Izvršni direktor kompanije Bemaks Veselin Kovačević raportirao je nedavno Milu Đukanoviću u mjestu Zdravac, gdje ta kompanija izvodi radove na putu Berane – Lubnice, i dalje prema Kolašinu. To je i mjesto gdje je Bemaks, više od deset puta, probio cijevi beranskog vodovoda koji prolazi tom trasom, nakon čega je došlo do masovnog trovanja stanovnika Berana.
Nije se najbolje čulo o čemu pričaju Đukanović i Kovačević, ali o bušenju cijevi, izvjesno, nije bilo riječi. Đukanović je, indikativno, baš tu zakazao konferenciju za novinare, a Kovačević ga je čitav sat čekao, jer je premijer kasnio. Zapričao se, kako se ispostavilo, u susret izborima, sa svojim domaćinima u Beranama.
Regionalni put Berane – Lubnice – Kolašin Filip Vujanović je ranije, u prošlogodišnjoj izbornoj retorici, označio kao „projekat vijeka za ovaj kraj”, koji će skratiti put do Kolašina za četrdeset kilometara. Neki mediji su objavili da će to biti „otvaranje Berana”. Prema Kolašinu?!
Đukanović nije išao tako daleko, ali je iskoristio priliku da ukaže kako ovaj put mnogo znači. „Mislim da su ogromni razvojni potencijali u Beranama u oblasti razvoja turizma, poljoprivrede, industrije i mislim da je izgradnja ovog puta jedna od najvažnih pretpostavki za puno korišćenje turističkih potencijala ovog kraja, ali i šire od toga. Dakle za puno korišćenje potencijala Bjelasice”, kazao je premijer.
Izgradnju puta godinu ranije najavio je tadašnji direktor Direkcije za saobraćaj Veselin Grbović. On je rekao da je samo vrijednost prve dionice, od Berana do sela Lubnice, oko tri miliona eura. Valjda bez asfaltiranja. I bez izmještanja cijevi gradskog vodovoda što treba da košta još milion i nešto.
„Pored ove prve dionice u toku je izrada projekta od Lubnica do Jezerina kod Kolašina. Tu je predviđen dosta dug tunel kroz Bjelasicu, tako da se put iz Lubnica do ski centra Jezerine skraćuje maksimalno. Tunel će prema prvim procjenama biti dug od dva i po do dva kilometra i osamsto metara”, objasnio je Grbović.
Već tada su se mnogi zapitali koliki treba da bude ekonomski interes pa da se na regionalnom putu gradi tunel te dužine i koliko je sve to, pa i sami put, isplativ posao za državu.
Za državu možda i nije, ali je vrlo isplativ, kako će se ospostaviti, za preduzeće Bemaks, koje je izvođač radova na tom putu i koje, da li slučajno, baš na toj trasi treba da gradi osam malih hidroelektrana uz investiciju od dvadeset miliona eura. Za takav poduhvat, Bemaksu je put neophodan, a ako već može, zašto mu ga ne bi finansirala država. To je, nema nikave sumnje, najznačajniji aspekt izgradnje puta Berane – Lubnice – Kolašin.
Karte su u tom pravcu počele da se slažu krajem ljeta, kada je saopšteno da je Bemaks dobio saglasnost za puštanje u rad prve od predviđenih malih hidroelektrana na prostoru Bjelasice. Posljednjeg avgustovskog dana zaključen je prvi Ugovor o definisanju uslova o otkupu električne energije između crnogorskog Operatora tržišta električne energije i preduzeća Hidroenergija Montenegro d.o.o. Berane, koji se odnosio na MHE Jezerštica.
Instalisana snaga te male HE je jedan megavat, a novi izvor energije – prema preliminarnim procjenama – trebalo bi godišnje da prosječno proizvodi oko 3 GWh električne energije. Iako još nema preciznih podataka, u Hidroenergiji procjenjuju da će ukupna vrijednost projekata HE Jezerštice sa svim pratećim sadržajima biti iznad milion eura.
Iz Hidroenergije su saopštili i da su ,,veoma zadovoljni saradnjom sa Vladom, lokalnom samoupravom, nadležnim institucijama i mještanima beranske opštine”.
Zašto ne bi bili zadovoljni? Vlada će im napraviti put i dati sve dozvole bez ikakvih prepreka, a deset odsto akcija, koje su u tom preduzeću trebalo da imaju opštine Berane, Andrijevica i Plav, više se nigdje ne pominju.
Podaci o Hidroenergiji Montenegro iz Berana prilično su kontradiktorni. Informacije starijeg datuma govore da je nju osnovalo preduzeće Hamera Capital, čiji je vlasnik i osnivač bivši čelnik Telekoma Oleg Obradović. Obradović je porijeklom Beranac, iz sela Lubnice, mada nije poznato da li su lokalpatriotski motivi bili presudni da kompaniju za proizvodnju hidroenergije formira u ovom gradu. Tako je makar trebalo da bude.
Danas je teško provjeriti gdje je sjedište Hidroenergije Montenegro. U registru privrednih društava Berana, preduzeće se nalazi pod brojem 5-0387691/003, sa šifrom djelatnosti 40140. Kao sjedište je upisano Berane, adresa Buče, dok telefona, faksa, mail-a, Web-a i statusa – nema. U tom registru je stajalo da je izvršni direktor Saša Brakočević, član Opštinskog odbora DPS Berane.
Međutim, prema podacima Centralnog registra privrednih subjekata osnivači Hidroenergije Montenegro su sa po dvadeset i pet odsto biznismeni Ranko Ubović i Aleksandar Mijajlović, koji su formalni vlasnici firme Bemaks. Ta firma opet ima deset odsto osnivačkog kapitala u Hidroenergiji, dok četrdeset odsto ima Hamera capital Olega Obradovića. U martu prošle godine vlasnici Hidroenergije Montenegro dogovorili su sa Bemaksom aranžman o prodaji šezdeset odsto vlasništa u Hidroenergiji za pola miliona eura.
Tako, prema posljednjem pregledu registra CDA vlasnici preduzeća Hidroenergija Montenegro su Bemaks sa šezdeset i Oleg Obradović sa četrdeset odsto. Promjene u registru Centralne depozitarne agencije, kada se radi o ovom preduzeću, zabilježene su više od deset puta. Vjerovatno se negdje u tim promjenama izgubilo vlasništvo od deset odsto, koje je trabalo da imaju opštine Berane, Andrijevica i Plav. Kako i kada, pod kojim okolnostima – za sada je nepoznato.
Mediji su prenijeli da je plan Hidroenergije Montenegro da ove godine, osim MHE Jezerštica na Bjelasici, završe još jednu malu elektranu snage 1,2 MW. Hidroenergija planira da tokom 2014. godine završi građevinske radove na još četiri male hidrocentrale. Do ljeta 2015. godine treba da budu gotovi radovi na još dvije male hidroelektrane, što je ukupno osam novih izvora energije. Bemaks i Hamera capital su koncesionari za ukupno 13 mini hidroelektrana na području beranske opštine, a vrijednost investicija je 28 miliona eura. Sve lokacije su u slivu Lima. Pet u području Šekularske rijeke i osam na Beranskoj Bistrici. Tamo gdje Bemaks o državnom trošku pravi put.
Država će priskočiti Bemaksu u pomoć i kada je u pitanju izgradnja dalekovoda i vezivanja novih izvora energija na elektromrežu. Vlada i stručnjaci su jednodušno ocijenili da je potrebno pristupiti izgradnji mreže 35 kV dalekovoda na sjeveru Crne Gore. Prema Vladinoj Studiji, za izgradnju tih dalekovoda potrebno je 20 miliona eura. Pitanje je, naravno, da li bi država bila tako brza, efikasna i izdašna da se ne radi o Bemaksu i još nekim tajkunskim kompanijama. Od kada su oni ušli u igru oko malih hidroelektrana, stvari su na tom planu počele da dobijaju brzinu i snagu visokog napona.
Tufik SOFTIĆ
Izdvojeno2 sedmice
INTERVJU3 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice
Izdvojeno2 sedmice
Izdvojeno3 sedmice
Izdvojeno3 sedmice
FOKUS3 sedmice