U Novu godinu, na radost svih koji drže do odgovornog javnog govora, ušli smo bez domaćeg ogranka beogradskog tabloida Informer. Ugašen je nakon skoro tri godine postojanja.
Posljednji broj Informera CG izašao je 30. decembra prošle godine. List je u Crnoj Gori izdavalo preduzeće Insajder tim, koje je kao dio stranog privrednog društva osnovano u Podgorici u februaru 2014. Prema podacima ovdašnjeg centralnog registra, crnogorski ogranak vodio je Novak Uskoković, dok se kao ovlašćeno lice srpskog Insajder tima, u beogradskoj Agenciji za privredne registre navodi Dragan J. Vučićević, urednik tamošnjeg Informera.
Od osnivanja do gašenja, Informer CG vodio je prljave medijske hajke protiv kritičara crnogorskog režima. Jedna od najprljavihih je afera kojom se pokušala diskreditovati direktorica Mreže za afirmaciju nevladinog sektora (MANS) Vanja Ćalović. Nakon toga mete su se samo ređale: vlasnici medija koje bivši crnogorski premijer Milo Đukanović ne kontroliše, opozicioni lideri, kao i svi drugi koji su zasmetali vlastima.
Za Informer u Crnoj Gori više izvora tvrdilo je da je osnovan isključivo sa jednim ciljem – da diskredituje Đukanovićeve protivnike. Takođe, tvrdilo se da njime, kao i drugim privatnim medijima, iz sijenke koordinira Vladimir Beba Popović, a list se povezuje i sa novcem i moći prijatelja crnogorskog premijera Mila Đukanovića Stanko Subotić, za šta ne postoje dokumentovani tragovi.
Urednik Danasa, Draža Petrović podsjetio je svojevremeno da je za Subotića javnost prvi put saznala kada je beogradski tabloid Panorama, koji je uređivao Vučićević, današnji glavni urednik beogradskog Informera, plasirao priču da je bivši premijer Srbije Zoran Đinđić letio na državno putovanje u Dubai Subotićevim privatnim avionom. ,,Ispostavilo se da je Panorama napravljena uglavnom da bi plasirala tu storiju, jer se posle samo nekoliko brojeva ugasila”, pisao je Petrović.
,,Vladimir Beba Popović, tabloid Informer i TV Pink, udarna su trojka srpsko-crnogorskog medijskog nasilja”, ustvrdio je nedavno i Ratko Knežević, bivši šef trgovinske misije Crne Gore u Vašingtonu i nekada Đukanovićev blizak prijatelj.
Sam Beba Popović je u gostovanju na beogradskoj televiziji B92, a nakon što je crnogorski Informer objavio aferu kojom je pokušao diskreditovati Vanju Ćalović, kazao da beogradski Informer kontroliše Vlada Srbije. Ćalovićeva je javno optužila Popovića da stoji iza afere, nakon čega ju je Popović tužio u Podgorici i dobio spor.
,,Vlada Srbije na čelu sa Aleksandrom Vučićem kontroliše TV Pink i Informer u Srbiji,” kazao je Popović tada. Za Informer u Crnoj Gori je rekao da ,,objavljuje sve što mu se pošalje i da je do nedavno objavljivao tekstove u kojima se napadaju Đukanovićevi saradnici”.
Nakon dolaska Popovića u Crnu Goru, koji važi za neformalnog medijskog savjetnika premijera Đukanovića, medijske hajke na Đukanovićeve kritičare postale su prljavije.
,,Vladimir Beba Popović se nalazi u komandnom centru štaba režima Mila Đukanovica. Popović upravlja propagandnom mašinerijom Mila Đukanovića – Informerom, Pobjedom, RTCG i ostalim prorežimskim medijima koje mesecima bezkrupuloznim lažima napadaju opoziciju Crne Gore”, pisao je i beogradski tabloid Kurir.
Prema nezvaničnim informacijama, Informer CG je ugašen zbog finansijskih problema.Navodno je, prema nekim izvorima, gašenje ovog tabloda povezano sa strahom od tužbi i žalbama predstavnika Srba u Crnoj Gori, koji su se Vučiću žalili na pisanje Informera.
,,Nešto se sasvim sigurno dešava u vrhu balkanske konfederacije, kako je zovu. Cane neće više da finansira Informer. Odnosi Caneta i Vučića su se pokvarili, ali za sada nije jasno zbog čega. Moguće da Darko Šarić nije zadovoljan time što je još u zatvoru “, kaže za Monitor dobro upućeni izvor.
Direktor dnevnog lista Vijesti Željko Ivanović ocijenio je da gašenje Informera ne može sanirati štetu koju je taj tabloid napravio.
,,Vijest o vraćanju batine zvane Informer srpskom premijeru Vučiću ne bih svrstao u ohrabrujuće signale na početku 2017, jer šteta koju je ta najslabija karika propagandne hobotnice napravila ne može se sanirati sve dok sličnu sudbinu ne doživi ostatak hobotnice oličen u Pinku i kopiji izdanja Informera koje izlazi u CG pod imenom Dnevne novine”, kazao je on.
Crnogorskom režimu informera svakako ne nedostaje. Pri tom, njih u najvećem djelu finansiraju crnogorski građani, pa nema straha da će kesa presušiti.
Prema podacima Centra za građansko obrazovanje (CGO) iz decembra prošle godine i 2015. godine su sredstva iz državnih fondova namjenjenja za oglašavanje završilo je, netransparentno i bez očite ekonomske logike, provladinim medijima. Najveći dio novca otišao je medijima u vlasništvu grčkog biznismena Petrosa Statisa koji je u Crnoj Gori kupio četiri medija bez jasne ekonomske računice, o čemu je Monitor već pisao. Istovremeno je, kao vladin strateški partner, zagospodario crnogorskom obalom. Statis trenutno posjeduje četiri medija – dnevne listove Pobjeda i Dnevne novine i dva portala – CDM i portal Analitika.
Prema podacima CGO od ukupnog iznosa od 1.718.496,42 eura koji su državni organi za oglašavanje izdojili u 2015. godini, najviše je novca kada su u pitanju dnevni listovi otišlo Pobjedi – 223,264.40 eura, a kada se radi o portalima, većina novca otišla je portalu Analitika. Tiraži i čitanost državne organe ne zanimaju kad je u pitanju oglašavanje, pa je portal Vijesti, recimo, iako jedan od najčitanijih, bio potpuno nezanimljiv za njih.
,,Portal Analitika prihodovao je 73 odsto svih sredstava koje su organi javnog sektora uložili u portale”, saopštili su iz CGO.
,,Država vrši neprimjeren uticaj na medijsko tržište, kroz netransparentna i selektivna finansijska izdvajanja javnih sredstava, putem oglašavanja i reklamiranja. Tome doprinosi i postojeća ekonomska kriza i smanjenje marketinških ulaganja preduzeća, uz istovremeno povećanje učešća države, što otvara dodatan prostor za oblikovanje medijske scene, u odnosu na interese vladajuće političke strukture, a kroz zloupotrebu državnih resursa”, ocijenili su iz te organizacije.
Vlast takođe i dalje drži pod kontrolom i RTCG, iako se krajem prošle godine pojavio tračak nade da se Savjet te medijske kuće odmetnuo od vlasti kada je smijenio dugogodišnjeg direktora Rada Vojvodića, a na njegovo mjesto doveo Andrijanu Kadiju, nakon što se ona našla u nemilosti vlasti. Ipak, to ne bi bio prvi put da vladajuća partija iskoristi priliku da preko svojih u Savjetu, zamijeni svoje na čelu RTCG. Šanse da se RTCG izbavi iz političkog zagrljaja vladajuće partije skoro da su nikakve nakon zakonskih izmjena kojima parlamentarna većina može da glasa za članove Savjeta RTCG, a javni servis je prešao na model finansiranja iz budžeta, nakon što je propao model finansiranja preko računa.
Očito je da se pored fiksnih 1, 2 odsto iz budžeta koliko se izdvaja za javni servis, vlast dodatno preusmjerava priličnu svotu novca crnogorskih obveznika, ne bi li ugušila kritiku i slobodnu riječ. Uz sve treba im i pomoć tajkuna iz regiona. Prema nekim izvorima, možda će Informer zamijeniti novi medijski projekat režima, novi pokušaj da se udari na kritičare, što u medijima, što u opoziciji i civilnom sektoru.
Ove dvije decenije pokazale su ipak jedno. Uzalud je. Oni medije kojima se vjeruje napraviti ne mogu.
Milena PEROVIĆ-KORAĆ
DANAS, SJUTRA3 sedmice
INTERVJU4 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice
Izdvojeno1 sedmica
INTERVJU3 sedmice
OKO NAS3 sedmice