Aktivista plavskog Udruženja građana Sačuvajmo rijeke Rašit Marković napisao je da su neki od ekoloških aktivista i njegovih saboraca za spas rijeka od izgradnje malih hidroelektrana postali „zvijezde grantova“ i „brendirani ekolozi“. On čeka da se institucije oglase o izgradnji malih hidroelektrana u NP Prokletije
Građanski aktivista Rašit Marković je na svom Fejsbuk profilu nedavno postavio pitanje: „kad će ovo Poglavlje 27 i da li su spremni brendirani ekolozi?“
„Nešto su kao malo zbunjeni i pogubljeni. Čekam ih da im dam ekskluzivu bez centa, kao i vazda kad su ‘bucali’ projekte na moja pleća i pleća onih iz prvih redova. Čekam vas u Plav da mi donesete elaborat za one tri pitke rijeke u Nacionanom parku Prokletije i ko ga je potpisao, a neko od vas jeste garant, zvijezde grantova“, napisao je Marković.
Poznati građanski aktivista još prošle godine je za Monitor rekao da javno traži od privatnih vlasnika MhE i državnih institucija da pokažu elaborat o zaštiti životne sredine koji je trebalo da postoji kada su građene dvije male hidroelektrane u srcu NP Prokletije u Plavu. „Zanima me ko je bio taj ko je stavio potpis na taj dokument i svjesno počinio krivično djelo. Ko je potpisao eleborat da se u srcu Nacionalnog parka Prokletije baci atomska bomba. To su razmjere štete koja je ovdje napravljena“, rekao je Marković.
On je i nakon toga više puta ponovio da je spreman da sva svoja saznanja podijeli sa tužilaštvom, a istovremeno je pozvao Specijalnog državnog tužioca da i on zatraži elaborat o zaštiti životne sredine i stavljanju tri rijeke pitke vode u srcu Nacionalnog parka u cijevi.
Marković smatra da poglavlje 27 koje se tiče zaštite životne sredine, bez odgovora na ovo pitanje, možda neće moći biti zatvoreno.
Građanski aktivisti iz Plava ranije su saopštili da izgradnja malih hidroelektrana u srcu Nacionalnog parka Prokletije 2016. godine predstavlja organizovani kriminal, na koji već osam godina niko nije reagovao. Marković podsjeća da od kada su ovaj problem javno iznijeli, ni jedna ni lokalna ni državna institucija nije reagovala.
Podsjetimo, 2016. godine firmi Kronor iz Podgorice neko je dao koncesije za gradnju MHE na tri rijeke koje izviru u u NP Prokletije. To su rijeke Hridska i Babinopoljska iz kojih je voda dovedena do jedne hidrocentrale, kao i treća rijeka, Treskavička, na čijim vodama je izgrađena druga hidrocentrala.
Vodozahvati su u strogoj zoni Nacionalnog parka Prokletije, a te su rijeke kilometarskim cijevovodima dovedene do mašinskih postrojenja, odnosno malih hidrocentrala, koje se nalaze u takozvanoj zoni zaštite nacionalnog parka.
Prema ranijim podacima iz centralnog registra, vlasnik firme Kronor je kompanija Kroling. Vlasnik te kompanije bio je Željko Mišković, dok su po deset procenata imali Normal kompani i Mont hidro. Vlasnik Normala je bio Željko Burić, a Mont Hidra Predrag Bajović, šura nekadašnjeg premijera Igora Lukšića.
Njihov prihod veći je od budžeta Opštine Plav, ili makar neto zarada svih zaposlenih u lokalnoj upravi. “Samo tražimo da nam Kronor ili lokalne i nadležne državne institucije pokažu elaborat o zaštiti životne sredine koji je morao da postoji prije početka izgradnje malih hidrolektrana u NP Prokletije, i ako postoji, čiji je potpis na njemu”, kažu plavski ekolozi.
Marković je nedavno za Monitor kazao da je gradnja malih hidroelktrana u srcu NP Prokletije ekocid bez presedana na Balkanu i dodao da će to kad-tad doći na dnevni red, jer “ekocid ne zastarijeva, kao ni ratni zločin”. U međuvremenu su, kako tvrdi Marković, mnogi od ekoloških boraca iz tog vremena angažovanjem kroz nevladin sektor postali “lovci na grantove”.
Koristeći svaku priliku da putem medija i društvenih mreža pozove tužilaštvo, on postavlja pitanja – ko je u to vrijeme bio ministar ekologije, ko je bio direktr Agencije za zaštitu životne sredine, ko je bio predsjednik opštine Plav, ko je bio direktor Nacionalnog parka Prokletije u trenutku kada je to rađeno.
“Da li su ti ljudi nešto uradili, da li su prstom mrdnuli da spriječe ovaj ekocid. Ako nisu, kao što nisu, onda su oni saučesnici zločina koji ne zastarijeva i doći će vrijeme da se otvori ova priča i zvanično, a ne samo preko medija i društvenih mreža”, pita Marković.
Ipak, najviše od svega javnost žulja na koga misli Marković kada neke od ekoloških aktivista naziva “zvijezde grantova” i “brendirani ekolozi”- očigledno da je neko, za razliku od građanskog aktiviste Rašita Markovića dobro naplatio aktivizam. Kako ono kažu, od nečega mora da se živi.
Tufik SOFTIĆ
INTERVJU3 sedmice
INTERVJU3 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
Izdvojeno3 sedmice
INTERVJU4 sedmice
Izdvojeno3 sedmice
FOKUS3 sedmice