Stanovnici Berana očekivali su bitno drugačiji odnos novih državnih vlasti, upravo zbog utiska da su ih prethodne vlasti godinama kažnjavale. Sa toliko resursa i nevalorizovanih potencijala, ovaj grad je i dalje među najsiromašnijima u državi
Vlada Crne Gore je preko Uprave javnih radova za ovu godinu Opštini Berane opredijelila svega 90.000 eura za realizaciju kapitalnih projekata, odnosno za modernizaciju i izgradnju lokalne infrastrukture. „Taj iznos je dovoljan za svega kilometer i po asfaltiranja nekog seoskog puta, i to u tanjem sloju”. Tako u Beranama komentarišu sredstva koje im je Vlada opredijelila za tekuću godinu.
Priliv iz kapitalnog budžeta, kažu Beranci, nikada do sada nije bio manji, što će bitno uticati da se značajan dio planiranih aktivnosti od životnog značaja, odloži za neki naredni period.
Predsjednik opštine Tihomir Bogavac smatra da izdvojena sredstva ni izbliza ne mogu da zadovolje realne i stvarne zahtjeve kada je u pitanju unapređivanje saobraćajne, komunalne i druge infrastrukture. „Tačno je da nam je ove godine preko Uprave javnih radova opredijeljeno svega 90.000 eura za kapitalne projekte, iako se zna da je za prošlu godinu taj iznos bio 300.000 eura. To su mala sredstva koja nijesu dovoljna da odgovorimo stvarnim potrebama. Zato apelujemo na Vladu da u nekon narednom periodu ima više sluha za potrebe naše opštine”, kaže Bogavac.
On dodaje da će Opština, i u takvoj situaciji, nastojati da sredstvima iz sopstvenog budžeta, „u mjeri mogućeg”, realizuje što više projekata i stvori što bolje uslove za život lokalnog stanovništva. „Sredstva koja smo dobili od Vlade iskoristićemo za izgradnju treće trake puta na potezu od autobuske stanice do Doma zdravlja, zatim za modernizaciju ulice pored zgrade Elektrodistribucije i ulice u Novom naselju”, navodi Bogavac.
I potpredsjednik opštine Marko Lalević slaže se da su opredijeljena sredstva zanemarljiva u odnosu na ono što su stvarne potrebe ove siromašne sjeverne opštine i njenih stanovnika.
„Кrajnje je zabrinjavajuće što imamo tako mali broj projekata koji je predviđen za finansiranje iz državnog kapitalnog budžeta preko Uprave javnih radova za našu opštinu. Svi predloženi projekti su dio Strateškog plana opštine Berane i smatramo da Vlada Crne Gore treba da ih uzme u razmatranje i uvrsti u budžet za 2021. i 2022. godinu, ukoliko istinski misli da razvija i sjever naše države”, rekao nam je Lalević.
Lalević se nada da će rebalansom državnog budžeta Opština Berane dobiti dodatna sredstva za realizaciju kapitalnih investicija. „Кompletna dokumentacija o kandidovanim projektima za 2021. godinu, koju je Opština Berane uputila Vladi Crne Gore, dostavljena je poslanicama iz Berana iz vladajuće većine, kako bi kroz poslanička pitanja, diskusije i podnošenje amandmana na rebalans budžeta Odboru za ekonomiju, finansije i budžet u Skupštini Crne Gore, pokušali da uvećaju iznos sredstava za realizaciju bar nekih od projekata koje je Opština Berane predložila. Nadamo se da će i Ministarstvo finansija i Vlada na taj način, rebalansom, ispraviti ovu nepravdu prema našoj opštini”, kaže Lalević.
Otežavajuća okolnost je to što su i sredstva iz Egalizacionog fonda za Opštinu Berane značajno smanjena. Lalević objašnjava da Egalizacioni fond predstavlja značajan prihod, i gotovo iznosi trećinu opštinskog budžeta, a u ranijim godinama i preko 40 odsto ukupnog budžeta. „S obzirom na tu činjenicu da je definitivno taj prihod od krucijalnog značaja za normalno funkcionisanje, moramo napomenuti da je na osnovu novog Zakona o finansiranju lokalne samouprave, a nadalje i Pravilnika o načinu raspodjele sredstava iz egalizacionog fonda i načinu korišćenja neraspoređenih sredstava fonda, našoj opštini u značajnoj mjeri umanjena raspodjela Egalizacionog fonda u odnosu na raniji Zakon i Pravilnik, pa sa nekadašnjih 12,66 procenata ukupnih sredstava Egalizacionog fonda u 2018. godini, nakon toga procenat je pao na 9,50 odsto i konačno u 2021. godini 9,05 odsto”, kaže potpredsjednik opštine Berane.
Po godinama, to bi izgledalo ovako: Opštini Berane 2018. godine iz Egalizacionog fonda pripada 12,66 odsto, odnosno 4.395.000,00 eura (stari Zakon i Pravilnik). Već 2019. godine taj procenat pada na 9,67 odsto, ili 3.617.000,00 eura (manje 778.000,00 eura); 2020. Godine – 9,58 odsto, to jest 3.280.000,00 eura (manje 337.000,00 eura); 2021. godine 9,05 procenata – 3.167.000,00 eura (ili manje 113.000,00 eura). Ukupno manje 1.228.000,00 eura u odnosu na 2018. godinu.
„Znajući da sredstva Egalizacionog fonda na godišnjem nivou iznose oko 35 miliona eura, lako je proračunati da je novim Zakonom i Pravilnikom opština Berane dobila umanjenje od preko milion eura na godišnjem nivou, a u pitanju su tri godine, od 2018–2021, pa samim tim novim Zakonom smo za posljednje tri godine dobili manje preko tri miliona eura, što je na nivou jednogodišnjeg prihoda od Egalizacionog fonda”, kaže Lalević.
Nije Berane „nenaviknuto” na činjenicu da sredstva iz državnog budžeta dobija u minimalnim iznosima i na kašičicu. Lalević je u prethodnim godinama u javnosti poznat po tome što je oštro kritikovao odnos države prema Beranama. Dok su susjedne opštine dobijale milione eura iz kapitalnog budžeta, Berane je dobijalo minorne iznose izražene u desetinama hiljada, ili tek nekoliko stotina hiljada eura. Ali, to je bilo za vlasti Demokratske partije socijalista. Tada je ovaj grad kažnjavan za to što je bio jedina opoziciona opština na sjeveru i što je osam godina u svim izbornim ciklusima, predsjedničkim, parlamentarnim i lokalnim, do nogu tukao DPS. Onda kada to nikom nije polazilo za rukom.
Vlast se promjenila a Berane je i dalje grad sa stopom zaposlenosti koja je među najnižima u Crnoj Gori. I dalje je to grad u kome nema ni naznake za kapitalne investicije i nova radna mjesta. Grad iz koga se i dalje više odlazi, nego što se dolazi, odnosno gdje su negativni migracijski trendovi još uvijek nezaustavljivi.
Stanovnici Berana očekivali su bitno drugačiji odnos novih državnih vlasti, upravo zbog utiska da su ih prethodne vlasti godinama kažnjavale. Sa toliko resursa i nevalorizovanih potencijala, ovaj grad je i dalje među najsiromašnijima u državi. Stariji Beranci „plaču” za vremenima kada je Berane bio treći grad u Crnoj Gori i po veličini i po razvijenosti.
Tufik SOFTIĆ
FELJTON4 sedmice
OKO NAS4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
INTERVJU4 sedmice
BAŠTE BRIGANJA4 sedmice
ALTERVIZIJA4 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
INTERVJU3 sedmice