada i reorganizaciju Javnih preduzeća i Javnih ustanova; izdaci i troškovi moraju biti kontrolisani i uvesti mjere štednje…” Što se mora, nije lako.
Spisak moranja tu se ne završava. Bulajić naglašava da se mora formirati jak tim u opštini koji će naći načina da se privuku investicije.
„Da se u opštini stvori privlačan ambijent za preduzetnike i da otpočnu grinfild investicije kojima bi se otvorila nova radnja mjesta, koja, opet, stvaraju novu vrijednost. Svjesni smo da to ne može da se ostvari preko noći, pa i da je idealno vrijeme, znamo da tu treba mnogo posla. Biće potrebno mnogo muke”.
Mora se spasiti i Željezara, dodaje Vučinić: „Ukoliko sa SNP-om i Pozitivnom formiramo vlast u Nikšiću, ni po koju cijenu nećemo dozvoliti da se Željezara ugasi jer bi to praktično značilo kraj nikšićke privrede, a samim tim i grada”.
Pored svih evidentiranih problema grada, opozicione partije moraju da pokažu da Nikšić zaslužuje odgovornu i stručnu lokalnu vlast, smatra Vera Miljanić.
„Vlast koja će zasnivati svoj rad na stručnosti, profesionalizmu i odgovornosti, javnosti i transparentnosti, depolitizaciji i departizaciji, na eliminisanju svih vidova korupcije i kriminala u organima lokalne uprave i javnim preduzećima”.
Sve se to mora, ali, da li se sve to i može? Zakon o lokalnoj samoupravi prvi je limitirajući faktor. Najvjerovatnija republička parlamentarna većina, drugi. Treba znati da su opštine, pa i opština Nikšić, direktno zavisne od centralne vlasti. Zbog toga je prostor djelovanja buduće vlasti vrlo skučen, smatraju sagovornici Monitora.
„To nije slučajno. Ono što je prvo potrebno da bi jedna opština barem pokušala normalno funkcionisanje jeste izmjena zakona o lokalnoj samoupravi, tj. decentralizacija opština. Ni u jednoj zemlji razvijene demokratije ne postoji sistem lokalne samouprave kakav je kod nas. Stvar je sistema. Kada se na Zapadu inauguriše novi gradonačelnik on, recimo, bira prvog policajca grada. Možda je nevjerovatno, ali to smo već imali u socijalizmu koji sada svi kritikujemo”, kaže Strahinja Bulajić.
Predstavnici političkih partija, još nijesu rekli svoje. Građani Nikšića jesu, nedvosmisleno. Hoće: promjene.
Marko MILAČIĆ
DANAS, SJUTRA3 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice
Izdvojeno1 sedmica
INTERVJU3 sedmice
OKO NAS3 sedmice
HORIZONTI3 sedmice