Novac dobijen kao poklon od investitora za Dan opštine Kolašin, lokalna vlast je iskoristila da plati nastup Šaka Polumente. Honorar tog pjevača “teži” je, više od tri puta, nego izdvajanja iz budžeta za neke od internacionalnih i tradicionalnih manifestacija, koje privuku pažnju na stotine umjetnika
Ukupno oko 25.000 eura koštali su nastupi folk pjevača Šaka Polumente, Bobana Rajovića i njihovih predgrupa u Kolašinu. Iako su, prema zvaničnim izjavama iz Opštine, većinu novca, kao sponzorstva, obezbijedili oni koji grade turističke kapacitete u Kolašinu, nemoguće je izbjeći zabrinjavajuću disproporciju između izdvajanja za tradicionalne kulturno-umjetničke manifestacije i cijenu nastupa dva folk muzičara. Festivali i kampovi godinama jedva finansijski opstaju, iako su glavni aduti ljetnje vanpasionske ponude, mahom su internacionalni sa, od struke prilično dobro ocijenjenim sadržajima, godinama jedva finansijski opstaju.
Kako su Monitoru kazali u lokalnoj upravi za nastup Polumente, koji je, inače bio dio programa proslave Dana opštine, iz lokalnog budžeta finasirano je „samo postavljanje pozornice, koje je koštalo 3.500 eura“. Ostalo je donirano od pet-šest kompanija koje grade turističke i stambene objekate u gradu i na Bjelasici. Manje od toga, recimo, iz lokalnog budžeta je izdvojeno za, krajem prošle sedmice završeni, Internacionalni festival karikature, na koji su stigli radovi blizu 500 karikaturista iz cijelog svijeta. Organizatori su od grada domaćina dobili 3.000 eura, a još toliko od Ministarstva kulture. Taj iznos opet nije bio dovoljan da obezbijediti i avionske karte za autore najboljih radova na tom festivalu. Tako su se Gabriel Rusu iz Rumunije i Huang Ronghai iz Kine, dvojica od trojice karikaturistia čiji su radovi, na temu portret Vita Nikolića, dobili nagrade, publici Festivala obratili šaljući video snimak sa svojim izjavama.
Iako lokalna uprava kontinuirano podržava organizaciju Festivala, jedan od osnivača karikaturista Darko Drljević objašnjava da je budžet od 6.000 eura malo za tako važnu manifestaciju. Da je više novca, kako kaže, dobio bi na značaju, trajao bi duže i omogućio da najpoznatija imena svjetske karikature dođu u Kolašin.
“To je premalo novca da se Festival učini mnogo značajnijim. Novac je potreban i za nagrade, al i da dobitnici doputuju u Kolašin. Imam ideju da naredne godine, u okviru Festivala, napravimo izložbu belgijskih umjetnika, da tako ‘svijet dovedemo’ u Kolašin. Ne znam hoćemo li u tome uspjeti…. U svijetu se troše stotine hiljada eura na slične događaje, fondovi za nagrade su izdašni a sponzori takvih manifestacija su poznati svjetski brendovi“, kaže Drljević.
Manje nego iznajmljivanje bine za jedno veče za nastup folk pjevača Opštinu košta i tradcionalni naučno istraživački Etno kamp. Finansijsku konstrukciju te značajne „istraživačke stanice“, jedne od rijetkih u Evropi, koja se bavi etno plesom i pjemom čine po 3.000 eura iz lokalnog budžeta i resornog Ministarstva.
Ove godine, Etno kamp je trajao sedam dana, a 10-o izdanje obilježilo je učešće eksperata, studenata i srednjoškolaca sa etno—smjerova sa Balkana, čime je nastavljen rad na izučavanju i revitalizaciji tradicionalnih plesova i pjesama. „Fokus je bio na pjesmama koje je zabilježila u Crnoj Gori pokojna dr Zlata Marjanović, a koje, nažalost, nijesu dovoljno implementirane kako u crnogorsku naučnu misao, tako i u medijske nastupe. Riječ je o izuzetno zahtjevnom tipu pjevanja, ali kako su učesnici kampa budući stručnjaci za tu oblast, bilo je pravo zadovoljstvo pratiti tok učenja i krajnje izvođenje pjesama na javnom času kampa. Pored toga, nezaobilazni su plesovi kolašinskog kraja koji su zaštićeni kao kulturno dobro i koji se na ovaj način dodatno popularizuju“, saopštili su organizatori, nakon završteka manifestacije.
Tri poslednje profesionalne pozorišne produkcije kolašinskog Korifej teatra finasirane su, isključivo novcem iz Ministarstva, koji je uplaćivan na žiro račun Opštine. Iz lokalnog budžeta nije za dvije godine izdvojen „ni euro“ za nove predstave. Za dvonedeljni Internacionalni festival alternativnog teatra Korifej, koji je završen 20. avgusta lokalna uprava je izdvojila 6.000 eura, dok je 15.000 uplatilo Ministarstvo. S obzirom da je iznos iz Ministarstva za tu manifestaciju veći nego lani, Opština je „uštedjela“ pa je organizatore podržala manjim iznosom nego 2023. godine. Kolašinskim pozorišnim umjetnicima, ove godine, pomogli su i sponzori, pa je, na sreću, finasijska konstrukcija zatvorena s manje izazova nego ranije.
Za pohvalu „novoj“ lokalnoj vlasti može biti i to što je uspjela da izdašnijom podrškom u Kolašin vrati Tango kamp. Taj festival plesa jedan je od najvećih događaja te vrste u Evropi, a ljetos je, trajanjem od skoro tri sedmice, u Kolašin doveo oko 800 tangerosa sa više kontinenata.
„Ovogodišnje izdanje je donijelo nadograđeni koncept spoja plesa i prirode. Nadogradili smo taj koncept i napravili još čvršću vezu plesa i outdoor aktivnosti. To je ono čemu i služi ova manifestacija. Sve je više i ostalih gostiju, koji svoj boravak u Kolašinu ‘tempiraju’ u skladu sa terminom održavanja Tango kampa”, saopštio je nakon završetka manifestacije Darko Dožić, jedan od organizatora.
Događaj je prestao da postoji 2018. godine kada su se, nakon osam godina entuzijastičnog rada, organizatori umorili od finansijskih, logističkih, pa i bezbjednosnih prepreka, koje su ih pratile početke nesvakidašnjeg plesnog festivala. Više razumijevanja od lokalne uprave i više podrške za manifestaciju, po kojoj se Kolašin pročuo u višemilionskoj tango zajednici, stiče se utisak, učvrstiće vezu grada i plesa. Opština minule dvije godine snažnije finansijski podržava tu manifestaciju, pa su organizatori zadovoljni, jer im je iz lokalnog budžeta ove godine pripalo 20.000 eura.
Budžet opštine je, ove godine, težak oko osam milona eura. Ne može se reći da lokalna vlast nije povećala davanja za kulturu, sport, podršku NVO, poljoprivredu, no ti iznosi su i dalje, stiče se utisak, mnogo niži od optimalnih. Na primjer, za sufinansiranje rada 14 sportskih organizacija opredijeljeno je svega 53.000 eura. Iznose između 5.879 i 5.065 eura dobili su za cijelu godinu Odbojkaški klub Gorštak, istoimeni futsal klub i Košarkaški klub Tara Basket. Rad Košarkaškog kluba Gorštak Opština će ove godine podržati iznosom od 4.810 eura, a nešto više iznose dobili su i istoimeni fudbalski i karate klub. Iznose od 3.700 do 2.100 dobilo je osam klubova, među kojima su ribolovci, stonoteniseri, šahisti… Kolašinski sportisti godinama tvrde da su iznosi koji se iz lokalne kase opredjeljuju za podršku sportu premali. Kako su predstavnici sportskih klubova kazali, tokom javne rasprave o nacrtu budžeta za ovu godinu, ta sredstva bi trebalo povećavati srazmjerno rastu prihoda Opštine. Sportski klubovi u tom gradu okupljaju oko 400 djece u oko 15 klubova. Za projekta civilnog sektora izdvaja se oko 0,1 odsto opštinskog budžeta, dok je podrška poljoprirednicima oko 100.000 eura godišnje.
Predsjednik opštine Petko Bakić smatra da je Opština vjeran i pouzdan partner svima koji se iskazuju u kulturnoj, umjetničkoj i sportskoj djelatnosti. Sa svečane sjednice, povodom 28. avgusta, Dana opštine, on je poručio da su „podržali brojne kulturne manifestacije, koje Kolašin uspješno pozicioniraju na kulturnoj mapi regiona ali i šireg kulturnog prostora“.
Ne može se sporiti da su nastupi folk zvijezda bili odlično posjećeni, pa je Trg boraca na kojem su održani koncerti bio tijesan za sve ljubitelje tog muzičkog žanra. Ipak, nemoguće je izbjeći pitanje da li lokalne vlasti imaju “obavezu više” od pukog udovoljavanja ukusu „širokih narodnih masa“.
Dragana ŠĆEPANOVIĆ
HORIZONTI4 sedmice
INTERVJU3 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
FOKUS4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice