Poslanici su još jednom složno ustali u odbranu svoga džepa. Baš kao i onda kada su sebi dodijeljivali trinaestu i četrnaestu platu i glasali za mogućnost da kupe apanaže po upravnim odborima. Skupština je predložila Ustavnom sudu da se ne bavi Zakonom o zaradama i drugim primanjima državnih funkcionera, kojim su narodni prestavnici za sebe i probrane kolege ministre i funkcionere prigrabili enormne državne penzije po povlašćenim uslovima u odnosu na građane čije interese tobože zastupaju. Svi klubovi, osim Pokreta za promjene koji je i inicirao ocjenu ustavnosti ovog sumnjivog zakonskog teksta, ustvrdili su da u tom aktu nema ništa sporno, iako je sud izrazio sumnju da devet odredbi zakona nije usaglašeno sa najvišim pravnim aktom. ZAKONSKO NEPRAVO: Bivši predsjednik Ustavnog suda Blagota Mitrić, koji je ovaj zakon ranije okvalifikovao kao zakonsko nepravo, kaže da je odgovor Skupštine skandalozan. ,,To je nepravni odgovor jer nema pravnih protivargumenata. Vjerujem da je ovo prvi put u praksi, a pamtim rad Ustavnog suda 20 godina, da parlament daje političku naredbu Ustavnom sudu da ne radi svoj posao, da ne razmatra taj zakon”.
Šturi i nesuvisli politički odgovor na konkretne zamjerke je, smatra Blagota Mitrić, istovremeno potvrda koliko je zakon o državnim penzijama sramotan.
,,Iz samog rješenja o pokretanju postupka evidentno je da je zakon neustavan jer je po praksi Ustavnog suda, u sto odsto slučajeva odlučivano u skladu sa rješenjem o pokretanju postupka. Drugim riječima, kada se donese rješenje o pokretanju postupka za ocjenu ustavnosti nekog zakona to znači da postoji sasvim dovoljan broj ili nivo argumenata da se taj zakon ili neka njegova odredba ukinu”
Poslanici su zauzeli busiju i ignorisali kritiku. Sada je na redu Ustavni sud koji će presuditi da li su narodni tribuni planirali da suprotno pravu i pravdi osiguraju egzistenciju. Eksperti skreću pažnju na više odredbi koje ovaj zakon, po njihovom mišljenju, čine neustavnim i neprihvatljivim.
JEDNAKIJI: Zakonom o državnim penzijama poslanici su za sebe i kolege funkcionere za deset godina spustili starosnu granicu koja važ za druge smrtnike – sa 65 na 55 godina za muškarce, odnosno na 50 za žene. Time su, smatraju pravnici, doveli u pitanje jednakost svih građana pred zakonom.
Baš kao i drugom odredbom kojom je, prema funkcionerskim apetitima naštimovana i osnovica za obračun penzija. Za razliku od svih ostalih funkcionerima je kao osnovica uzeta neto zarada koja se ostvaruje u vrijeme podnošenja zahtjeva za utvrđivanje prava na penziju. Velikodušno.
Problematično je i što zakon o državnim penzijama, suprotno novom i starom ustavu, ima retroaktivno djejstvo i odnosi se na sve državne funkcionere koji su prodefilovali Crnom Gorom u zadnje dvije decenije. Shodno članu 11 državni funkcioner ima pravo na državnu penziju i prije ispunjavanja opštih uslova ukoliko je funkciju obavljao u najmanje dva mandata i ako ima 20 godina radnog staža. Ako je odslužio tri mandata u berićetnu mirovinu može i sa 15 godina staža.
Poslanici ne mare – argumente je nadglasalo šuškanje u džepovima. Stotinjak bivših funkcionera već je stalo u red za penzije, koje su od tri do pet puta veće od prosječnih crnogorskih, ne bi li prigrabljeno pravo ostvarili prije, možda, nepovoljne odluke Ustavnog suda. U redu strpljivo stoje ljudi raznolikih političkih i ideoloških profila – predstavnici vlasti, biznismeni, glasnogovornici osiromašene i popljačkane raje.
STRES: Sijevaju tumačenja- kako je zakonom o državnim penzijama samo prekopirana dobra evropska praksa, te kako su poslanici socijalno ugroženi i izloženi stresu. Bivši urednik ratnohuškačkog dnevnika RTCG Emilo Labudović je čak zakukao kako je poslaničko pregnuće „puno stresnije od novinarskog”. Možda i jeste iz Emilovog ugla – u parlamentu postoji replika, dok je on devedesetih prodavao mržnju i laži, nije morao da se brine za demantije.
Miodragu Vukoviću iz DPS-a koji je sa kolegama iz opozicije, Draganom Šoćem i Vuksanom Simonovićem, u prošlom sazivu parlamenta pripremao ovo zakonsko štivo omaklo se da se slični zakoni u Evropi odnose samo na neposredno izabrane funkcionere. To što su se naši predstavnici koji se biraju preko partijskih lista prepoznali u tim zakonskim rješenjima sada se brani zamjenom teza – da su poslanici vlasnici mandata.
A koliko sami poslanici zaista vjeruju u ispravnost svog nauma najbolje se vidjelo iz izjave Džavida Šabovića, predsjednika skupštinskog Odbora za ustavna pitanja, koji je dan prije nego što je Skupština, kao stranka u sporu, ovaj zakon proglasila ispravnim izjavio sljedeće. ,,Mi iz Odbora za ustavna pitanja i zakonodavstvo, kao vjerujem i svi drugi poslanici, uglavnom smo svjesni da ovaj zakon nije, što bi se reklo, baš ustavan”.
Malo je trudan.
Petar KOMNENIĆ
DRUŠTVO4 sedmice
DANAS, SJUTRA4 sedmice
INTERVJU4 sedmice
U SJEĆANJU3 sedmice
Izdvojeno2 sedmice
INTERVJU4 sedmice
HORIZONTI4 sedmice
INTERVJU3 sedmice