U Opštinu Ulcinj pristigao je krajem septembra čudan dopis. Vlada, odnosno Ministarstvo finansija, tačnije njezin Direktorat za imovinsko-pravne poslove su lokalnoj upravi dostavili zahtjev privrednog društva MN invest koje je zatražilo da zamijeni 670.000 kvadrata na Bogetićima, kod Nikšića, za istu površinu u Valdanosu.
Ta privatna firma je, kako se navodi u dopisu, osnovana za djelatnost gajenja višegodišnjih biljaka, pa planiraju da u toj ulcinjskoj uvali, na zemlji koja je u državnoj svojini, iako predmet restitucije, zasade stabla masline, instaliraju opremu za skladištenje i pakovanje maslinovog ulja, a sve u cilju proizvodnje ekstra djevičanskog maslinovog ulja.
U zahtjevu upućenom Ministarstvu ističe se da je ,,agrohemijska analiza pokazala da zemljište na Bogetićima ne posjeduje kvalitet za uzgoj novih zasada maslina, što nas je opredijelilo da ponudimo naše zemljište u cjelosti za zamjenu sa istim zemljištem koje je u svojini Crne Gore”, te da je “zemljište u Vadanosu lakše i jednostavnije za obrađivanje i nove zasade maslina.
Kako, ne mogu da masline sade i uzgajaju u Bogetićima, u ovoj firmi su se dosjetili da bi to mogli – u Ulcinju. I to na zemljištu, praktično na pjeni od mora, gdje stotinama godina postoji najveći zasad starih maslina na Jadranu. Ako se zna da je ukupna površina oduzete imovine od 204 ulcinjske familije i vjerskih organizacija iznosila nešto manje od milion metara kvadratnih, čak dvije trećine tog prostora bi moglo, blagoslovom državnih organa, biti ustupljeno firmi koja je osnovana prošle godine!?
U Opštini Ulcinj su se našli u nevjerici. Reakcije građana su burne, zbog činjenice da je Ministarstvo uopšte pristalo da uzme u razmatranje ovakav zahtjev. A da je on razmatran pokazuje podatak da je zahtjev MN invest dostavljen tom državnom organu dva mjeseca ranije, odnosno 20. jula.
Konstatujući da se radi o ,,genijalnoj biznis ideji”, iz Socijaldemokratske partije su podsjetili da je javnost navikla na neiscrpnu domišljatost i kreativnost DPS preduzetnika, posebno kad je u pitanju korišćenje državnih resursa za sticanje lične koristi i profita. „Ovaj put su prevazišli sami sebe. No, ono što najviše čudi u ovom slučaju je činjenica da Ministarstvo finansija ne vidi ništa sporno u ovom ‘poštenom’ prijedlogu i ozbiljno razmatra mogućnost za njegovu realizaciju. Vjerovatno će se Ministarstvo pozvati na plemenitu brigu za razvoj maslinarstva na ovom području. Sve to ne bi toliko čudilo da se ne radi o istom Ministarstvu koje dozvoljava da se već 40 godina, 18.000 stabala stoljetnih maslina ne obrađuje i ne ubira plod sa njih”, saopštile su socijaldemokrate.
Ocjenjujući da je riječ o ,,teatru apsurda” novinar nedjeljnika na albanskom Koha javore, Ismet Kalaba, kaže da je ovaj akt zapravo “diranje u staru ranu i nova provokacija koja se od strane Vlade Crne Gore čini građanima Ulcinja”.
Prije sedam godina firma iz Velike Britanije, Cubus lux, namjeravala je da uzme u dugogodišnji zakup Valdanos i da navodno gradi ekskluzivne hotele i vile. Nakon protesta građana Ulcinja, pritiska nevladinih organizacija i političkih stranaka, tender za ustupanje te uvale jednoj gubitaškoj kompaniji i njihovim asistentima u Crnoj Gori je propao.
,,Da li je ‘MN invest’ novi ‘Cubus Lux’ pokazaće vrijeme”, kaže Kalaba. „Vlada se poigrava sa strpljenjem građana Ulcinja stavljajući ih pred novi ispit.”
Na ispitu su, prije svega, političke strukture iz redova albanskih političkih subjekata koje čine vladajuću koaliciju u Crnoj Gori i kojima je vraćanje oduzete maslinade u Valdanosu, jedna od temeljnih odredaba u stranačkim programima.
Predsjednik Nove demokratske snage – Forca Nazif Cungu uputio je pismo premijeru Dušku Markoviću podsjetivši ga da je vraćanje Maslinade Valdanosu dio zajedničkog koalicionog sporazuma. Tim dokumentom se predviđalo da se čitav proces restitucije treba završiti do 1. juna prošle godine.
Sve je, u međuvremenu, prebačeno na lokalni nivo, u Upravu za nekretnine, Područna jedinica – Ulcinj, koja će 26. oktobra, odlučivati o zahtjevu bivših vlasnika o deeksproprijaciji. Iz jednostavnog i očiglednog razloga: zemljište nije privedeno namjeni zbog kojeg je 1978. godine oduzeto. Rečeno je da će tadašnja Jugoslovenska narodna armija graditi pomorsku luku. Luke u Valdanosu nema, a stabla masline već četiri decenije propadaju.
Kakva god bila odluka ulcinjskog katastra, jasno je da će jedna strana uložiti žalbu, po kojoj će odlučivati drugostepeni organ, a to je, u ovom postupku, Ministarstvo finansija. Upravo ono koje je od Opštine Ulcinj zatražilo mišljenje po zahtjevu MN investa.
Nakon što je čitav skandal dospio u javnost iz Ministarstva je saopšteno da će poslije dobijenih mišljenja i okončanja postupka denacionalizacije zemljišta u Valdanosu zauzeti konačan stav.
,,Želimo ukazati da je u toku postupak deeksproprijacije pred prvostepenim organom Uprave za nekretnine i da to svakako predstavlja prethodno pitanje u odnosu na predmetnu ponudu za razmjenu nepokretnosti, te da će Ministarstvo finansija nakon rješavanja tog prethodnog pitanja, sa dobijanjem mišljenja resornih organa, zauzeti konačan stav”, rekao je savjetnik u Direktoratu za imovinske poslove Miloš Zarubica.
U Građanskom pokretu URA tvrde da je Valdanos postao predmet za grabež velikih moćnika i ukazuju da je brutalno pogaženo bezbroj sporazuma i aneksa između Force i DPS-a o vraćanju imovine u toj uvali stvarnim vlasnicima.
,,Fotelje i lični interesi važniji su od opštih interesa Opštine Ulcinj i njenih građana. Ukoliko žele da dokažu suprotno još jednom pozivamo lokalnu vlast da se oštro usprotivi ustupanju zemlje u Valdanosu, i da ovo pitanje razmotrimo u lokalnom parlamentu. U suprotnom, biće jasno za čije interese rade”, ocjenili su u toj političkoj grupaciji.
Sudeći po prijedlogu dnevnog reda sjednice Skupštine opštine Ulcinj, koja će biti održana 29. oktobra, na njoj neće biti riječi o Valdanosu. No, ove sedmice je izvršna vlast uputila pismo Ministarstvu finansija u kojem energično odbacuje mogućnost davanja saglasnosti za razmjenu nepokretnosti Bogetići-Valdanos.
Ministarstvo je ranije navelo da stav lokalne samouprave neće biti obavezujući prilikom donošenja konačne odluke, ,,s obzirom da je zemljište u Valdanosu državno”.
U SDP-u upozoravaju: ,,Ova pravna gimnastika nadležnih organa, može biti samo polazna osnova i probni balon za ustupanje ‘odabranima’, ukupne površine eksproprisanog zemljišta u Valdanosu”.
Mustafa CANKA
DRUŠTVO4 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
Izdvojeno3 sedmice
INTERVJU4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
Izdvojeno3 sedmice
SVIJET3 sedmice
Izdvojeno4 sedmice