Sudeći prema vijestima koje dobro obaviještenim medijima stižu iz Specijalnog državnog tužilaštva, materijalna šteta koju je budvanska kriminalna grupa Svetozara Marovića, nanijela Opštini Budva, neće se zaustaviti na ranije utvrđenih 45 miliona eura.
Po preliminarnim procjenama inspektora iznos za koji je ekipa okupljena oko Marovića i ranijih budvanskih čelnika, Rajka Kuljače i Lazara Rađenovića, oštetila Budvu, može dostići vrtoglavih 150 miliona eura. Mnogi Budvani tvrde, da je u pitanju daleko veća suma.
Specijalno tužilaštvo privodi kraju istragu u nizu novih predmeta kao što su Akvapark, vrhunski korupcionaški posao izgradnje šetališta u Petrovcu, preprodaja atraktivnog zemljišta u blizini Jadranskog sajma, izgradnja takozvanog Ruskog sela iznad Svetog Stefana, mnogobrojne sumnjive eksproprijacije opštinskog zemljišta kao i veći broj slučajeva prodaje opštinskog zemljišta putem namještenih javnih tendera, poput sporne prodaje 5,5 hektara opštinske zemlje na bečićkoj plaži i u selu Kuljače.
Neimenovani izvor iz Specijalnog tužilaštva navodi kako je budžet Opštine Budva u ovim poslovima oštećen za 100 miliona eura. U pitanju su novi milioni i nova šteta za budvansku kasu, koja se pridodaje ranije utvrđenom iznosu u osam predmeta u kojima su glavni akteri priznali krivicu i dobili odgovarajuće kazne, koristeći institute sporazuma o priznanju krivice ili svjedoka saradnika.
To je i dalje samo dio načetog ledenog brijega, jer se istražuju takozvani ,,veliki” predmeti, dok se poslovi manje finansijske težine nalaze na čekanju. Inspektori Specijalnog tužilaštva preuzeli su od nove lokalne uprave u Budvi dokumentaciju za više desetina poslova bivše vlasti, kojima je, kako se sumnja, gradska kasa olakšana za nebrojene milione.
U novih pet do šest predmeta koji su u postupku istrage, na spisku glavnoosumnjičenih ponovo su se našla vodeća imena budvanske kriminalne grupe – Svetozar Marović, Rajko Kuljača, Lazar Rađenović i sa njima povezane osobe.
Kuljača i Rađenović nalaze se na odsluženju zatvorske kazne u Spužu. Kuljača za slučaj Zavala u kojem je osuđen na kaznu zatvora od 2,5 godine, dok Rađenović služi kaznu od tri godine i osam mjeseci zbog malverzacija oko prodaje zemljišta na brdu Košljun.
Po osnovu dva sporazuma o priznanju krivice Maroviću je dosuđena zatvorska kazna od četiri godine i tri mjeseca uz obavezu da državi vrati milion eura. Marović se nalazi na liječenju u Beogradu pokušavajući da izbjegne izvršenje zatvorske kazne.
Na tapetu su brojne transakcije sa zemljištem. Specijalnost bivše lokalne vlasti bilo je muljanje sa vrijednim zemljišnim parcelama u vlasništvu Opštine. Praksa otimanja opštinske zemlje započela je prije dvadesetak godina, kada su vršene čuvene transakcije zamjena parcela po principu – selo za grad. Tada su mnogobrojni članovi DPS-a zamijenili bezvrijedne kvadrate iz svojih rodnih sela oko Budve za one bliže moru i gradskom centru. Seoske vrleti, potoci i šume zamijenjeni su za atraktivne placeve u gradu. I to javno, na nivou skupštinskih odluka o zamjenama. Tako su stanovnici sela, jednom skupštinskom odlukom postajali novopečeni gradski zemljoposjednici. I niko zbog toga nije pozvan na odgovornost.
Zatim su osmislili neoeksproprijaciju, kojom su bezvrijedne parcele svojima eksproprisali po višestruko uvećanoj vrijednosti čime su nanijeli milionsku štetu Opštini.
Tužilaštvo je prikupilo dokaze o tome kako su se sa računa opštinskih preduzeća plaćali raznovrsni privatni troškovi. Kako su osmišljavani lažni projekti na osnovu kojih su izvlačena sredstva iz gradskog budžeta. U takve poslove bili su umiješani mnogi istaknuti kadrovi DPS-a ne samo u opštinskoj upravi nego i u opštinskim i državnim preduzećima. Gotovo da nije postojala oblast u privredi, turizmu, sferi kulture ili dječje zaštite, u kojoj članovi kriminalne organizacije nisu imali izmišljene projekte i na njima zasnovane unosne ugovore. Nije bilo turističkih, muzičkih ili pozorišnih manifestacija koje nisu počivale na korupciji. Na svakom događaju u turističkoj metropoli, u pozorištu, bioskopu, muzičkoj ili nekoj turističkoj manifestaciji, ruka budvanske kriminalne hobotnice zavlačila se u džep građana. Od svega su uzimali svoj dio.
Članovi Marovićeve kriminalne grupe zauzeli su fotelje u gradskoj upravi godinu dana uoči nezavisnosti Crne Gore, nakon osvajanja vlasti na lokalnim izborima u maju 2005. godine.
Pustošenje Budve epskih razmjera odigravalo se u narednih deset godina u samostalnoj Crnoj Gori. Naočigled državnih organa, koji nisu preduzeli ništa da se ono zaustavi.
O svakom poslu koji je predmet istrage Specijalnog, mediji su uredno izvještavali, dok je budvanska opozicija ukazivala na zloupotrebe vlasti, podnosila krivične prijave, obavještavala javnost putem konferencija za medije. Niko ne može reći da nije znao šta se dešavalo.
Bez podrške pojedinih ministarstava Vlade Crne Gore, bespoštedna pohara Budve nije bila moguća. Svaka sporna prodaja opštinske zemlje morala je dobiti saglasnost Ministarstva finansija. Prodavala se neurbanizovana zemlja uz obalu po ekstremno niskim cijenama, da bi ubrzo nakon prodaje dostizala višestruke vrijednosti. Javnosti nije poznato da je bilo ko iz državnog aparata zbog toga odgovarao.
Decenijsko ćutanje države može se tumačiti samo prećutnom raspodjelom teritorija uticaja među vodećim ličnostima vladajuće partije i države. Ono što su drugi radili na državnom nivou, ili u Podgorici, Tivtu, Kotoru i drugim mjestima, Marović je kao neprikosnoveni gazda radio na svom, budvanskom feudu.
Marović se sada suočava sa efektima paralelno vođene finansijske istrage njegove imovine. Nedavno je Specijalno tužilaštvo blokiralo svu imovinu porodice Marović, zbog sumnji da on i članovi njegove porodice nisu imali novca za kupovinu vrijednih nekretnina sa kojima raspolažu.
Povodom nedoumica u javnosti oko blokade imovine koja je djelomično prodata, navedeno je kako finansijski istražitelji tvrde da su u pitanju fiktivne prodaje koje neće uvažiti. Zato su zatražene privremene mjere obezbjeđena i na one nekretnine, koje su navodno već promijenile vlasnike.
Blokirana je imovina Svetovog sina Miloša, njegove supruge Tamare i članova njene porodice. Na njihove nekretnine upisana je privremena mjera zabrane raspolaganja. Inspektori su navodno utvrdili kako oni nisu imali sopstvenih finansijskih mogućnosti da kupe nekretnine koje posjeduju.
Pozivajući se na Zakon o oduzimanju imovinske koristi stečene kriminalnom djelatnošću Specijalno tužilaštvo zatražilo je donošenje privremene mjere, što je Viši sud potvrdio. Uprava za nekretnine počela je sa upisivanjem zabrane na imovinu koju su tužioci označili, bez obzira da li je u međuvremenu prodata.
,,Postoji osnovana sumnja da je kupac znao da nepokretnost koju navodno kupuje predstavlja nepokretnost stečenu kriminalnom djelatnošću”, navodi se u saopštenju Specijalnog tužilaštva.
Finansijska istraga vodi se protiv mnogih Budvana. Samo u pet procesuiranih predmeta protiv 190 osoba vodi se istraga o porijeklu imovine zbog sumnje da je stečena učešćem u budvanskim aferama.
Da li će se u opštinsku kasu vratiti silni milioni kojima se u tužilačkim istragama olako barata, pokazaće vrijeme koje dolazi.
Branka PLAMENAC
DRUŠTVO4 sedmice
Izdvojeno3 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
INTERVJU4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
Izdvojeno3 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
SVIJET3 sedmice