Tek su zaključci i preporuke Parlamentarnog odbora za stabilizaciju i pridruživanje Crne Gore Evropskoj uniji (POSP) bili konačan signal Vladi Crne Gore da suštinski mora mijenjati dvodecenijsku politiku prema problemu morskog dobra u opštini Ulcinj. Naime, POSP je početkom aprila ove godine pozvao Vladu i Skupštinu Crne Gore da ,,učine dodatne napore i otklone sumnju u postojanje diskriminatorske implementacije određenih zakonskih propisa, a posebno u implementaciji Zakona o Morskom dobru”. U Vladi su se dugo premišljali kako da zadovolje evroparlamentarce i ulcinjsku javnost, koja je oko ovog pitanja već davno postigla puni konsenzus. Pronađeno je, naizgled, kompromisno rješenje: od 1. januara polovina prihoda koji se ostvaruju u Ulcinju biće investirani u tu opštinu. Po sadašnjim podacima, to znači da će se ubuduće u zoni morskog dobra u Ulcinju ulagati oko pola miliona eura godišnje. Za opštinu čija realizacija budžeta ove godine neće preći ni 4,5 miliona eura, to se čini kao značajna suma. Istina je, takođe, da je u 2012. godini Ulcinju opredijeljeno 20 odsto od sredstava prikupljenih u toj opštini, što znači da će se u 2013. izdvajati 2,5 puta više. No, u Monitoring grupi Ulcinj (MOGUL), koja već više od jedne deceniju prati i analizira poslovanje Morskog dobra u toj opštini, smatraju da će se pravi efekat postići tek kada se u Ulcinju bude investiralo 80 odsto prikupljenih sredstava, što je predviđeno i odredbama Evropske povelje o lokalnoj samoupravi. ,,Za nas je, međutim, mnogo važnije da se pristupi izmjenama linije zahvata morskog dobra u Ulcinju, koja je nezakonita”, kaže za Monitor izvršni direktor MOGUL-a Džemal Perović. I zaista: u nadležnosti Morskog dobra u Ulcinju je čak 33 miliona kvadratnih metara, odnosno oko 13 odsto najprofitabilnijeg i najkvalitetnijeg dijela ulcinjske opštine. Širina zaštićenog područja u Ulcinju u prosjeku iznosi 565 metara, što je od četiri do deset puta više nego u ostalim opštinama na Crnogorskom primorju! Tačnije, 56,3 odsto teritorije kojom gazduje ovo preduzeće nalazi se u Ulcinju, a u njemu rade tek dva Ulcinjanina! Zato se, na primjer, dešava nečuveni paradoks da jedna te ista kuća koja se nalazi na granici katastarskih parcela opština Ulcinj i Bar ima različiti teret. Onaj dio koji je na teritoriji opštine Ulcinj u zoni je morskog dobra, a onaj dio koji je na teritoriji barske opštine nije! Kako to drugačije nazvati osim diskriminacijom, na što su, uostalom jasno ukazali i evroparlamentarci na čelu sa Eduardom Kukanom i Jelkom Kacinom, a s njima se nevoljno složili i poslanici vladajuće crnogorske koalicije? Isto tako, praktično svi hoteli u Ulcinju u zoni su morskog dobra, a u Budvi ili u Baru to nijesu. Ili, Štoj jeste Morsko dobro, a Buljarica i Jaz nijesu! Morsko dobro već 13 godina izdaje u zakup dio teritorije ulcinjske opštine, kao što je to, na primjer, slučaj s jedinstvenom lokacijom bivšeg hotela Jadran, iako u opštini tvrde da njima pripada 51 odsto tog prostora. S druge strane, u Morskom dobru stalno napominju da njima pripada najviše zasluga što je na prostoru kojim oni gazduju u Ulcinju u prethodne dvije decenije bilo najmanje slučajeva nelegalne gradnje. Ali, kada im se pomene divljanje na rijeci Bojani ili ekološka bomba Port Milena, kao i slučaj sličan Lipcima u Limanu, onda jednostavno sliježu ramenima. Njihov krunski argument da su sačuvali Veliku plažu od destrukcije gotovo je u paramparčad razbila činjenica da je na oko tri kilometra od rijeke Bojane, ovog proljeća nikao put koji vodi od magistrale Ulcinj-Ada do mora. Hiljade tona šuta nepoznati graditelji nasuli su na ovom prostoru Velike plaže, koji je proglašen Spomenikom prirode. Ako je autor Master plana razvoja crnogorskog turizma Johan Fridrih Engel bio u pravu kada kaže da je asfaltirani put koji vodi do plaže Kopakabana nož u leđa tom dokumentu, onda je ovaj put, na kojem se mogu mimoići dva šlepera, koplje u leđa Master planu! I ovaj strašan slučaj otkrili su, inače, aktivisti MOGUL-a. Nakon nekoliko dana iščuđavanja, čelnicima Morskog dobra je preostalo samo da izvijeste nadležne inspekcije i da protiv nepoznatog počinioca podnesu krivične prijave. No, ono što je svakako najvažnije jeste da će teško ikada više biti povraćen prirodni sklad na tom prekrasnom području. Posebno se to odnosi na prava mala jezera nastala odnošenjem pijeska sa zaleđa Velike plaže, dok nema pravih odgovora ni na eksploataciju pijeska na Adi Bojani, te, kako smatraju u MOGUL-u, na netransparentan proces izdavanja nekih gradskih plaža. ,,Samo na taj način izbjeći će se sumnja u korupciju”, dodaje Perović. Istovremeno iz Morskog dobra poručuju Ulcinjanima da će uskoro biti objavljen tender za revitalizaciju pješčanih dina na Velikoj plaži. Govore i o projektu obnove Borove šume, uređenja Velike i Male skele… No, čini se da se odnosi na relaciji opština Ulcinj-Morsko dobro, ipak, popravljaju. Možda tome doprinosi i podrška svih konstituenata lokalne vlasti u Ulcinju novom-starom premijeru Milu Đukanoviću, te zahtjev Nove demokratske snage FORCA da njezin predstavnik bude predsjednik Upravnog odbora tog državnog preduzeća.
Mustafa CANKA
DRUŠTVO4 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
INTERVJU4 sedmice
INTERVJU2 sedmice
INTERVJU4 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice