Crna Gora, kao i ostatak Evrope i svijeta, spremaju se za novi soj korona virusa – omikron. Iako se o njemu još uvijek malo zna, u Evropi, Kanadi i SAD-u odobrena je vakcinacija djece od pet do 11 godina. Kod nas je skepsa prema vakcinama još uvijek velika, pa nadležni najavljuju kampanju – Ne tražite lijek na internetu
Aktuelne mjere u borbi protiv korona virusa na snazi su do 22. decembra 2021. godine, saopšteno je u srijedu iz Instituta za javno zdravlje Crne Gore (IJZCG).
Crna Gora, kao i ostatak Evrope i svijeta, spremaju se za novi soj korona virusa – omikron.
U Institutu za javno zdravlje kazali su da prisustvo ovog soja još uvijek nije registrovano, ali da je velika vjerovatnoća da je prisutan i u Crnoj Gori.
Nijedan soj korona virusa nije se do sada širio toliko brzo kao omikron, saopštila je Svjetska zdravstvena organizacija (SZO) koja ocjenjuje da su sve zemlje već pogođene ovim sojem.
Generalni direktor SZO Tedros Adhanom Gebrejezus rekao je da su zabrinuti zato što ljudi smatraju da je omikron benigan: ,,Iako omikron izaziva manje ozbiljne bolesti broj slučajeva bi mogao da preplavi zdravstvene sisteme koji nisu pripremljeni”.
Zbog omikron soja neke zemlje, poput Velike Britanije, Danske i Norveške, uvode određena ograničenja zbog projekcija o brzini njegovog širenja. Norveška, u preliminarnom scenariju, procjenjuje da bi za tri nedjelje, sa sadašnjih oko 4.700 slučajeva dnevno moglo doći do drastičnog rasta na preko 90 hiljada novopozitivnih u jednom danu. U isto vrijeme, Norveška procjenjuje da bi moglo doći i do rasta hospitalizacija, čak i ako se ispostavi da je omikron blaži od delta soja.
Očekuje se da će omikron soj korona virusa postati dominantna varijanta u Evropskoj uniji do sredine januara, izjavila je predsjednica Evropske komisije Ursula fon der Lajen. Ona je dodala da je Unija spremna za borbu sa tim sojem sa 66 odsto vakcinisanog stanovništva. Fon der Lajen je izjavila i da je uvjerena da EU ima snagu i sredstva da prebrodi zarazu i dodala da je tužna jer će Božić ponovo biti pod velom pandemije.
Većina od 43 slučaja u Sjedinjenim Državama uzrokovana omikron varijantom su ljudi vakcinisani dvjema dozama, a trećina njih primila je i treću – buster dozu, objavio je prošle nedjelje Centar za kontrolu i prevenciju bolesti (CDC). Iako se radi o malenom uzorku oboljelih od omikrona, ove brojke nijesu ohrabrujuće te je sve veća bojazan da trenutne vakcine nude manju zaštitu od ove vrlo prenosive varijante. CDC upozorava da iako je većina slučajeva omikrona blage naravi, postoji vremenski razmak između infekcije i ozbiljnijih oblika bolesti. CDC takođe očekuje blaže simptome kod vakcinisanih i onih koji su preboljeli.
,,Omikron će sigurno zamijeniti delta soj. Ono što sigurno znamo je da napada mlađe, nevakcinisane ljude. Vakcine i dalje djeluju iako ne znamo koliko, i zato je važno da se ubrza proces imunizacije ali i davanje trećih doza”, naveo je direktor Svjetske zdravstvene organizacije za Evropu Hans Kluge.
Evropska agencija za lekove (EMA) je, krajem prošlog mjeseca, odobrila vakcinisanje djece od 5 do 11 godina sa vakcinom proizvođača Pfizer/BionTech. ,,Kod djece uzrasta od 5 do 11 godina, doza Comirnatija će biti niža od one koja se koristi kod osoba starijih od 12 godina (10 µg u poređenju sa 30 µg). Kao i u starijoj starosnoj grupi, daje se kao dvije injekcije u mišiće nadlaktice, u razmaku od tri nedjelje”, saopšteno je iz EMA.
Ranije su vakcinaciju djece ove starosne dobi odobrile zdravstvene vlasti u Kanadi i SAD-u.
Na djecu od pet do 11 godina vakcinaciju su ove nedjelje proširile Grčka, Italija, Španija i Mađarska. Vakcine se djeci daju na dobrovoljnoj osnovi u svim državama EU, uz obavezno odobrenje roditelja. Poljska, Portugalija, Hrvatska i Slovenija planiraju da smanje starosnu granicu za dobijanje vakcine ove nedjelje. Druge zemlje EU oprezno pristupaju vakcinaciji mlađe djece. Njemačka je počela sa vakcinacijom mlađe djece u određenim regionima, Holandija to neće činiti dok ne prođu praznici, a Francuska daje prednost djeci sa srčanim i respiratornim problemima i dijabetesom.
U Crnoj Gori je preporučena vakcinacija djece od 12 do 17 godina sa prethodnim oboljenjima, ostala djeca uz konsultaciju s pedijatrom i saglasnost roditelja/staratelja.
Tokom ovog mjeseca zabilježen je pad broja novoinficiranih za 40 odsto, a smanjen je i broj preminulih za 16 odsto u odnosu na prethodni mjesec, podaci su Intituta za javno zdravlje.
Do srijede je u Crnoj Gori vakcinisano prvom dozom oko 59 odsto, drugom dozom oko 55 dok je treću dozu primilo 13 odsto odraslog stanovništva. Najveći obuhvat imunizovanih je u starosnim grupama 65 – 69, 70 – 74, 75 – 79, i u tim starosnim grupama obuhvat je veći od 70 odsto.
Iz Instituta naglašavaju da je prema podacima i dalje osam od deset preminulih osoba nevakcinisano, a više od 80 odsto onih koji su na bolničkom liječenju su takođe nevakcinisani: ,,Sve osobe mlađe od 40 godina preminule od COVID-19 infekcije su bile nevakcinisane”.
I pored podataka u korist vakcinacije s druge strane u stalnom je zamahu kampanja ,,pandemije straha” od vakcina. Institucije zato, sa velikim zakašnjenjem, najvaljuju kampanju Ne tražite lijek na internetu koja za cilj ima opovrgavanje lažnih korona vijesti i ,,da napokon vjerujemo struci, a ne poluistinama na internetu”.
Kovid potvrde priznate i u EU
Evropski komesar za proširenje Oliver Varhelji kazao je da će crnogorski građani od 24. decembra moći slobodnije da putuju u zemlje Evropske unije i obratno.
,,Crna Gora je okončala sve procedure da bi se povezala sa sistemom kovid sertifikata EU. To znači da će crnogorski državljani moći slobodnije da putuju u zemlje EU, kao i građani EU u Crnu Goru”, rekao je Varhelji na konferenciji za medije u okviru ovonedjeljne Međuvladine konferencije u Briselu.
Digitalni kovid sertifikat Evropske unije – EUDCC, koji omogućava građanima Unije da se kreću između zemalja, počeo je da funkcioniše od jula 2021. godine. On omogućava kretanje unutar kontinentalnog bloka, bez potrebe za podvrgavanjem ograničenjima, za sve koji su vakcinisani protiv korona virusa, imaju nedavni negativni rezultat testa ili su se nedavno oporavili od bolesti.
Sertifikat priznaje svih 27 članica EU, kao i druge evropske zemlje poput Islanda, Norveške i Švajcarske. Crnogorska digitalna potvrda uvedena je krajem jula, a za sada važi u četiri države članice EU – Hrvatska, Slovenija, Francuska i Irska.
Falsifikovanje kovid potvrda
Centar bezbjednosti Podgorica, od septembra je podnio krivične prijave protiv devet osoba zbog falsifikovanih PCR testova ili potvrde o vakcinaciji podgoričkom Osnovnom tužilaštvu.
To je Vijestima odgovorio državni tužilac u Osnovnom tužilaštvu Podgorica Vukas Radonjić. Pojasnio je da su u pitanju krivične prijave za krivično djelo falsifikovanje isprave.
Ministarstvo zdravlja prije tri mjeseca je prijavilo policiji sumnje o faksifikovanju potvrda o vakcinaciji, a generalni direktor Direktorata za digitalno zdravlje Aleksandar Sekulić pojasnio je da je otvoren i lažni sajt koji navodno potvrđuje da su dokazi o imunizaciji validni.
Osnovno tužilaštvo u Pljevljima nedavno je saopštilo da je u toku izviđaj protiv četiri osobe, zbog sumnje da su falsifikovale kovid potvrde.
Krivičnim zakonikom Crne Gore za ovo krivično djelo predviđena je zatvorska kazna. ,,Ko napravi lažnu ili izda neistinitu ispravu ili preinači pravu ispravu u namjeri da se takva isprava upotrijebi kao prava ili ko takvu lažnu ili neistinitu ispravu upotrijebi kao pravu ili je nabavi radi upotrebe, kazniće se zatvorom do tri godine. Ako je djelo iz stava 1 ovog člana učinjeno u pogledu javne isprave, testamenta, mjenice, čeka, javne ili službene knjige ili druge knjige koja se mora voditi na osnovu zakona, učinilac će se kazniti zatvorom od tri mjeseca do pet godina”, piše u Krivičnom zakoniku.
Predrag NIKOLIĆ