U svom prvom javnom nastupu na televiziji Vijesti i prvom učešću u političkoj debati na nekoj nezavisnoj TV stanici sa sagovornicima iz opozicionih partija, višegodišnji ministar planiranja i uređenja prostora, odnosno održivog razvoja i turizma, Branimir Gvozdenović, doživio je debakl.
Emisija Debata, postavljena u susret oktobarskim izborima, voditelja Petra Komnenića, od utorka, 04. oktobra, u kojoj su pored ministra koji je došao u ime Demokratske partije socijalista, gostovali Dritan Abazović, ispred koalicije Ključ, Dragan Krapović, zastupnik Demokrata i Draginja Vuksanović, predstavnica SDP-a, izazvala je, sa pravom, veliko interesovanje gledalaca.
„Zvijezda” debate koja se pretvorila u žučnu galamu i borbu učesnika za pravo glasa, bio je ministar Gvozdenović, koji je ubjedljivo poražen od svojih sagovornika, nespreman i nesposoban da pruži valjan odgovor na bilo koje postavljeno pitanje.
Spas od nezgodnih pitanja i argumentovane paljbe opozicionih prvaka, ministar je pokušavao naći u izazivanju konflikta, upadanja u riječ drugima i držanja ispraznih tirada na kakve je navikao prilikom gostovanja na javnom servisu, državne televizije. Bila je više nego očigledna namjera ministra Gvozdenovića da emisiju sabotira. „Došli ste sa taktikom da uzurpirate vrijeme ove emisije”, oštro je na njegove upadice reagovao Abazović.
Gvozdenović se pokazao kao klasični, bahati partijski jurišnik, čiji je govor prepun pripremljenih, naučenih fraza i floskula, informacija o započetim strategijama, opštim ciljevima, projektima, poput zvaničnih saopštenja kojima obično zasipa javnost.
Ni gel u zalizanoj kosi, ni elegantno odijelo i kravata, ministru sa gotovo dvodecenijskim stažom u Vladi Crne Gore, nisu pomogli da ostavi utisak ministarskog dostojanstva i spremnosti na pristojan, civilizovan razgovor sa onima koji imaju drugačije vizije gazdovanja prostorom.
U emisiji čija je tema bila Odnos prema prostoru i nacionalnim resursima, ministar, objektivno, nije imao nikakvih izgleda. Tokom njegovih mandata vrijedni prirodni resursi devastirani su do neprepoznatljivosti, posebno atraktivno priobalno područje, zazidano hiljadama stanova za tržište, uprkos brojnim državnim strategijama koje su predviđale drugačiji razvoj, gradnju elitnih hotela visoke kategorije. Gvozdenović je odgovoran za ekspanziju bespravne gradnje diljem Crne Gore, naročito na primorju. Lično je legalizovao divlje izgrađene hotele, zgrade i turistička naselja, potpisujući građevinske dozvole bez uporišta u zakonu.
Njegova je odgovornost i u tome što su atraktivne lokacije obalnog područja i nacionalnih parkova urbanizovane po nahođenju moćnog građevinskog lobija i tajkuna bliskih vrhu DPS-a.
Spomenik njegove vladavine su razorena Budva, Bečići, Petrovac, Boka, napušteni ili porušeni hoteli u Ulcinju, Perazića dolu, Kotoru, Herceg Novom…., i oko 100.000 bespravno izgrađenih objekata.
Početak emisije pripao je, očekivano, prilikama u urbanistički uništenoj Budvi i pitanjima ko snosi krivicu za „devastiranu i ruiniranu Budvu, najubjedljiviji dokaz pogubnog odnosa prema prostoru” i koja rješenja Vlada nudi za sanaciju najpoznatije turističke destinacije u Crnoj Gori.
Uslijedila je zanimljiva priča.
„Za Budvu imamo vrlo jednostavno rješenje, jasnu strategiju koja se sastoji od četiri elementa”, pohvalio se ministar idejama koje će ovoga puta, brzo i lako, od Budve napraviti visokokvalitetnu turističku destinaciju. Samo nije rekao ko ga je do sada u tome sprečavao.
Prva mjera u tom pravcu jeste izgradnja nove promenade ka Slovenskoj plaži, odvalio je Gvozdenović, što je izavalo podsmijeh ostalih u studiju, jer je na promenadi u saobraćajno uništenoj Budvi, baš insistirao. Promenada je zapravo šifra za urbanizaciju cijele Slovenske plaže čiji su prostor zauzeli moćni i uticajni DPS tajkuni, na kojoj su i sitni ministrovi interesi zastupljeni.
Sljedeća mjera je izgradnja Luke Budva, zatim i „refreš” planova, donošenje novog urbanističkog plana PUP-a, u skladu sa Prostornim planom obalnog prodručja, koji nudi neki novi kvalitet. Što bi bio peti planski dokument za Budvu u posljednjih osam godina.
Upitan „gdje je lična odgovornost za učinjeno u Budvi”, ministar je spremno odgovornost prebacio na druge. Budvu je, po njemu, devastirala lokalna uprava uz pomoć opozicije pa čak i samih građana.
„Za planske dokumente na lokalnom nivou odgovorna je lokalna samouprava”, izjavio je Gvozdenović, negirajući odgovornost Ministarstva. Iako je procedura donošenja i usvajanja planova zakonom jasno definisana, nijedan plan ne može biti usvojen u lokalnom parlamentu bez saglasnosti Ministarstva, što je uvijek ključni argument agitacije odbornika DPS-a za usvajanje.
„Licemjerno je od ministra da sada prebacuje odgovornost na lokalnu samoupravu”, replicirao je Krapović i naveo složenu organizaciju Ministarstva održivog razvoja u kome samo u Direktoratu za planiranje prostora postoji pet direkcija sa onoliko zaposlenih. Tu su zatim i tri odjeljenja sa sličnim i izmišljenim nadležnostima koja se tiču prostora, dva sekretara, od kojih jedan državni, te brojni kabinet ministra sa još brojnijim savjetnicima.
Visoki funkcioner vladajuće partije, član Predsjedništva i Glavnog odbora DPS-a, Branimir Gvozdenović suvereno upravlja najznačajnijim resursom u državi u tri ministarska mandata. Na raspolaganju mu je glomazni aparat duplog ministarskog resora uređenja prostora i turizma, crta šta hoće i kome hoće na obali mora, jezera i po planinama Crne Gore, ima svoje biroe za izradu državne i lokalne planske dokumentacije, ima svoje arhitekte, organizuje naručene konkurse, opštinama otima poslove izrade planova za atraktivne lokacije, ima uigranu ekipu kojoj Ministarstvo održivog razvoja služi kao poligon za obezbjeđenje poslova milionskih vrijednosti.
Ali ministar ne osjeća nikakvu odgovornost za katastrofalnu degradaciju prostora i uzurpaciju prirodnih resursa, na koju ukazuju eksperti, opozicija i nevladine organizacije.
Nova mantra ministra održivog razvoja i turizma je – inteziviranje razvoja hotelijerstva u Crnoj Gori.
„Ključna stvar jeste strategija otvaranja hotela. Samo ove godine otvorena su četiri hotela. Od 2012. godine 86 hotela je renovirano ili izgrađeno. Takoreći svake nedjelje imamo otvaranje hotela”, poentirao je Gvozdenović.
„Vlada laže sama sebe, to je prevara. Lažu da su otvorili 80 hotela. Ne možete nam više prodavati maglu. Gdje vam je hotel Jedro u Budvi (Zavala), sve je pokriveno stanovima”, replicirao je Dritan Abazović i pojasnio da hoteli o kojima ministar govori nisu veliki, klasični hoteli, nego je riječ o malim apart hotelima.
Zanimljiva je bila polemika između dojučerašnjih partnera u vlasti, u kojoj je ministar prigovarao poslanici Draginji Vuksanović zajedničko donošenje nekih spornih odluka.
Međutim, ona je navela da je u Crnoj Gori na sceni korupcija prilikom donošenja pravila igre u gazdovanju prostorom. Nacionalnu strategiju razvoja turizma označila je strategijom pohare, koja je uslijedila nakon osamostaljenja Crne Gore.
Pljačka prirodnih resursa išla je u dva pravca, prodajom neurbanizovanog zemljišta i zaključivanjem ugovora o dugoročnim zakupima na 90 godina, koji su zapravo simulacija za prodaju zemljišta. Mnoga pitanja vezana za urbanizaciju Buljarice, ulcinjske Solane, odgovornosti za lažne garancije prilikom privatizacije hotela AS, izgradnje solitera pored hotela Podgorica, ostala su bez pravog odgovora.
Kada su reflektori ugašeni, vidno nezadovoljan nastupom, ministar je demonstrativno bacio „bubicu” i napustio studio bez pozdrava i uobičajenog rukovanja sa učesnicima debate.
PLANOVI JAVNI, PROJEKTI PRIVATNI
Da su lični i interesi građevinskog lobija u Ministarstvu održivog razvoja daleko ispred javnih, pokazalo je iznuđeno priznanje ministra Gvozdenovića kako je u jednom dijelu izrade kontroverznog megalomanskog projekta Porto Skadar Lake u Nacionalnom parku Skadarasko jezero, učestvovala i službenica Ministarstva održivog razvoja, Dijana Vučinić, šefica Odjeljenja za razvojne projekte u urbanizmu i arhitekturi. Tako se našla u svojevrsnom sukobu interesa.
Arhitektonski biro Dvarp, čiji je vlasnik i osnivač Vučinićeva izradio je i idejni projekat hotelskog kompleksa na istoj lokaciji, ali za drugog investitora.
KRIVIČNE PRIJAVE NISU ODBAČENE
U skandaloznom TV nastupu ministar je obmanuo javnost po pitanju ishoda nekoliko krivičnih prijava koje su protiv njega podnijete Specijalnom tužilaštvu za organizovani kriminal i korupciju. Kazao je kako su sve prijave protiv njega uredno odbačene, što se pokazalo kao netačno. U odgovoru tužilaštva na zahtjev voditelja Komnenića, koji je uputio dan nakon emisije, navedeno je da su protiv ministra Gvozdenovića podnijete tri krivične prijave, od kojih je jedna odbačena dok su dvije u fazi izviđaja.
Branka PLAMENAC
Izdvojeno3 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
INTERVJU4 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
Izdvojeno3 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
SVIJET3 sedmice