Povežite se sa nama

DRUŠTVO

Oprez, politika

Objavljeno prije

na

Od kraja septembra prošle godine Crna Gora nema Opšti kolektivni ugovor (OKU). I neće ga imati makar još neko vrijeme, pošto Skupština Saveza sindikata nedavno nije prihvatila, mislilo se usaglašeni, tekst novog dokumenta.

Uz Zakon o radu riječ je o najvažnijem pravnom aktu kojim su regulisana međusobna prava i obaveze zapošljenih i njihovih poslodavaca. OKU reguliše način stupanja na rad i otkaz ugovora o radu, definiše iznos minimalne zarade i cijenu minulog rada. Njim se propisuju: dužina odmora, prinudni odmor, disciplinska odgovornost zaposlenih, (ne)plaćeno odsustvo, pitanja zaštite na radu, uslovi za rad sindikata…Konačno, a veoma važno, OKU propisuje iznos koji poslodavci izdvajaju za odmor i rekreaciju svojih radnika i račun na koji se uplaćuju ta sredstva (upućeni tvrde da je u pitanju iznos veći od milion eura godišnje).

SSCG, radnička asocijacija kojom skoro četvrt vijeka komanduje Danilo Popović, trenutno uz pomoć svoje produžene ruke – Zorana Masoničića, ne želi da se odrekne tog novca. Čak ni po cijenu da crnogorski radnici ostanu bez prava koje im je garantovao Opšti kolektivni ugovor. Zato SSCG ne prihvata ideju da se novac namijenjen odmoru i rekreaciji radnika ubuduće skuplja na zasebnim računima dvije reprezentativne sindikalne asocijacije koje sa Vladom i Unijom poslodavaca pregovaraju o novom OKU.

Tako stvari izgledaju na prvi pogled. Postoji, međutim, mogućnost da priča o neizglasavanju novog Opšteg kolektivnog ugovora ima kompleksniju pozadinu.

Socijalni partneri (Vlada, poslodavci i sindikalci) ne mogu da se dogovore o novom OKU. Vlada Mila Đukanovića, istovremeno, tajnovito priprema prijedlog novog Zakona o radu. Treba li podsjećati kako su Danilo Popović i njegov SSCG u minulih četvrt vijeka pokazali da su DPS-u i njegovom predsjedniku lojalni makar koliko Ranko Krivokapić i njegov SDP? I onda se neko dosjetio da bi bilo zgodno da se pitanja koja tretira Opšti kolektivni ugovor prenesu u novi Zakon o radu. Tako bi se, objašnjavali su promoteri nove ideje, deblokirala ranije dogovorena rješenja. Između ostalog i ono o povećanju minimalne cijene rada za nekih 50 eura (sa 147 na 193 eura mjesečno).

Potom je priča dobila zvaničniju formu.

,,Nečijim neznanjem, namjerom ili možda ličnim interesom, veliki broj zaposlenih u našoj državi nema najosnovniji mehanizam zaštite svojih prava iz oblasti rada”, navodi se u pismu Veselina Vujanovića, predsjednika Udruženih sindikata državnih institucija kojim se od Ministarstvu rada i socijalnog staranja traži da sadržaj OKU-a prenese u novi Zakon o radu. ,,Vođeni tom činjenicom, kao i tim da je u usaglašenom tekstu tog akta skoro 70 odsto odredbi preuzeto iz Zakona o radu, predlažemo da ostatak normi OKU uvrstite u postojeći Zakon, kako bi one imale zaštitno dejstvo na sve zaposlene”, traži Vujović od resornog ministra Predraga Boškovića, nagovarajući ga: ,,Vlada bi pokazala da ima više sluha o interesu zaposlenih, nego pojedini sindikati”.

Poslodavcima se, istovremeno, na uvo šapuće da bi oni mogli imati najveće koristi od toga da se OKU zamijeni Zakonom o radu. Tako bi najlakše, ubjeđuju ih političari, eliminisali biznis barijeru prepoznatu kao višak radničkih prava.

Istina je – u EU možete naći pregršt zemalja u kojima se o odnosima zapošljenih i poslodavaca odlučuje u parlamentu, nakon što sindikalna udruženja i asocijacije koje okupljaju poslodavce svojski zapnu za svoju političku opciju. Ali, još je veća istina: samo u Crnoj Gori imamo političku elitu koja je od 90-ih naovamo promijenila dva društvena uređenja i četiri države, neoliberalni model privređivanja promovišu partije članice socijalističke Internacionale, a Zakon o radu mijenja se poslije svakih izbora.

Poslodavci i sindikalci koji bi sve ovo previdjeli i pristali na ponudu da pravo pregovaranja o vlastitim pravima i obavezama predaju u ruke takve političke elite ne bi bili hrabri nego – ludi. Ili pokvareni.

Z. RADULOVIĆ

Komentari

DRUŠTVO

SKUPŠTINA CRNE GORE: Godina počinje blokadom  

Objavljeno prije

na

Objavio:

Godina koju trebaju da obilježe krupne reforme zbog boljitka građana, ali i EU obaveza, počinje sa posvađanim političkim elitama. Do ulaska u EU, Crna Gora mora da zatvori još 27 poglavlja. Za taj posao ova godina je ključna. A parlament blokiran

 

 

Zbog spora vlasti i opozicije oko Ustavnog suda u Novu godinu smo ušli sa blokiranom Skupštinom i nesuvajanjem budžeta.

Zbog neusvajanja budžeta, Crna Gora će ponovo ići na privremeno finansiranje. Potrošačke jedinice će mjesečno dobijati 1/12 stvarnih izdataka u prethodnoj godini sve dok se ne usvoji Zakon o budžetu.
Za vrijeme Vlade premijera Zdravka Krivokapića na snazi je bilo privremeno finansiranje pola godine, pa su isplate plata i penzija tekle nesmetano.

Za razliku od tog vremena, aktuelna Vlada je planirala niz povećanja i reformi koje nijesu izvodljive bez usvajanja budžeta – od stavki u kapitalnom budžetu, vraćanja nagomilanih dugova, do povećanja penzija za srazmjerne penzionere i plata za pripadnike Vojske.

Iz vlasti zato okrivljuju opoziciju da nema opravdanja za blokadu procesa koji utiču na povećanje penzija, plata, naknada za novorođenčad, staračkih naknada, dječijih dodataka, naknada majkama, besplatnih udžbenika, podršku radnicima i sve ono što su građani s pravom očekivali od ovog budžeta… Uz to optužuju opoziciju i za ugrožavanje likvidnosti države i usporavanje evropskog puta.

,,Ustavni puč i narušavanje pravnog poretka, enormno zaduženje koje će u tri godine preći tri milijarde eura, ili oko pet hiljada eura po svakom građaninu, uključujući i djecu… Povratak kriminalnih obračuna i surovih likvidacija na ulicama, skandali u prosvjeti, slabljenje borbene gotovosti Vojske Crne Gore, narušavanje dobrosusjedskih odnosa, najavljena blokada evropskog puta i mnoge druge negativnosti i skandali koji prate ovu vladu i parlamentarnu većinu, zaslužuju snažan odgovor opozicije. Mi nećemo skrštenih ruku posmatrati kako nam jedna skupina političkih diletanata i poslušnika centara moći drugih država uništava Crnu Goru i njene institucije”, objasnio je razloge blokade Skupštine za Dan poslanik URA Filip Adžić.

Predrag NIKOLIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od 10. januara ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

DRUŠTVO

GOVOR MRŽNJE I MI: Nekažnjiv, pa raste

Objavljeno prije

na

Objavio:

Govor mržnje je sve prisutniji u javnom prostoru Crne Gore, a posebno je pojačan nakon posljednje tragedije na Cetinju . Praksa govori da oni koji siju mržnju najčešće bivaju kažnjeni prekršajno, ukoliko se uopšte kazne

 

Velike tragedije često bivaju povod da se ljudi okupe i zajednički prebrode teške trenutke. Međutim, u Crnoj Gori one nerijetko dodatno podstiču podjele i pojačavaju govor mržnje.

Tako smo nakon 1. januara na Cetinju, kada je u teškom zločinu stradalo 12 ljudi (i trinaesti počinilac), a četvoro njih ranjeno, na internetu vidjeli izlive mržnje sa svih strana.

Iako će srbijanski tabloidi biti upamćeni po  žutilu i neprofesionalizmu koje je izbijalo iz gotovo svakog naslova i rečenice o cetinjskoj tragediji, biće upamćeni i po govoru mržnje koji su sipali po svojim čitaocima. Prednjačio je Srpski telegraf, koji je na svom portalu objavio tekst pod naslovom: „Njegoš prokleo Cetinje: Ubijaće se sve dok ne vrate kapelu na Lovćen!“ ilustrovanu slikom Njegoša i srušene kapele na Lovćenu, kao i slikom masovnog ubice Aca Martinovića.

Savjet Agencije za audiovizuelne medijske usluge Crne Gore (SAMU) saopštio je da je jedan broj regionalnih medija iskoristio tragediju na Cetinju za ponavljanje starih narativa koji narušavaju koheziju građanskog društva u Crnoj Gori, insistirajući na etničkim podjelama i produbljivanju društvenih tenzija. Zbog toga će, kako kažu, zakonskim ovlašćenjima i odgovornošću za zaštitu javnog interesa, preduzeti dodatne mjere nadzora nad sadržajima koje emituju elektronski mediji registrovani u Crnoj Gori, kao i nad programima koji se reemituju putem kablovskih operatora.

Međutim, glavno leglo govora mržnje događalo se na društvenim mrežama, gdje su su se izdvojile dvije grupe. Jedna  koja smatra da su Cetinjani zbog svojih nacionalnih i vjerskih stavova to zaslužili, i druga koja je za zločin krivila „svetosavce“ i Srpsku pravoslavnu crkvu, čijoj konfesiji je masovni ubica navodno pripadao. Bilo je poziva da se Cetinjani vrate vjeri i skinu prokletstvo sa jedne strane, a sa druge da se „puca po svetosavcima“ i da se u manastirima traži oružje.

Određene narative podgrijao je i patrijarh Srpske pravoslavne crkve Porfirije Perić. „Ovi predbožićni dani svima nama ukazuju da samo suštinski povratak hrišćanskim vrijednostima i načinu života, koje na Cetinju oličava drevna lavra Svetog Petra, može donijeti duhovni mir i pouzdano rasuđivanje u trenucima ličnih i opštih kriza i iskušenja”, kazao je on.

Ivan ČAĐENOVIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od 10. januara ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

DRUŠTVO

BEZ DOGOVORA U BUDVI: Vlada zakazala konstitutivnu skupštinu

Objavljeno prije

na

Objavio:

Dvije suprostavljene grupacije nekada jedinstvenog DF-a, ne uspijevaju da nađu zajednički interes za formiranje vlasti sa osvojenih 18 mandata. Sve ostale kombinacije sa drugim političkim partijama za pravljenje  većine, kako se čini, osuđene su na propast. Politička stabilnost u Budvi na početku 2025. izgleda sve udaljenija

 

 

Gotovo dva mjeseca od poslednjih lokalnih izbora u Budvi, nema dogovora stranaka za formiranje vlasti.  Nema ni usaglašenog predloga za funkciju predsjednika lokalnog parlamenta, dok zakonski rokovi za uspostavljanje funkcionalne uprave polako ističu.

Na sjednici održanoj 28. decembra Vlada je donijela odluku da se prva sjednica Skupštine opštine Budva održi u petak, 10. januara. Za sazivanje prve sjednice nakon izbora od 17. novembra, nadležna je Vlada, u skladu sa članom 39 Zakona o lokalnoj samoupravi, jer su u pitanju ponovljeni lokalni izbori. Majsko izjašnjavanje građana Budve propalo je, političke partije, grupe građana i koalicije, nisu uspjele da postignu dogovor oko formiranja vlasti, nije održana sjednica parlamenta i nije izabran njen predsjednik.

Politička scena u Budvi više je nego zanimljiva. Od 25. marta ove godine kada je odlukom Vlade skraćen mandat lokalnom parlamentu, opština Budva radi bez zakonodavne  i izvršne vlasti. Sa predsjednikom opštine Milom Božovićem  koji se godinu i devet mjesec nalazi u zatvoru u Spužu, jedinim autoritetom za donošenje svih važnih odluka oko imenovanja i razrješenja kadrova kao i odluka o načinu trošenja novca iz bogate budvanske kase.

U fotelji potpredsjednika opštine smjenjuju se Božovićevi najbliži kadrovi, zavisno od nivoa poslušnosti i bespogovornog izvršavanja odluka koje stižu iz Spuža. Opštinom trenutno rukovodi potpredsjednik Nikola Jovanović, lider grupe građana Budva naš grad, koja je na novembarskim izborima osvojila 9 odborničkih mandata. Isto koliko i lista Za budućnost Budve, koalicije DF-a, koju je predvodio Mladen Mikielj, direktor JP Morsko dobro.

Ove dvije suprostavljene grupacije nekada jedinstvenog DF-a, ne uspijevaju da nađu zajednički interes za formiranje vlasti sa osvojenih 18 mandata. Sve ostale kombinacije sa drugim političkim partijama za pravljenje većine, kako se čini, osuđene su na propast. Politička stabilnost u Budvi na početku 2025. izgleda sve udaljenija.

Dnevni red prve sjedince SO poslije devet mjeseci ima samo dvije tačke.  Potvrđivanje mandata odbornicima i izbor predsjednika Skupštine opštine Budva.

Branka PLAMENAC
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od 10. januara ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

Izdvajamo