Od pet opština na sjeveroistoku Crne Gore, njih tri nema ni jednu bankarsku filijalu, a zaposleni, penzioneri i privatni preduzetnici iz tih opština prinuđeni su da skoro svakodnevno idu u susjedne gradove zbog bankarskih usluga. Banke nemaju Andrijevica, Gusinje, i Petnjica
Stomatolog dr Rusmin Laličić ima ordinaciju u Gusinju, ali zbog nepostojanja ni jedne bankarske filijale u tom mjestu, on je prinuđen da skoro svakodnevno ide u Berane da predaje pazare.
„Kreditno sam vezan za jednu banku koja nema svoju filijalu u Plavu. Zato moram ići u Berane i tamo predajem pazare. Morao bih to raditi svaki dan, ali eto, činim to svaki drugi, jer je i to vrlo naporno i finansijski neisplativo“ – kaže Laličić.
On objašnjava da se sa istim problemom suočavaju svi privatni preduzetnici u Gusinju, kojih, kako kaže, nije malo.
„Gusinje ima oko hiljadu penzionera i zaposlenih. Većina njih za lična primanja ide u Plav, pod uslovom da tamo postoji njihova bankarska filijala. Znam da ja nijesam jedini koji putuje u Berane“ – kaže Laličić.
Laličić je predsjendik Partije za Gusinje i odbornik u lokalnom parlamentu. On smatra da su lokalne vlasti morale nešto da učine i da se založe da se što hitnije u Gusinju otvori makar jedna banka.
„To je neophodno, posebno u toku ljeta, kada se u ovu varoš slije dijaspora iz čitavog svijeta. Pitajte bilo koga od njih i vidjećete šta će vam reći da je gradu najneohodnije nakon što je povraćen status opštine prije nekoliko godina. Grad bez banke, to je prosto nezamislivo“ – kaže Laličić.
Od pet opština na sjeveroistoku Crne Gore, njih tri nema ni jednu bankarsku filijalu, a zaposleni, penzioneri i privatni preduzetnici iz tih opština prinuđeni su da skoro svakodnevno idu u susjedne gradove zbog bankarskih usluga.
Osim Gusinja, banke nemaju još ni novoformirane opštine Petnjica i Andrijevica.
Predsjednica opštine Gusinje Anela Čekić (DPS) kao po nekom nepisanom pravilu ne odgovara na telefonske pozive niti SMS poruke. Apsurdno je da je ona, prije političke funkcije, do osnivanja opštine Gusinje, bila direktorica jedne bankarske filijale u Plavu.
Opština Gusinje svoj poslovni račun ima u Plavu, i takođe za svaku potrebu moraju putovati deset kilmetara do susjednog grada.
Predsjednik opštine Petnjica Samir Agović (DPS) Monitoru je rekao da su propali pokušaji da se da se otvori filijala jedne banke u tom mjestu.
„Mislim da su oni samo ispitivali tržište i da njihova namjera nije bila ozbiljna. Imamo kao institucija velike probleme zbog toga što nam je račun u Beranama“ – kaže Agović.
Agović napominje da je potrebno da se otvori jedna banka najprije zbog stanovnika opštine Petnjica.
„Imamo oko trista zaposlenih na teritoriji opštine. Takođe, u Petnjici ima oko sedamsto penzionera. Tu je desetak ozbiljnih porodičnih preduzeća, i svi oni moraju putovati u petnaest kilometara udaljeno Berane“ – kazao je Agović, apelujući na banke da ponovo ispitaju finansijsko tržište
On je podsjetio da je ovoj varoši ranije postojala filijala Atlas banke, i da su tada novčani tokovi su bili kudikamo lakši za građane. Područje Bihora, čiji je Petnjica administrativni centar, ima broju dijasporu.
Ova Opština ima i sekretarijat za dijasporu, a sve donacije iz inostranstva rodnoj Pentjici, moraju ići preko neke od bankarskih filijala u Beranama.
Od kada je Atlas banka otišla u stečaj, zatvorena je i njena filijala u Andrijevici, pa je ovaj grad ostao je bez ijedne banke, a zaposleni, dio penzionera i običnih građana i za najmanju potrebu moraju ići u susjedno Berane.Ni Opština Andrijevica, kao institucija, više ne može poslovati u svom gradu, već račun ima u Beranama.
Predsjednik Opštinskog odbora Demokratskog fronta Veselin Raketić smatra da je ovo stanje neodrživo.
„Sve institucije su napustile Andrijevicu. Pošta, čini mi se, radi samo prvu smjenu. CEDIS je zatvorio svoju poslovnicu, Telekom mnogo prije toga. Preostalo je još jedino područno odjeljenje Centra za socijalni rad, državnog Arhiva, Odjeljenje bezbjednosti i Dom zdravlja. Inače bi se stekli svi uslovi da se ukine status opštine“ – kaže Raketić.
On je odbornik u lokalnom parlmentu i često govori o nevoljama sa kojima se zbog pomanjkanja institucija susreće stanovništvo.
„Za ovaj grad se priča da ima hiljadu stanovnika. Mi smo jednog dana bili malo dokoni, pa smo prebrojali tek nešto više od četiristo. Na tertoriji čitave opštine je šest hiljada stanovnika. Ljudi se permanetno iseljavaju“ – kaže Raketić.
U Andrijevici je nekada postojala filijala Crnogorske komercijalne banke, ali je poslije pljačke zatvorena prije tri godine.
Poslije više pljački, prošle godine zatvorena je i filijala Prve banke, a nakon odlaska u stečaj Atlas banke svi zaposleni u Andrijevici i dio penzionera koji ne prima penzije preko pošte, moraju po lična primanja ići u neku od filijala u susjednim Beranama, udaljenim sedamnaest kilometara.
„Andrijevica ima nešto preko tri stotine zaposlenih i oko pet stotina penzionera. Ja vodim sportske klubove u Beranama i sticajem okolnosti sam svaki dan tamo i mogu reći da više Andrijevčana zbog raznih potreba sretnem u Beranama nego u Andrijevici. Evo ih upravo danas pred bankama zbog penzija“ – kaže Raketić.
On napominje da ne treba zaboraviti veliki broj privatnika i benzinsku stanicu, koji zbog pazara takođe svakodnevno moraju ići u Berane.
„ Nekada je ovo bila varoš sa više od hiljadu zaposlenih i redovnim bankarskim prometom, a danas nemate gdje da platite račun“ – objašnjava Raketić.
Nestale su i mnoge druge djelatnosti kojih je bilo još u vrijeme kraljevine. „ Mi se nazivamo gradom i opštinom, a nemamo jednu zanatsku radnju, knjižaru ili kopirnicu, ali su nam napravili lijep mermerni trg od milion eura. Ne znam kome su ga napravili, kada se narod permanetno raseljava i kada je sve manje stanovnika u samoj varoši“ – kaže Raketić.
Predsjednik opštine Andrijevica Srđan Mašović (DPS) ne krije da nepostojanje bar jedne bankarske filijale predstavlja veliki problem.
„Za obični nalog moramo ići u Berane. Zaposleni u lokalnoj administraciji i javnim preduzećima i ustanovama, takođe moraju ići u Berane za plate“ – kaže Mašović.
On je uvjeren da će ovaj veliki problem uskoro biti riješen i da će jedna banka uskoro otvoriti filijalu u Andrijevici.
„Lično sam inicirao rješavanje ovog problema i naišao na razumijevanje kod jedne banke. Nadam se da će oni naći interes da vrlo brzo otvore filijalu u Andrijevici“ – obećava predsjednik ove opštine.
Koliko će to brzo biti i koja je banka u pitanju, za sada se ne zna. Stanovnici Andrijevice će do daljnjeg morat da zbog plata, penzija, uplata pazara i slično, svakodnevno odlaze do Berana, u kojima ima desetak banaka ili mikroreditnih institucija.
Pored Berana u ovom regionu još jedino Plav i Rožaje imaju dovoljno banaka.
„Banaka i kockarnica, odnosno kladionica nam ne fali“ – komentariše jedan od građana Rožaja
Iz opozicionih partija u Gusinju, Petnjici i Andrijevici optužuju funkcionere Demokarstke partije socijalista, koji su predsjednici opština, da nemaju uticaja u svojoj partiji. Oni odgovaraju da se banke rukovode ekonomskom logikom i izražavaju nadu da će neke od postojećih koje posluju u Crnoj Gori pronaći minimum ekonomskih interesa da otvore filijale u ova tri grada.
Ekonomski analitičari smatraju da je i ovo indikator siromaštva i bijede koje vlada na sjeveru. Nego je previše tamno, pa se ne vidi.
Tufik SOFTIĆ
INTERVJU4 sedmice
DANAS, SJUTRA1 sedmica
DRUŠTVO4 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
FOKUS4 sedmice
HORIZONTI4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice