Povežite se sa nama

MONITORING

KAD MAJA ĆATOVIĆ DEMONSTRIRA POLITIČKU MOĆ: Rođena za službeni audi

Objavljeno prije

10 godina

na

maja-catovic

Državni i lokalni funkcioneri u Crnoj Gori teško se odriču brojnih privilegija na koje su navikli tokom višegodišnjeg obavljanja odgovornih funkcija. I kad im prestane mandat na sve načine pokušavaju da zadrže makar dio blagodeti i počasti u kojima su do tada uživali.

Pored uobičajenih regularnih beneficija koje im radno mjesto donosi – visoke plate, službena vozila, stanove i telefone, putovanja, dnevnice, ručkove i večere, koriste pozicije u vlasti da najraznovrsnijim kompromitujućim radnjama pribave višak privilegija koje padaju na teret građana.

Slučaj mijenjanja tablica na službenom vozilu ministra Suada Numanovića poslednji je u nizu primjera zloupotreba kada je u pitanju korišćenje službenih vozila u vlasništvu države. Može se samo zamisliti scena u kojoj jedan ministar u nekom skrivenom kutku, u mračnoj garaži ili proširenju pored puta, mijenja tablice i umjesto državnih stavlja ,,civilne” i ,,svojim” kolima nastavlja put i obavlja privatne poslove.

Ipak slučaj poslanice Marije Maje Ćatović, bivše gradonačelnice Kotora i aktuelne poslanice u Skupštini Crne Gore, prevazilazi po mnogo čemu uvrnute prevare ministra Numanovića.

Poslanica Ćatović koristi službeni automobil Opštine Kotor za prevoz do Podgorice, na sjednice crnogorskog parlamenta. Riječ je o luksuznoj limuzini marke audi A6, koje je Ćatovićeva pazarila par mjeseci uoči prestanka njenog drugog mandata na mjestu predsjednice Opštine Kotor. Iz opštinskog budžeta iskeširala je 53.000 eura za nabavku novog automobila uz argumentaciju kako Kotor mora imati reprezentativan auto kojim će se šepuriti pred uglednim gostima i koji ona „neće ponijeti sa sobom nego će ostati u Kotoru i uvećati imovinu Opštine”.

U vrijeme kupovine vozila Ćatovićeva se nadala produženju mandata na mjestu prve dame Kotora, ali do toga nije došlo, pa je predsjedničku fotelju zamijenila poslaničkom stolicom. Ali je audi zadržala. Njeno prošlogodišnje rasipništvo i nenamjensko trošenje para na luksuzni automobil, pametno je osmišljeno. Poslužiće joj u svakoj varijanti, kao predsjednici ili kao poslanici.

Zato novu, skupocjenu limuzinu, ne koristi novi gradonačelnik, Aleksandar Stjepčević, nego poslanica Marija Ćatović. Sa sve vozačem, zaposlenim u lokalnoj upravi, čije dnevnice za vrijeme zasijedanja republičkog parlamenta i sve troškove vozila, plaćaju građani Kotora.

Način na koji Stjepčević brani „pravo” Maje Ćatović da koristi njegovo službeno vozilo, pokazuje do koje mjere su dobro pozicionirani funkcioneri, u ovom slučaju predstavnici DPS-a, spremni da gaze važeće zakonske propise, moralne norme i zdrav razum građana u nezakonitom gomilanju privilegija. Kao osnov za sticanje privatnog prava Ćatovićeve da se vozika opštinskim audijem potegnut je čak i Ustav.

Na odborničko pitanje odbornika SO Kotor, Ranka Prorokovića (PzP), po kojem osnovu bivša predsjednica koristi službeni automobil kupljen iz budžetskih sredstava za potrebe predsjednika Opštine, postavljeno krajem marta, iz kabineta predsjednika Stjepčevića stigao je nevjerovatan odgovor.

Kao osnov za sticanje tog „prava” Ćatovićeve potegnut je čak i Ustav Crne Gore, kao i niz drugih zakona, uredbi, pravilnika i koječega, sve sa ciljem da se ova ujdurma odbrani.

„Gospođa Marija Ćatović, saglasno pravima i dužnostima poslanika Skupštine Crne Gore sa područja opštine Kotor, a koja su načelno utvrđena odredbama Ustava Crne Gore; shodno Uredbi o uslovima i načinu korišćenja prevoznih sredstava u svojini Crne Gore; na osnovu odredaba člana 140 Poslovnika SO Kotor i odredaba člana10 Zakona o finaniranju političkih subjekata i izbornih kampanja ima pravo kao i ostali poslanici SCG sa područja opštine Kotor, da u svrhu prisustvovanja sjednicama i radnim tijelima SCG, a u interesu podnošenja amandmana na predloge zakona i zastupanja interesa jedinice lokalne samouprave u radnim tijelima SCG, radnim tijelima Vlade i nadležnim ministarstvima, koristi službeni prevoz Opštine Kotor”, navodi se u odgovoru koji je potpisao predsjednik Stjepčević.

Malo je reći da nijedan od navedenih propisa ni na koji način ne potkrepljuje Stjepčevićeve argumente po kojima neko privatno lice, makar to bila i poslanica, može koristiti vozilo u vlasništvu Opštine.

Ispada da su Ustavom posebno određena prava i dužnosti poslanika sa teritorije Kotora, što je potpuni nonsens. Kao da poslanici i poslanice iz Kotora imaju neki zasebni status u državi, mimo ostalih. Nijednim članom Ustava ne određuju se prava i dužnosti poslanika. To je u nadležnosti Skupštine CG, u čijem aktu na tu temu nema smjernica o korišćenju službenih vozila opština Crne Gore od strane poslanika. Niti takav propis bilo gdje postoji.

Za predsjednika Stjepovića nema dileme. Ustav Crne Gore brani pravo Maje Ćatović da koristi službeno vozilo za svoje privatne potrebe. Po njemu ona radi i u Skupštini i u Vladi.

Pomenuta Uredba o uslovima korišćenja prevoznih sredstava u svojini CG, odnosi se isključivo na državna vozila i nijednim svojim članom ne tretira imovinu lokalnih uprava. Šta više, članom 11 ove Uredbe navedeno je ko u državi ima pravo na službeni prevoz. To su predsjednik države, predsjednik Skupštine i članovi Vlade, predsjednik Ustavnog suda, zaštitnik ljudskih prava i sloboda, predsjednik Vrhovnog suda, VDT i specijalni tužilac za borbu protiv organizovanog kriminala. Poslanici ne spadaju u tu kategoriju.

Najzanimljivije je pozivanje na Poslovnik SO Kotor i član 140 koji se tiče parlamentarne saradnje lokalne skupštine sa Skupštinom Crne Gore i skupštinama drugih gradova, njihovih međusobnih posjeta, razmjene informacija i slično. Ćatovićkeva nema nikakvu funkciju u kotorskom parlamentu, pa se na nju ni ovaj akt ne može odnositi.

Šta reći o posljednjem argumentu, Zakonu o finansiranju političkih subjekata i čl. 10 kojim se regulišu troškovi redovnog rada političkih partija.

Iako je u odgovoru navedeno da pravo na kotorsku limuzinu imaju i drugi poslanici iz Opštine Kotor, oni ga nisu iskoristili. Poslanik Liberalne partije, Andrija Popović, bio je iznenađen našim pitanjem i kazao da nikada tu mogućnost nije koristio niti je iko to radio za vrijeme dok je on bio potpredsjednik Opštine Kotor.

Ako im se već nudi, za očekivati je da se sva tri narodna predstavnika iz Kotora naguraju u luksuzni audi, na udobna sjedišta sa grijanjem i masažerima, sa detaljima od fine kože i jasenovog drveta i vrhunskom tehničkom opremom. Nije pravo da Ćatovićeva sama „gušta”, a da građani njihovu vožnju plaćaju dva puta. Jednima auto, a drugima nadoknadu za prevoz do glavnog grada.

Kontaktirali smo većinu crnogorskih opština, Bar, Budvu, Tivat, Herceg Novi, Berane, Nikšić, Bijelo Polje, i pitali kakva je njihova praksa po pitanju prevoza poslanika. Mnogi su bili u čudu da tako nešto uopšte pitamo.

Nijednim zakonskim propisom ili opštinskom odlukom nije predviđeno da lokalne uprave obezbjeđuju prevoz poslanika. Koliko bi im automobila i vozača bilo potrebno, te kako voziti poslanike pozicije zajedno sa onima iz opozicije, neka su od pitanja koje kotorski primjer otvara. U Skupštini CG sjedi 81 poslanik. Jedino Marija Ćatović među njima uživa privilegiju da na sjednice dolazi službenim vozilom u vlasništvu lokalne uprave.

Kotor je izgleda izuzetak.

Branka PLAMENAC

Komentari

POVEZANE VIJESTI:

Izdvojeno

POLITIČKA KRIZA JOŠ BEZ RJEŠENJA: Blokadom na blokadu

Objavljeno prije

2 dana

na

31 Januara, 2025

Objavio:

Dok obesmišljavaju demokratske principe i institucije, neko na državnom nivou, neko u lokalu, zavisno od interesa, partije se spremaju za izbore u Nikšiću koji su zakazani za 13. april.  Za još jedan, što bi rekli, „praznik demokratije“

 

 

“Parlamentarce koji vole podijum i blokade – da pošaljemo na par dana nezasluženog odmora. Mi jesmo za dijalog i kompromis – ali zbog prestanka mandata sutkinje Dragane Đuranović (koja je pritom uzela pozamašnu naknadu) ostaće na hiljade penzionera koji nemaju novca za grijanje i hranu i ne mogu više da čekaju njihovu milost kao fatamorganu”, tvitnuo je krajem sedmice premijer Milojko Spajić. Nije pojasnio šta konkretno znači mjera “par dana nezasluženog odmora” za opoziciju, koja blokira rad parlamenta otkako je penzionisana sutkinja Ustavnog suda Dragana Đurović. Opozicija tvrdi da je na djelu  “ustavni puč”.  U pozadini bojkota, ali i penzionisanja sutkinje Đuranović, o čemu je Monitor već više puta pisao,  priča je o političkoj borbi za prevlast u Ustavnom sudu, tokom koje Ustav i vlast i opozicija tumače kako im kad odgovara. DPS želi da stvari vrati u pređašnje stanje kada su tri njihova partijska vojnika u Ustavnom sudu mogla da blokiraju sve.

Predsjednik parlamenta Andrija Mandić još nije pojasnio koju je kaznu namijenio poslanicima opozicije koji su prethodne sedmice blokadom Skupštine blokirali i usvajanje budžeta. Mandićevi partijski saborci smatraju da je “previše tolerantan”, kako je to ove sedmice kazao poslanik Jovan Vučurović. Prema poslovniku, predsjednik parlamenta može poslaniku koji ometa rad plenarne sjednice oduzeti riječ, izreći opomenu i udaljiti ga iz plenarne sale na 15 dana. Moguće da je Spajić  mislio na udaljenje poslanika na 15 dana.

Mandić još nije zakazao nastavak sjednice Skupštine na kojoj bi trebalo da se raspravlja o budžetu.  U video obraćanju saopštio je da će Skupština  odluku o rješenju blokade parlamenta donijeti kroz dijalog parlamentarne većine i opozicije.

Milena PEROVIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od petka 31. januara ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

Izdvojeno

KRIZA U BUDVI: Sjednica parlamenta pod znakom pitanja

Objavljeno prije

2 dana

na

31 Januara, 2025

Objavio:

Rok za konstitusanje skupštine opštine Budva ističe 12. februara. Održavanje nove sjednice na kojoj se do ponoći  toga dana mora izabrati predsjednik parlamenta, trenutno je krajnje neizvjesno

 

 

Na vanrednoj elektronskoj sjednici Vlade u kasnim večernjim satima 27. januara, pred isticanje zakonskog roka, zakazana je nova sjednica budvanskog parlamenta za 11. februar ove godine, sa početkom u 9 časova. Već sjutradan, 12. februara, ističe rok za konstitusanje skupštine opštine Budva, kojim je propisano da ukoliko se do tog dana parlament ne uspostavi, na redu je raspisivanje novih, trećih lokalnih izbora u ovoj  opštini za manje od  godinu dana.

Održavanje  sjednice na kojoj se do ponoći  toga dana mora izabrati predsjednik parlamenta, krajnje je neizvjesno.

Iz koalicije Za budućnost Budve, lidera Mladena Mikelja, pozvali su nadležne da smijene Nikolu Jovanovića sa mjesta potpredsjednika Opštine. Kao uslov za održavanje sjednice traže od  Ministarstva javne uprave da sprovede svoj nalaz iz decembra prošle godine, po kojem je Jovanović nezakonito imenovan na potpredsjedničku funkciju, bez obavezujuće saglasnosti Skupštine .

Jovanovića je na mjesto potpredsjednika opštine Budva imenovao predsjednik Milo Božović iz pritvora u Spužu, smijenivši prethodno potpredsjednicu Jasnu Dokić. Ministar Ministarstva javne uprave (MJU) Maraš Dukaj donio je rješenje po kojem je imenovanje Jovanovića nezakonito, ali se na tome sve završilo. Nijesu preduzeti naredni koraci.  Ministar je takođe tražio razješenje Božovića u martu prošle godine, ali se ni po tom pitanju nije ništa desilo.

Iz koalicije Za budućnost Budve  mogu se čuti optužbe da ministar Dukaj potezima u poslednja dva mjeseca, odrađuje posao za povratak DPS-a na vlast u Budvi nakon osam godina.

Nemoć ili opstrukcija Ministarstva javne uprave u slučaju Budve, doveli su do toga da Budvom danas upravljaju osobe koje u uređenom društvu to nikako ne bi mogle. U aprilu se navršavaju dvije godine od kada se opštinom rukovodi iz Spuža. Predsjedniku najpoznatije crnogorske turističke opštine potvrđena je optužnica za teška krivična djela, kriminalno udruživanje i trgovina narkoticima.

Drugi uslov Mikeljeve koalicije da se sjednica uopšte održi jeste da njoj prisustvuju isključivo odbornici. Ukoliko bi se ispunio zahtjev da Jovanović bude smijenjen, on neće moći prisustvovati odlučujućoj sjednici, jer nije odbornik, što može pokolebati njegove sledbenike u namjeri da glasaju za opciju vraćanja DPS-a na vlast.

Branka PLAMENAC
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od petka 31. januara ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

Izdvojeno

DRŽAVNA KASA I POLITIČKE IGRE: Budžet za potkusurivanje

Objavljeno prije

1 sedmica

na

24 Januara, 2025

Objavio:

Za razliku od nekih drugih zemalja, Crna Gora nema propis koji predviđa pad vlade ukoliko budžet ne bude usvojen u nekom propisanom roku. Isto važi i za parlament. Bez zakona o vladi i Skupštini, političarima je sve dato na volju. Građanima preostaje da se uzdaju u njihov zdrav razum i strah od budućih izbora

 

Propao je još jedan pokušaj skupštinske većine da usvoji predloženi Zakon o budžetu za 2025. godinu. Opozicione  snage predvođenje DPS-om onemogućile su održavanje zasijedanja. Utisak je da se vladajuće partije  nijesu zbog toga baš potresle. Politika, izgleda, ima primat nad ekonomijom, posebno pred lokalne izbore u Nikšiću i Herceg Novom koji će se održati 13. aprila. Neki skeptici sumnjaju da neusvajanje budžeta može vlastima  poslužiti kao pokriće za dolazeće probleme u crnogorskoj ekonomiji.

Uglavnom,  u Vladi je usvojena Odluka o privremenom finansiranju. I njena primjena je započela, uz već poslovično kašnjenje od nekoliko dana. Zbog toga  su kasnile isplate takozvanih socijalnih davanja (penzije to nijesu).

Ministar finansija Novica Vuković poručuje kako njih u Ministarstvu “vrlo uznemirava” iščekivanje da predloženi budžet bude usvojen. I naglašava kako su oni dali sve od sebe da budžet bude usvojen u redovnoj proceduri, krajem prošle godine.

To i nije sasvim tačno.  Zakon o budžetu i fiskalnoj odgovornosti  (član 33) propisuje da “predlog zakona o budžetu države utvrđuje Vlada i do 15. novembra ga dostavlja Skupštini”, Vlada Milojka Spajića nije obavezu obavila u propisanom roku. Zakasnili su tri dana i nijesu se, ni riječju, potrudili da to kašnjanje obrazlože. Da je Vlada svoj posao završila na vrijeme  postojala je mogućnost da ovogodišnji budžet bude usvojen prije decembarskog sukoba vlasti i opozicije. I blokade parlamenta.

Susjedne Srbija i Hrvatska ovogodišnje budžete usvojili su u novembru. Istog mjeseca je i EU dobila zajednički budžet za 2025. godinu. U Crnoj Gori to se tradicionalno obavi zadnjih dana decembra. Na brzinu. Naknadno, građani i njihovi narodni predstavnici čude se stavkama koje su našle svoje mjesto u budžetu. Ili nijesu.

Sad smo se uvjerili kako uvijek može gore. Odnosno, da je možda bolje imati bilo kakav budžet nego nemati nikakav. Možda.

Privremeno finasiranje ima ograničene domete. Prema pomenutom Zakonu o budžetu i fiskalnoj odgovornosti ovako je:  “Ako se zakon o budžetu države ne donese do 31. decembra tekuće, za narednu fiskalnu godinu, Ministarstvo finansija, do njegovog donošenja, potrošačkim jedinicama mjesečno odobrava sredstva do iznosa 1/12 (jedne dvanaestine) stvarnih izdataka u prethodnoj fiskalnoj godini”. To znači da Vlada može imati tehnički/administrativni problem sa budućom isplatom plata i penzija. Novac, trenutno, nije problem. Ali jeste to što su potrebni iznosi, nakon primjene programa Evropa sad 2 i očekivanog redovnog januarskog usklađivanja penzija, veći od prošlogodišnjeg prosjeka.

“Vlada sve finansijske obaveze može servisirati bez problema do kraja prvog kvartala ove godine”, smatra ekonomski analitičar Mirza Mulešković, uz ocjenu da bi se problemi mogli pojaviti krajem prvog kvartala (april) kada državu očekuje otplata dijela duga u iznosu od 500 miliona. “Mi nemamo taj novac. To znači da bismo morali da se zadužimo novim kreditom, kako bi pokrili, to jest refinansirali stari”.

Problem je dvostruk. Prije nego Skupština odobri njen plan zaduženja u 2025., Vlada ne može tražiti nove kredite. Pride, i sama činjenica da budžet i paket pratećih zakona nijesu usvojeni u redovnom roku, državu dovodi u cajtnot i utiče na cijenu neophodnih zaduženja (veća kamata).

Na taj dio priče fokusira se Miloš Vuković, izvršni direktor Fideliti konsaltinga. Po njegovom mišljenju, država će teško održati obećanje da novim kreditima neće finansirati tekuće rashode i rashode fondova zdravstva i penziono-invalidskog osiguranja. Oni su značajno uvećani nakon odluke Vlade da značajno smanji, odnosno ukine, doprinose za PiO i zdravstveno osiguranje. I to već stvara ozbiljan deficit u državnoj kasi.

„Predloženo zaduženje Crne Gore, gdje je plan da se u naredne tri godine zadužimo tri milijarde, od čega dvije milijarde za vraćanje starih dugova, zapravo znači da su se stare prakse nastavile”, kazao je Miloš Vuković.

Ministar finansija reaguje na takve analize. “Da bi se davali komentari, mora se poznavati dinamika isplata po mjesecima. Da su došle na naplatu obveznice u januaru pitam analitičare kako bi se to servisiralo. Proces servisiranje duga je sada zaustavljen i neizvjesno je servisiranje tih obaveza u narednom periodu. Mogu se servisirati iz depozita, a prioritet su mandatorni troškovi (plate, penzije, socijalna davanja)”, objašnjavao je Novica Vuković u parlamentu, ne baveći se onim što se podrazumijeva – da država, bez novih zaduženja, nema novca za redovne troškove i otplatu/refinansiranje dugova koji dospijevaju za vraćanje. Samo je upozorio: “Ako se ne plati jedna rata, sve dospijeva na otplatu. Recimo, ako ne platimo ratu za autoput dospjelo bi 650 miliona eura”.

Treba primijetiti da su se analitičari bavili realnim podacima o očekivanim prihodima i rashodima državne kase, a ne hipotetičkim šta bi bilo da je bilo. Otuda i njihova ocjena da, ukoliko su vladini podaci o postojećim depozitima i očekivanim budžetskim prihodima tačni, Vlada do proljeća – i u modu prvremenog finansiranja – neće imati problema sa izmirenjem svojih obaveza. Ukoliko bi, međutim, u privremenom stanju  dočekali kraj marta i april, državi bi zaprijetio bankrot.

Političari su se radije fokusirali na ono što bi im kod glasača moglo donijeti  poene, prije svega na (ne)mogućnost uredne isplate penzija i plata. I najavljene povišice koje, dijelom, zavise i od usvajanja paketa zakona koji čekaju normalizaciju stanja u državnom parlamentu.

Prije svega to se odnosi na izmjene Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju (PIO). Bez njega, potvrdio je ministar socijalnog staranja, brige o porodici i demografiji Damir Gutić nema obećanih penzija od 450 eura za blizu četiri hiljade srazmjernih penzionera. Mada smo , između redova, shvatili i da novac potreban za tu namjenu nije precizno opredijeljen u predloženom budžetu za ovu godinu. “Da bi se isplatile minimalne penzije za srazmjerne penzionere, potrebno je da se zakon usvoji u Skupštini. Budžet je takođe ograničavajući faktor, ali bi se novac za isplatu našao kada bi Zakon o PIO bio usvojen u Skupštini, uprkos privremenom finansiranju”, konstatovao je ministar Gutić.

Redovna povišica penzionerima koji imaju penzije veće od 450 eura ne bi trebala doći u pitanje. Očekuje se da će ona biti realizovana već uz februarske isplate, nakon što Monstat zvanično saopšti  podatke o rastu zarada i inflaciji, na osnovu kojih će se izvršiti redovno januarsko usklađivanje penzija. Tu bi problem mogao biti političke, a ne finansijske prirode, ukoliko se obistine pesimističke prognoze da će očekivano povećanje biti manje od najavljenih 50-60 eura za svakog penzionera koje je obećavao premijer Spajić. Te računice biće poznate najkasnije do kraja naredne nedjelje.

Dodatno pitanje glasi: treba li predloženi budžet da, prije usvajanja, pretrpi izmjene koje nijesu samo kozmetičke prirode? Recimo, u prijedlogu ovogodišnjeg budžeta za rad MUP-a i Uprave policije predviđeno je blizu četiri miliona manje nego za 2024. godinu. To, kazao je  tadašnji direktor UP Zoran Brđanin, znači da neće biti novca za angažovanje novih policajaca, pa čak ni za zapošljavanje svršenih polaznika policijske akademije (nezvanično, riječ je o približno 200 osoba). „To nam je nekih milion i po“, rekao  je Brđanin. Vlada  je, u međuvremenu, pokrenula proceduru zapošljavanja više od 800 policajaca. Njima, kada budu primljeni u policiju, treba dati platu, uniformu, opremu i naoružanje… Obučiti neobučene. Tih para, a riječ je o makar 500 hiljada eura mjesečno samo za plate, u ovom budžetu nema.

Budžetskih stavki koje će, vjerovatno, zahtijevati više novca od planiranog ima još. Kao i onih, na strani prihoda, gdje bi priliv novca mogao biti manji od očekivanog. Najvažnije je ipak  pitanje:  šta ako ovogodišnji budžet ne bude usvojen u, sve kraćem, periodu koji će državi omogućiti relativno normalno funkcionisanje?

Za razliku od nekih drugih zemalja, Crna Gora nema propis koji predviđa pad vlade ukoliko budžet ne bude usvojen u nekom propisanom roku. Isto važi i za parlament. Bez zakona o vladi i Skupštini, političarima je sve dato na volju. Građanima preostaje da se uzdaju u njihov zdrav razum i strah od budućih izbora.

Zoran RADULOVIĆ

Komentari

nastavi čitati

Izdvajamo