Stanovnici opština sa sjevera zatražili su da se hitno uvede moratorijum na sječu šuma do formiranja nove Vlade, jer je, kako kažu, primijećeno da ,,dobro poznati tajkuni koriste vrijeme da ubrzano posijeku što više šume, znajući da je tome konačno došao kraj”
Prekipilo je i nije bilo neočekivano. Grupa građana opštine Plav i mjesnog centra Murina blokirala je nekoliko sati saobraćaj za kamione sa šumskom građom u Mirini, kako bi upozorili koncesionare šuma da neće moći da vrše dalju eksploataciju dok se ne formira nova Vlada, imenuju novi ministar za poljoprivredu i novi direktor Uprave za šume.
Oni su zatražili da se preispitaju svi dosadašnji ugovori o koncesijama, način na koji su ih koncesionari dobili i da se izvrši finansijsko preispitivanje poslovanja.
,,Nas zanima ko je i kolike koristi imao, koji su to pojedinci ili grupe ljudi, i zašto je ugašena drvoprerada na području naše i svih sjevernih opština. Ne vjerujemo da je bilo ko zadovoljan ovakvim načinom eksploatacije šuma, koje su osnovno bogatstvo na našem području”, kazao je predsjednik Mjesne zajednice Murino Brano Otašević.
On je zapitao zašto se ne poštuje Zakon o šumama i ne uplaćuje opštini i lokalnoj zajednici dio sredstava. ,,Od dvijehiljadite godine do sada koncesionari nijesu uplaćivali zvanično na račun opštine ni mjesne zajednice sa čijih teritorija sijeku ni jedan euro”, tvrdi Otašević. On je kazao da je moguće da su koncesionari davali nekom novac na ruke.
,,Mi za to nemamo dokaza, ali sumnjamo i imamo pretpostavke. Uglavnom, lokalno stanovništvo na područjima gdje se siječe nema nikakvu korist”, rekao je Otašević. Prema njegovim riječima glavni koncesionar na tom području, Ratko Pelengić, poznatiji pod nadimkom Ratko Bosanac, sa svojom firmom Pelengić trejd uništio je velika prostranstva na području Murinske rijeke, gdje su bili kompleksi prašuma.
,,Uništio je i planinu Mokra koja pripada Beranama, Andrijevici i Plavu i nigdje nije posadio nijednu novu sadnicu niti su te opštine i lokalno stanovništvo dobili jedan cent od koncesija koje su mu date na ko zna koji način”, kazao je predsjednik MZ Murino.
Vijesti pišu da su Uprava za šume i direktor Nusret Kalač mimo saglasnosti šumske uprave u Plavu, odobrili koncesionaru Pelengić trejdu iz Bijelog Polja da siječe najkvalitetniju šumu na području plavske opštine, na lokaciji Ječmište, u Gazdinskoj jedinici Čakor – Visitor. To je rekao bivši šef Područne jedinice Uprave za šume u Plavu Ganija Jasavić, te više zaposlenih iz tog preduzeća.
,,U pitanju je sječa visokoekonomske šume koja, kad bi sada išla na tender, koštala bi 50 eura po kubiku, u dubećem stanju, a ona je data po 17 eura za kubik”, kazali su nezvanično iz PJ Plav. Oni tvrde i da podaci koji se odnose na koncesioni ugovor sa Pelengić trejdom kojima raspolažu u Plavu i podaci centrale u Pljevljima nisu usaglašeni. Zbog svega, pokrenut je inspekcijski nadzor, a mještanima Plava i Murine to je bio okidač da organizuju protest.
I stanovnici drugih opština sa sjevera ovih dana zatražili su da se hitno uvede moratorijum na sječu šuma do formiranja nove Vlade, jer je, kako kažu, primijećeno da ,,dobro poznati tajkuni koriste vrijeme da ubrzano posijeku što više šume, znajući da je tome konačno došao kraj”.
Građani seoskih područja u opštinama Berane i Andrijevica najavili su da će blokirati sječu u šumama i na području ovih opština, sve dok se ne formira nova Vlada Crne Gore, kao odraz većinske volje naroda, a čiji bi jedan od prioritenih zadataka bio da se spriječi pohara u šumama na sjeveru države, koje su ovih dana pod pravom najezdom radnika angažovanih na sječi od strane koncesionara.
,,Zahtijevamo od još aktuelne Vlade da hitno zaustavi nekontrolisanu sječu šuma, koje prosto nestaju pred našim očima, što je bilo naoročito izraženo u vrijeme pred izbore, a nastavljeno je ovih dana kada je očigledno da su mecene nekih povlašćenih koncesionara sada već bivši funkcioneri. Ukoliko se to ne desi odmah, narod će to zaustaviti”, kaže predsjednik MZ Кaludra u opštini Berane Milić Ralević.
On je, kao i predsjednik Udruženja drvoprerađivača Miroslav Čukić, zatražio hitnu intervenciju tužilaštva. ,,Postoje sumnje da se u Кaludarskim šumama vrši nelegalna sječa, a izazivanjem šumskih požara pokušavaju sakriti tragovi nepočinstava u šumama”, kaže Ralević.
Ralević je povodom ovih tvrdnji dao iskaz u policiji, od koje je takođe zatražio da se uključi u sprječavanje odnošenja šumskog blaga.
To blago će, kako kažu, blokadom odnošenja iz njihovih čuvenih šuma, braniti i stanovnici Šekulara, takođe područja na teritoriji opštine Berane. ,,Mi smo nekoliko dana zaustavljali nekonstrolisano izvlačenje šume na području sela Кuti, koje je naglo pojačano u predizbornom periodu, a posebno sada nakon izbora. Кo se i zbog čega boji novih vlasti, ako je sve u redu, nije mi jasno, ali, ako se ne stane sa poslovima koji odavno mirišu na korupciju, mi ćemo sve to zaustavit”, kaže Jasmina Đukić u ime mještana andrijevičkog sela Kuti.
Ona pokazuje na novi put, koji, kako kaže, nije čestito završen, a teško utovareni kamioni su počeli da ga rasturaju. ,,Tako više neće moći. Кoncesionari to znaju i hitaju da odnesu što više blaga iz ovih krajeva. Mi smo do sada bili u zapećku države uprkos enormnim prirodnim resursima kojima raspolažemo. Očekujemo da se to promijeni sa promjenom vlasti i u državi i u opštini Andrijevica”, kaže Đukić.
Da u šumarstvu trenutno vlada haotično stanje govori i činjenica da ni tri i po mjeseca nakon katastrofalnih požara koji su zadesili teritoriju opštine Rožaje, još uvijek nije utvrđena nikakva odgovornost za višemilionsku štetu koja pri tome nastala, a državnim institucijama kao da se ne žuri da taj posao završe.
Požari u Rožajama su se dogodili polovinom maja ove godine, zašta je kriv ,,ljudski faktor”, a prema računicama koje je ranije iznijela Uprava za šume, izgorjelo je 160,37 hektara šuma. Dobro upućeni i obaviješteni sagovornik Monitora ranije je izračunao da je šteta koja je nastala usljed požara na teritoriji opštine Rožaje mnogo veća od zvanične i preliminarne koju je dala Uprava za šume, i da iznosi preko šest miliona eura.
Na pitanje koje da li je na nivou Uprave za šume utvrđena odgovornost za nastale požare, direktor Nusret Kalač je odgovorio da je ,,utvrđivanje stepena odgovornosti, i mogućih počinilaca bespravnih radnji na izazivanju predmetnih požara u nadležnosti tužilaštva i policije”. U Osnovnom državnom tužilaštvu u Rožajama rečeno je ,,da su predmeti i dalje u fazi izviđaja”.
Ova osjetljiva i važna tema potisnuta je, međutim, u drugi plan sa izbijanjem novog talasa korona virusa, koji je posebno bio izražen u Rožajama, a potom i predizbornom kampanjom. Sve to ne može biti opravdanje za činjenicu da nema konkretne odgovornosti za višemilionsku štetu. Da li će sve ostati na nepoznatom počiniocu, ili će neko snositi makar moralnu odgovornost, pitanje je bez odgovora.
Bez reakcije i odgovora je i prijava policiji koju je podnio predsjednik beranske MZ Kaludra Milić Ralević. On je izjavio da je u jednom od vozila firme DOO Nikola, najvećeg koncesionara iz Berana, vidio čekić, koji, kako je kazao, po njegovom mišljenju nije pravi čekić za doznake. Ralević tvrdi da ima dokaze, tačnije fotografije, panjeva na kojima nije pečat Uprave za šume, jer ,,svaki njihov pečat ima svoj broj, a ovaj je bio bez broja”.
Zbog svega toga u Murini kažu da je situacija u šumarstvu došla do kritične tačke. Stanovnik tog mjesta Ljubiša Mijović naglašava da je okupljanje i prva blokada predstavljala samo upozorenje tajkunima, i najavio da sljedeći put kada se okupe nijedan kamion sa šumskom građom više neće proći.
Tufik SOFTIĆ