Korisnici nužnog smještaja u Domu učenika tvrde da im jedino ne fali nade. Već tri godine žive bez struje i bez adekvatnog grijanja, a privremeni smještaj za neke od njih postao je deceniju duga borba s mučnom svakodnevicom. Zgrada je opštinsko vlasništvo, ali dug za struju niko ne priznaje niti je spreman da ga plati
Privremeni, nužni smještaj u takozvanom Domu učenika u prigradskom naselju Smajlagića Polje, za neke Kolašince potrajao je više od decenije. Neki su u ruiniranoj zgradi nekoliko godina,neki tek nekoliko mjeseci. Svima im je, međutim, zajednička muka i „uslovi stanovanja gori od onih na katunima“. Neuslovne sobe, bez mogućnosti za grijanje na drva, zajedničko kupatilo, sve to ispod trošnog krova koji prokišnjava. To je svakodnevica sedmoro stanara, koje je nemaština natjerala da se smjeste u zgradu od koje su svi digli ruke, pa i lokalna uprava, u čijem je vlasništvu objekat. Vlasnici su zaboravili i na pozamašan dug za električnu energiju, nagomilan još od 2011. godine, pa su stanari već skoro tri godine i bez struje.
U Dom učenika smještaj se ranije dobijao odobrenjem predstavnika lokalne vlasti, nekad i odlukom resornog ministarstva, najčešće samoinicijativno, oni koji nemaju gdje. Stanari su, uglavnom, korisnici socijalnih davanja, bez mogućnosti da rade i da za sebe i svoje porodice iznajme bar podstanarsku sobu.
„Svi su zaboravli na nas, pa i novinari. Pisalo se prije nekoliko godina često o našem životu, istina, nije mnogo pomoglo. Međutim, ipak, poslije mnogo tih tekstova tadašanja ministarka Zorica Kovačević obezbijedila je novac da se uredi zajedničko kupatilo. Struju su nam povremeno uključivali. Ali, evo, godinama, niko nas se ne sjeća, kao da nas nema“, kaže starica koja u Domu učenika živi skoro deceniju.
Nada Janković, dvadesetšestogodišnja samohrana majka,sa bebom od 11 mjeseci živi u jednoj od neuslovnih soba „Sivog doma“, kako Kolašinci odavno zovu zgradu preko puta gradskog groblja.
Nada kaže da je teško opisati život s bebom u sobi bez grijanja i struje tokom zimskih mjeseci. Zbog toga je bila prinuđena da nabavi šporet, a sulundare izbaci kroz prozor. No, ni to nije mnogo pomoglo, vjetar je dim vraćao u sobu i narušavao zdravlje njenom djetetu. Stanari, naravno, nemaju mogućnost da u frižiderima i zamrzivačima čuvaju hranu. Kupaju se u hladnom kupatilu, vodom koju zagrijavaju „kako se ko snađe“.
Niko više ne vodi računa o tome koliki je dug za struju, jer niko ne može da ga plati. Prema informacijama iz lokalne uprave, od prije dvije godine, dugovanja su bila premašila 35.000 eura. Stanari su tada apelovali da se nađe način da svako za sebe plaća struju, međutim, iz Elektroprivrede to nijesu dozvolili dok se ne izmiri dug ili potpiše protokol o plaćanju u ratama. U Opštini je uvijek nedostajalo ili volje ili novca da se obezbijedi ponovno redovno snabdijevanje električnom energijom za one kojima je Dom jedina opcija za stanovanje.
Iz prethodne kolašinske vlasti više puta su objašnjavali da tri i po godine niko iz Opštine nije odlučivao ko će biti smješten u Domu, već je to bilo na državnim organima. Kako je rekao tadašnji sekretar za finansije Goran Rakčević „stanari tog objekata su izmanipulisani od onih koji su ih smjestili u objekat, bez osnovnih uslova za život“. Opština nije priznavala dug za struju, jer je „nepoznato i kako je napravljen“.U nekoliko navrata, iz EP su, ipak, odlučivali da na kratko uključe struju. To su učinili, kako je objašnjeno, „imajući u vidu namjenu objekta“. Ta „velikodušnost“ ne bi dugo potrajala, pa je, već nakom mjesec ili dva, struja ponovo isključivana.
Odbornici lokalnog parlamenta još prije šest godina, nakon što je Opština postala vlasnik, donijeli su odluku o prodaji Doma učenika. Niko do sada nije pokazao interesovanje da kupi taj objekat. Nikada nije počela ni više puta najavljivana „valorizacija objekta u turističke svrhe“.
Kolašinska Opština je u sporu s Bjelasicom prije nekoliko godina sudskom odlukom dobila u vlasništvo Dom. U početku, prodaju su, vjerovatno, osujetili neriješeni imovinski odnosi. No, i kada su riješeni, invenstitorima ruinirani objekat nije bio zanimljiv, pa je do danas ostao „privremeni , nužni smještaj za najsiromašnije Kolašince“.
Dom je, svojevremeno, renoviran zahvaljujući pomoći međunarodnih organizacija, jer su u njemu bila smještena i raseljena lica. Za vrijeme investicionog buma u Kolašinu, solidno je radio, zahvaljujući tome što su u njemu boravili građevinski radnici. Zgrada je opterećena još jednom pravnom zavrzlamom između Opštine, nekadašnjeg Ski centra Bjelasica i dvojice Kolašinaca, kojima je Privredni sud, kako su tvrdili, po završetku stečajnog postupka u Ski centru, u okviru kojeg je nekada poslovao Dom učenika, dao da zakupe objekat i da ugovor o zakupu nije bio raskinut ni nakon što je Opština dobila vlasništvo nad zgradom.
Zakupci nikad nijesu priznali dug za struju, objašnjavajući da je, mimo njihove volje, ta zgrada odlukom lokalne vlasti postala smještaj za beskućnike.
„Kako god da nam je ovdje, ipak smo tokom svih ovih godina strepjeli da nas ne izbace. Više puta su najavljivali prodaju, a nekoliko puta su i ljudi koji su se predstavljali kao zakupci bili riješeni da nas istjeraju. Uz sve ove muke, stalni strah da ćemo ostati i bez ovog smještaja, pravi je pakao“, slažu se stanari.
Pretprošlogodišnja podjela stanova socijalno ugroženima njih je zaobišla. Ne nadaju se da će uskoro biti nove. Ipak, ističu kako u „izbjegličkom naselju“ (Kolektivni centar), na samo par desetina metara od Doma, ima praznih stanova. Neki od korisnika stanova u tom naselju, navodno, godinama ne žive tu, pa ih čak i izdaju turistima.
Te tvrdnje demantuju iz lokalne uprave. Kažu da je, 2017. godine, „s pozicije lokalne uprave i njenih nadležnih organa, pokrenut postupak revizije stambenih jedinica u objektima Kolektivnog centra u Smajlagića Polju“ .
„Tom prilikom pozvani su nosioci prava korišćenja tih stambenih jedinica da dostave rješenja o korišćenju.Takođe, od njih su tražena na uvid lična dokumenta za sve članove porodičnog domaćinstva.U toku revizije utvrđeno je da je jedna korisnica stana u tom naselju umrla, a ključevi predati Opštini.Prilikom rješavanja stambenih pitanja lica u stanju socijalne potrebe, na osnovu skupštinske odluke, Opština jetaj stan dodijelila na korišćenje porodici Rakočević, koja je do tada bila smješteni u Domu“, tvrde iz Opštine.
Iz kabineta predsjednika Opštine Milosava Bulatovića najavili su i da će se pozabaviti „eventualnim problemom zloupotreba u korišćenju tih stambenih jedinica“. Oni podsjećaju da se svih 36 stanova, koliko ih u šest objekata ima u tom naselju, koriste na zakonit način.
Bulatović najavljuje i da će aktuelna kolašinska vlast posebnu pažnju u narednom periodu posvetiti smještaju socijalno ugroženih sugrađana.
„Godinama se nadamo da će se i za nas naći neko mjesto s uslovima dostojnim čovjeka. Nada je jednio čega ima na pretek u ovom objektu. No, ne možemo da zaboravimo da je mnogo više onih koji su iz Doma otišli u kovčezima nego onih koji su dobili bolji smještaj“, zajednička je poruka „sapatnika iz Sivog doma“.
Dragana ŠĆEPANOVIĆ