Predsjednik Opštine Budva, Marko Bato Carević podnio je, 8. avgusta, ostavku na tu funkciju i za svog nasljednika odredio lidera budvanskog DF-a Mila Božovića. Čini se da je njegov silazak sa funkcije uoči lokalnih izbora koji su zakazani za 23. oktobar iznuđen čin, prije svega zbog njegove veoma izražene samovolje u vođenju grada i nedostatku sposobnosti da sa koalicionim partnerima, održava partnerski odnos

Usred turističke sezone u Budvi se  odvija neuobičajen izborni proces. Smjena na čelnoj gradskoj poziciji, odlazak jednog predsjednika Opštine i imenovanje drugog i to tokom prinudne uprave u lokalnoj samoupravi uvedene prije par mjeseci, zbog blokade rada lokalnog parlamenta.

Predsjednik Opštine Budva Marko Bato Carević podnio je 8. avgusta ostavku na tu funkciju i za svog nasljednika odredio lidera budvanskog DF-a Mila Božovića. Carević je prethodno najavio svoj odlazak iz politike. Čini se da je njegov silazak sa funkcije uoči lokalnih izbora koji su zakazani za 23. oktobar iznuđen čin, prije svega zbog njegove veoma izražene samovolje u vođenju grada i nesposobnosti da sa koalicionim partnerima, kako sa partijama sa svoje izborne liste tako i sa onima koje to nisu, održava partnerski odnos u vršenju vlasti u skladu s osvojenim mandatima na posljednjim lokalnim izborima.

Carevića je ponio uspjeh na izborima 30. avgusta 2020. godine kada je izborna lista DF-a koju je predvodio, osvojila 45 odsto glasova birača u Budvi, što mu je obezbijedilo 14 odborničkih mandata. Nedovoljno za apsolutnu vlast koju je on, od konstituisanja parlamenta, ipak sprovodio, ne hajući za stavove i mišljenja drugih, pogotovo građana Budve, koji nisu tako odlučili.

Na čelo Opštine Budva Carević je stupio u januaru 2019. po osnovu koalicionog sporazuma sa Demokratama o rotirajućem predsjedničkom mandatu na po dvije godine, nakon izborne pobjede ove dvije političke opcije na izborima 2016. godine, kada je DPS poslije  višegodišnje vladavine, poslat u opoziciju.

Ponovo je biran za gradonačelnika nakon avgustovskih izbora 2020., u punom mandatu od 4 godine. Mjesto predsjednika Skupštine pripalo je tada Demokratama. I to je bio posljednji trenutak postizborne saradnje između ove dvije političke grupacije. Što je na kraju dvogodišnjeg trvenja dovelo Budvu do prinudne uprave a Careviću skratilo sigurni četvorogodišnji mandat na svega 23 mjeseca.

Od 30. avgusta 2020. nije formirana koaliciona vlast koja bi donijela očekivane promjene u načinu vođenja grada. Nisu izabrani potpredsjednici Opštine. Većina funkcionera izvršne vlasti bila je u v.d. stanju, kršile su se procedure i propisi. Carević je vodio grad sam, dodijelio je sebi apsolutnu moć i obilato zloupotrebljavao član 59 Zakona o lokalnoj samoupravi koji omogućava da prvi čovjek grada može privremeno donositi odluke koje su u nadležnosti skupštine ako skupština nije u mogućnosti da se sastane.

Međutim i stanje prinudne uprave pod kojim stenje „kraljica“ turizma u jeku turističke sezone Carević je vješto iskoristio da završi one poslove za koje u redovnoj proceduri, u Skupštini, nije mogao dobiti saglasnost odbornika. Apsurdnu situaciju u koju je zapala Budva, da joj visoko predstavničko tijelo vode nepoznata lica, koja su iz državne administracije upućena na privremeni rad u Budvu, DF koristi da zauzme što povoljnije pozicije u lokalnoj upravi pred nastupajuće izbore.

Odbor povjerenika kojim predsjedava izvjesni Nebojša Jušković, iz Ministarstva finansija, politički blizak Socijalističkoj narodnoj partiji (SNP) pokazao se efikasniji u izvršavanju Carevićevih naredbi od izabranih predstavnika građana Budve. Ekspresno je usvojio Carevićev izvještaj o radu za 2021. koji nije dobio podršku većine odbornika. Povjerenici kao na traci usvjaju sve njegove predloge, finansijske izvještaje opštinskih javnih preduzeća i ustanova, sportskih društava… Vrši se nevjerovatna zloupotreba institucije prinudne uprave koja je od prvobitnih mjesec dana produžena na gotovo 6 mjeseci. Pola godine najvažnijom turističkom opštinom u Crnoj Gori upravljaju lica iza kojih ne stoji izborna volja građana.

Sedmočlani Odbor povjerenika dao je sebi za pravo da bira i razrješava kadrove na najvišoj poziciji u Opštini. Na sjednici Odbora održanoj 1. avgusta, Odbor povjerenika usvojio je predlog Marka Bata Carevića da se na mjesto potredsjednika Opštine imenuje Milo Božović, opštinski lider DF-a. Božović je nosilac izborne liste DF-a na predstojećim lokalnim izborima. Izbor Božovića na poziciji potpredsjednika bio je prvi korak ka preuzimanju fotelje gradonačelnika. Za Carevićev predlog o izboru Božovića, glasala su 4 povjerenika. Jedan je bio uzdržan, dva su bila protiv.

Zašto je Jušković prihvatio predlog Carevića, ako zna, da Budva nema ni skupštine ali ni kvalifikovane većine u izvršnoj vlasti. I kako će obrazložiti dalje postupanje Odbora povjerenika, odnosno izbor Božovića za gradonačelnika Opštine, bez jasno definisane zakonske procedure. Odnosno, šta Božovića u ovom trenutku izdvaja od bilo kojeg građanina Budve koji je mogao biti predložen. Jer se ne važe ni odborničke liste niti bilo šta iz redovne procedure imenovanja i postavljenja. Zašto je jedan građanin, uz to politički eksponiran kao nosilac izborne liste, dobio neočekivanu izbornu prednost u odnosu na ostale.

Odbor povjerenika zakazao je za petak 12. avgust novu sjednicu sa samo dvije tačke dnevnog reda. Prva je konstatacija prestanka funkcije predsjednika Opštine Marka Carevića i druga – izbor predsjednika Opštine Budva. Jedini kandidat je Milo Božović, čije je imenovanje sasvim izvjesno.

Vlada se na ovaj način, preko Juškovića, direktno umiješala u izborni proces u Budvi. Bio je to posljednji manevar odlazećeg predsjednika Carevića koji fotelju predsjednika Opštine ostavlja u amanet DF-u, prečicom, preko dirigovanih  predstavnika političkih partija, SNP-a i URA-e koje čine Vladu Crne Gore. Budva će dva mjeseca pred izbore dobiti novog predsjednika, mimo redovne zakonske procedure i normi koje regulišu izbor i imenovanje potpredsjednika i predsjednika Opštine.

Čl 67 Zakona o lokalnoj samoupravi propisuje da mandat potpredsjednika traje koliko i mandat predsjednika Opštine. Zato je Jušković, koji potpisuje odluku o zakazivanju sjednice 12. avgusta, odlučio da na istoj sjednici, kada prestane mandat predsjedniku i po automatizmu i taze izabranom potpredsjedniku,  povjernici glasaju i za izbor Božovića za predsjednika. Tako je, samo naizgled, sve podmireno.

Prema Statutu Opštine predlog za izbor predsjednika Opštine podnosi se predsjedniku Skupštine, u ovom slučaju povjereniku Juškoviću, u pisanoj formi i mora biti svojeručno potpisan od strane podnosilaca. Pravo predlaganja kandidata za predsjednika ima najmanje jedna trećina odbornika. Ko će potpisati predlog za izbor Carevićevog nasljednika. Možda tri povjerenika, jer jedan ima težinu 4,7 odbornika.

Iako je način izbora Mila Božovića za potpredsjednika Budve, potom i za predsjednika, izazvao ogorčenje i revolt kod opozicionih partija i Demokratske CG, neki od njih procjenjuju da on može uticati da se uzavrela politička situacija u Budvi donekle stabilizuje. Međutim, stupanje na ovu odgovornu funkciju, makar i na dva mjeseca, manipulacijama preko partijski obojenih povjerenika, nema opravdanja.  Demokratski front već je u izbornoj kampanji, sa velikom institucionalnom prednošću u odnosu na ostale učesnike izbornog procesa.

Nadležnost Odbora povjerenika, bila je da odblokira rad lokalne Skupštine i da u skladu sa tim donosi isključivo odluke radi ostvarivanja prava građana ili sprječavanja nastanka eventualne materijalne štete. Odbor povjerenika u Budvi narušio je pravo na samostalnost lokalne samouprave upuštanjem u vođenje kadrovske politike i imovinskopravne odnose opštinskih preduzeća, za šta nije dobio mandat. Time se neko mora pozabaviti.

Branka PLAMENAC