„Andrić je u pripovijeci Most na Žepi rekao: Valja roditi vezira, a Rožajci iz srca: Valja roditi Nulja”, odlomak je iz teksta nepoznatog autora – o gradonačelniku Rožaja Nusretu Kalaču. Tekst je objavljen ove sedmice na lokalnom portalu Rožajac Information.
U tekstu je Nuljo okićen sa toliko epiteta da bi ih jedva nosio da su kojim slučajem medalje na grudima. Human, progresivan, naprednih stavova, fleksibilan, društven, liderskog duha, spreman da kaže što misli, dostojanstven da stane pred predsjednike bilo koje države u svijetu, velikan rožajske istorije…
Velikan, ili ne, ali bliža rožajska istorija ne pamti drugog gradonačelnika. Na čelo Rožaja Kalač je izabran prvi put 1993 godine. Kao SDP kadar. Kada je narednih izbora DPS u Rožajma nadjačao, Kalač je prešao na njihovu stranu a zadržao funkciju. Valjda srastao s foteljom. Prelijetanje se u službenoj biografiji ne spominje.
Na zvaničnom sajtu SO Rožaje navodi se da je za oko dvije decenije Kalač od nekadašnje varošice, sa skromnim budžetom i vanrednim naporom, preobrazio Rožaje u moderan gradić. Moderan gradić je najsiromašniji grad u Crnoj Gori. Nekadašnji centar drvne industrije danas je poznat po svadbi i heliodromu Safeta Kalića, narkobosa u bjekstvu. Vjerovatno će ostati upamćen i po izjavi profesora tamošnje gimnazije da nema sedmice da se neki od učenika ne ,,onesvijesti od gladi”.
Kada je Kalić napustio Crnu Goru pred optužbama da je narko bos, Kalač je izjavio da ,,on ne duguje centa opštini”. Pouzdani izvori u modernom gradiću tvrde da je Kalić svojevremeno dao bogatu donaciju opštini, vrijednu stotinu hiljada eura, za izgradnju jednog mosta. Tražio je da to bude posvećeno njegovoj majci.
Ni DPS nije ostao dužan Kaliću. Kalačevi partijski šefovi uveličali su privatizaciju HTP Turjak, nekadašnjeg državnog preduzeča koje je preuzeo Kalić. Predrag Nenezić je presjekao crvenu vrpcu: ,,Otvaramo jedan od najljepših hotela, ne u Crnoj Gori, već u regionu. Ovo je još jedan dokaz da se naša predizborna obećanja ostvaruju i da imamo intenzivan razvoj svih vrsta turizma, kako na jugu, tako i na sjeveru”. Čestitke su stigle i od predsjednika Filipa Vujanovića i tadašnjeg premijera Željka Šturanovića. Izvori Monitora tvrde da je Kalač kumovao dolasku Nenezića u Rožaje. Da li zbog tog njuha za investitore, tek Kalač je prošle godine izabran za člana Vladinog Savjeta za privatizaciju i kapitalne investicije.
Dok je Rožaje propadalo, imovina i poslovi Nuljove rodbine i partijskih saboraca, za 16 godina njegove vladavine, samo su rasli. Lokalni opozicionari su ga optuživali za zapošljavanje po partijskoj i rođačkoj liniji. Ili kako to kažu na rožajskom portalu: ,,Pored svih obaveza i bremena koje nosi na plećima težeći da pomogne svojim Rožajcima, Nusret posebno gaji plemenit odnos prema porodici”
Lokalna uprava liči na porodično stablo familije Kalač: Hajrun Kalač, rođeni brat Nusreta je direktor Doma zdravlja, u čijem je bordu direktora angažovan gradonačelnik. Bećir Kalač, brat od strica je direktor Pošte, Arbin Kalač, brat od strica – sekretar za uređenje i planiranje prostora, Mahmut Kalač, bliski rođak – bivši direktor Centra za socijalni rad. Svi su aktuelni ili bivši članovi vladajućeg DPS-a. Rožajski Centar za socijalni rad dospio je nedavno na naslovne strane, kada je pokrenuta policijska istraga zbog različitih malverzacija. Nakon toga je i gradonačelnik u lokalnom parlamentu kazao da zna da socijalnu pomoć u Rožajama dobijaju vlasnici stanova i skupocjenih automobila i da se nešto mora mijenjati.
I gradonačelnik je ubilježio policijsku prijavu. Protiv Kalača su prije dvije godine prijavu policiji podnijeli Mreža za afirmaciju nevladinog sektora (MANS) i Safet Redžović, član lokalnog SDP-a, bivši čelnik Javno komunalnog preduzeća (JKP).
Redžović je Kalača optužio za više zloupotreba. Gradonačelnika Rožaja u toj prijavi u koju je Monitor imao uvid između ostalog terete da je kršeći propise i falsifikujući dokumenta, mimo lokalnog parlamenta otpisao dug JKP prema Vladi od preko 300 hiljada eura, nanoseći štetu tom preduzeću.
U prijavi se traži da se ispita sudbina novca upućenog sportskim klubovima, koji se sliva u JP Sportski centar, a koji je po odluci Kalača preuzeo ulogu nadležnog organa lokalne samouprave za sport i rekreaciju. Navodi se da se tom novcu gubi svaki trag, a da ima osnovane sumnje da je riječ o malverzacijama i favorizovanju FK Ibar. Traži se i da se ispita kako je izgradnja jednog objekta Doma za kulturu koštala 2000 eura po kvadratu, kada je tržišna cijena 300 eura po kvadratu.
U prijavi se navodi i da je Kalač, opet kršeći procedure, uticao da se formira više javnih komunalnih preduzeća, uz ovlašćenja da lično on u konačnom odlučuje o imovini novih preduzeća, njihovoj dobiti i cjenovnoj politici komunalnih usluga, što je, kako se navodi u prijavi, u suprotnosti sa Zakonom o lokalnoj samoupravi.
Rožajski tužilac Hajran Kalač odbacio je prijavu, nakon čega je Redžović reagovao tvrdeći da je supruga zamjenika tužioca zaposlena kao savjetnica kod Kalača, te da je baš tih dana asfaltirana ulica jednom od osnovnih tužilaca. Kalač je to demantovao tvrdeći da su to slučajnosti.
Rožajska opšina je, na predlog administracije Nusreta Kalača, dodijelila prije nekoliko godina besplatno opštinski plac tadašnjem sudiji Osnovnog suda Rafetu Suljeviću, koji je sudio u sporovima protiv opštine.
Redžović je nedavno u rožajskom parlamentu poslaničkim pitanjem tražio da mu se pojasni kako je poslove projektovanja i planiranjam, vrijedne stotine hiljada eura, dobilo preduzeće Urban design projekt iz Rožaja.
Prema podacima Direkcije za javne nabavke od 2009. godine u kontinuitetu dobija vrijedne poslove od opštine. Samo jedan od poslova u 2010. godini na kom je ta kompanija angažovana od strane opštine košta 108 hiljada eura. Ostale dvije kompanije koje su se prijavile za taj posao, prema podacima Direkcije, nekako su slučajno ponudile istu cijenu od 108. 810 eura kao i Urban design projekt ali su izbačeni iz konkurencije zbog tehničkih grešaka.
Tu kompaniju vodi Selman Murić, nekadašnji saradnik Kalača u opštini. Murič je sa Kalačem radio u Gornjem Ibru, nakon čega je postao sekretar Sekretarijata za uređenje prostora, a potom i savjetnik u Sekretarijatu. Radno mjesto u lokalnoj upravi napustio je 2009. godine kada je osnovao preduzeće za planiranje i projektovanje. Od tada poslovi sa opštinom pljušte.
Među kompanijama koje su česte na spisku partnera opštine, prema podacima Direkcije za javne nabavke, je i kompanija Vetprom. Ta rožajska firma je u Prvrednom sudu registrovana za djelatnost ,,rušenja objekata”. Rožajska javna preduzeća je angažuju u potpuno druge svrhe. JKP tako za 20 hiljada eura svake godine angažuje Vetprom za održavanje zelenila, iako je to u opisu posla tog javnog preduzeća. Takođe, svake godine rožajski Dom zdravlja, kojim rukovodi rođeni brat gradonačelnika, tu kompaniju angažuje za pranje i održavanje automobila. Da li slučajno, u toj kompaniji angažovan je Nako Duraković, zet Nusreta Kalača. U prijavi protiv Kalača navodi se da predsjednik opštine unazad nekoliko godina samoinicijativno planira sredstva u budžetu za uređenje grada i gradskog zelenila.
Nusret Kalač upražnjava svoj peti mandat. Kada se posljednji put kandidovao, izjavio je da je to učinio da bi završio određene započete poslove.
A poslovi ko Nusret – traju.
Milena PEROVIĆ-KORAĆ
U SJEĆANJU4 sedmice
Izdvojeno2 sedmice
INTERVJU3 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice
Izdvojeno2 sedmice
Izdvojeno3 sedmice
Izdvojeno3 sedmice