Povežite se sa nama

INTERVJU

BUDISLAV MINIĆ, GRAĐANSKI AKTIVISTA: Obračun partitokrata

Objavljeno prije

na

Na djelu je obračun partitokrata nakon iznuđene trgovine u besprizornoj višedecenijskoj partitokratiji koja devastira sve vrijedno u Crnoj Gori pretpostavljajući lične i grupne interese vrhuški tih partijskih preduzeća opštim vrijednostima i interesima

 

MONITOR: Kako vidite smjenu direktora ANB Sava Kentere, a prethodno Raška Konjevića sa mjesta koordinatora bezbjednosnih službi od strane premijera?

MINIĆ: Jednako kao i njihov izbor na ta mjesta. Kao obračun partitokrata nakon iznuđene trgovine u besprizornoj višedecenijskoj partitokratiji koja devastira sve vrijedno u Crnoj Gori pretpostavljajući lične i grupne interese vrhuški tih partijskih preduzeća opštim vrijednostima i interesima.

Kao neko ko se sa zavidnim rezultatima obrazovao i radio u bezbjednosnom sektoru, znam da taj sektor, koncipiran u prethodne tri decenije za potrebe i interese organizovanog kriminala i korupcije DPS-ove kleptokratije, zahtijeva sistematsko „provjetravanje”, bitno drugačije od načina kako se to radi sa čelnicima ANB- a nakon što je „osvježilo” 30. 08. 2020. godine

MONITOR: A aferu nestanka kamiona sa švercovanim cigaretama?

MINIĆ: Kao samo jednu od ilustracija sveukupnog sunovrata svih institucija provizorijuma tzv. država Crna Gora i vladajuće „etike” „boraca protiv kriminala” u svim strukturama države, zaključno sa pravosuđem. To na ovaj način nijesmo viđali do sada jer se nije diralo u ustaljene tokove šverca rođenog kao „državni posao” i ukorijenjenog u svakom segmentu te države, neuporedivo snažnije od institucija države čiji je posao obračun sa organizovanim kriminalom i korupcijom.

MONITOR: Izvještaj EK za ovu godinu ima negativne tonove. Konstatuje se, između ostalog, da Vlada i Skupština nijesu pokazale posvećenost evropskoj agendi. Slažete li se?

MINIĆ: Saglasan sam. No, ja nijednog trenutka nijesam ni očekivao drukčiji ishod s obzirom na rezultate izbora 30. 08. 2020. godine. Najviše glasova na izborima je dobila politička struktura za koju su vezani naši najveći limiti na evropskom putu. Na suprotnom političkom polu u Crnoj Gori ubjedljivo najjača koalicija je bila ona koja je okrenuta Moskvi i Beogradu i instrukcijama vlasti iz Beograda, što je dovoljno ilustrativno za (ne)opredijeljenost te koalicije Zapadu. Iluzorno je bilo gajiti nadu da će prva struktura biti nosilac borbe protiv organizovanog kriminala i korupcije, čiji su glavni oslonac kroz decenije za nama, i da će iole iskreno profesionalizovati pravosuđe koje su upravo te strukture profilisale ovakvim kakvo je u državi takođe devastiranoj po mjeri tih političkih i sa njima povezanih drugih struktura.

Kada se ovi ključni limiti za napredak Crne Gore na evropskom putu sagledaju u kontekstu ukorijenjene partitokratije neogovornih političkih elita šarenolikih „pobjednika izbora” iz avgusta 2020. godine i naraslih apetita u poslovičnoj trgovini za što povoljnije pozicije i uticaj u vlasti i pratećeg popilizma za pozicioniranje u biračkom tijelu, naivno je bilo očekivati drugačiji ishod.

Svjesno ne komentarišem „instrukcije” zapadnih činilaca u „strukturiranju” ogleda kako konstituisati najmanje štetnu većinu za evropsku agendu. Ovo su rezultati tog ogleda.

MONITOR: Šta su pokazale vlasti nakon smjene DPS-a u avgustu 2020?

MINIĆ: Pokazale su u kojoj mjeri su ograničene sposobnosti političke elite izabrane da predstavlja svijest i htjenja svojih birača. Pokazale su da su posvećene samo sebi i svojim partijskim interesima. Pri tome, populistički okrenuti onima koje predstavljaju i čiji stvarni opšti interesi ne korespondiraju sa ličnim i grupnim interesima vrhuški partijskih preduzeća koja čine zakonodavnu vlast i koje se međusobno ne razlikuju po metodama vladanja tj. obmane naroda, po nemoralu i neodgovornosti u vođenju povjerenih im poslova i u izigravanju proklamovanih ciljeva. Pokazale su i isprazni verbalizam prema Zapadu u fingiranju ispunjavanja mjerila za pristupanje EU. Ja samo tvrdim da se ne radi o preslikanom „metodu vladanja DPS-a” već o našoj znatno starijoj tradiciji iz vremena prije nastanka DPS-a i o narodu kao „pogodnom tlu” za takvu vladavinu.

MONITOR: Dobili smo kritike i na račun pravosuđa. Kakvo je stanje u pravosuđu danas i zašto? 

MINIĆ: Pravosuđe je u suštini isto onako kako je bilo i kada su stizale pohvale iz Evrope koje su trebale da budu podsticaj za suštinske promjene ka nezavisnom i efikasnom pravosuđu ili makar za ispunjenje minimuma uslova koje Zapad traži na tom putu izgradnje svih pa i pravosudnih institucija. To što je „dotaknut vrh ledenog brijega” hapšenjem čelnice sudstva ne znači da je stanje gore od cijelog perioda u kojem je ona „vedrila i oblačila” profilišući najprije tužilaštvo a onda i sudstvo za potrebe organizovanog kriminala i korupcije na najvišim nivoima vlasti. To stanje je, na drugoj strani, u svakom trenutku „višepartijske demokratije” bilo gore od pravosuđa u jednopartizmu koje je, takođe, bilo pod kontrolom partije na vlasti ali sa krupnom razlikom što tadašnja vlast nije bila spregnuta sa kriminalom kao ova višepartijska. Organizovani kriminal je odavno stavio pod potpunu kontrolu sve bitne djelove sistema. Najbitnijim djelovima se OKG posebno posvetio a to je, uz izvršnu vlast, sudska i pravosuđe uopšte.

Još dugo ćemo „ubirati rezultate” nekada „najefikasnijeg sudstva u regionu” iako se, makar u dijelu tužilačke organizacije, pojavljuju pojedinci u donkihotovskim nastojanjima da u postojećim enormno limitirajućim uslovima pokažu profesionalan i odgovoran odnos sa svim neminovnim slabostima koje će pratiti njihov rad do korjenite promjene sistema.

MONITOR: A situaciju sa Ustavnim sudom?

MINIĆ: Još grđa od situacije u sve tri grane vlasti. Tradicionalno, Ustavni sud je bio blamaža te posebne vrste suda koja u svim društvenim sistemima, razvijenim i sličnim našem, odslikavaju stanje društva. Taj sud je decenijama odgledalo zarobljene podaničke svijesti i odsustva etike i odgovornosti u poslovima gdje je to nedopustivo.

To što se među odlazećim pojedincima apostrofira izuzetak-dva koji nijesu pristali da budu dno dna, ne mijenja opšti utisak i spoznaju da daleko odgovornije predstavničko tijelo od postojećeg treba daleko odgovornije da se posveti ovom problemu.

MONITOR: U toku je predizborna kampanja pred lokalne izbore. Kako vidite odluku da se ti izbori održe uprkos blokadi Ustavnog suda?

MINIĆ: Kao ilustraciju neodgovornosti „političke elite” kojoj je narod samoubilački dao da mu uneređuje život.

MONITOR: U izvještaju EK konstatuje se „nedostatak djelotvornog sudskog praćenja važnih starih slučajeva”. Kako čitate tu ocjenu?

MINIĆ: Čitam kao posljedicu sebi poznate činjenice – nemamo izgrađene „pratioce” najvažnijih slučajeva i ne treba da se njima bave ovi koji ne znaju i neće. Znajući minorne kapacitete institucija za njihovo praćenje i posljedice ako bi takvo groblje institucija svojim radom i ishodom onemogućilo pravdu u tim slučajevima, navijam da se ne bave tim slučajevima i da to preuzmu neki budući kredibilni i kompetentni unutar zakonskih rokova.

MONITOR: Kad ćemo u EU?

MINIĆ: Daleko je sunce. Osim ako nam se „Sunce” ne približi kada ocijeni da je bolje imati nas ovakve sa sobom nego u suprotnom taboru.

Milena PEROVIĆ

Komentari

INTERVJU

TEA GORJANC-PRELEVIĆ, IZVRŠNA DIREKTORICA AKCIJE ZA LJUDSKA PRAVA: Nedodgovorno se zapostavlja značaj pomirenja u regionu

Objavljeno prije

na

Objavio:

Politika da se namjerno nanosi šteta Crnoj Gori na njenom putu ka EU je očigledna. Svi pomagači takve politike su protivnici članstva Crne Gore u EU, kako god da se zvanično predstavljaju

 

 

TXT: MONITOR: HRA i Centar za ženska prava osudili su napad Zorana Ćoća Bećirovića na novinarku Pobjede Anu Raičković, kao apsolutno neprihvatljiv čin nasilja.  Kako vidite dosadašnje reakcije nadležnih i šta bi država morala da učini? 

GORJANC-PRELEVIĆ:Reagovanje nadležnih je onakvo kakvo treba da bude. Državni vrh je jednoglasno osudio napad, policija je u saopštenju posebno naglasila da želi da unaprijedi bezbjednost novinara, osumnjičeni su odmah privedeni, zadržani i određen im je pritvor zbog opasnosti od ponavljanja djela, jer su izrečene ozbiljne prijetnje novinarki i njenom sinu, i mogućeg uticaja na svjedoke. Sada je važno da procesuiranje bude efikasno, da se postupak ne razvodnjava godinama kao što se dešava. Krivični zakonik od 2021. propisuje strožije kazne za napade na novinare, ali je važno i da se vidi da pravni sistem funkcioniše i da se postupci vode u razumnom roku. Zabrinjava što je ovo sudeći po Sindikatu medija već 18. incident na štetu novinara ove godine.

Reakcije na ovaj događaj, koji nije smio da se desi, pokazuju i dvije karakteristične pojave. Prvo, u javnosti su prisutne naglašene osude napada na novinarku od strane muškog dijela društva, posebno zbog toga što je sve počelo intenzivnim dobacivanjem uvreda ženi iz mraka od strane trojice muškaraca. Važna je ta osuda, jer se naši dječaci moraju učiti novim i mnogo boljim obrascima ponašanja. U tom smislu je ohrabrujuće i svjedočenje novinarke Raičković da sin Bećirovića ni na koji način nije učestvovao u napadu ili vrijeđanju. Druga, razočaravajuća pojava, je to što iako je bilo očevidaca, niko nije pokušao da se umiješa, zaštiti novinarku i spriječi napad, niti je iko drugi, osim nje, pozvao policiju, a to je najmanje što je moglo da se uradi, makar anonimno.


MONITOR: Promocija mržnje, zajedno s mizoginijom i religijskim fanatizmom, sve je prisutnija u crnogorskom društvu, upozorili ste na Međunarodni dan borbe protiv fašizma i antisemitizma. Šta to govori o ovom društvu, njegovim vlastima i institucijama? 

GORJANC-PRELEVIĆ:Uvijek su državni zvaničnici i političari ti koji kreiraju atmosferu, kako mirnodopsku, tako i ratničku. Ova sad nažalost više vuče na ovu drugu. Mislim da se veoma neodgovorno zapostavlja značaj pomirenja u regionu i za crnogorsko društvo i za odnose sa susjedima, a i za učlanjenje Crne Gore u Evropsku uniju. Odnosi sa Hrvatskom su bez ikakve potrebe na najnižem nivou od devedesetih, samo zato što je to odgovaralo vlastima u Srbiji. Sad se ponovo zloupotrebljava slučaj zločinca Balijagića, koji je u bjekstvu, za potpirivanje međuvjerskih i međuetničkih sukoba na sjeveru Crne Gore. Politika da se namjerno nanosi šteta Crnoj Gori na njenom putu ka EU je očigledna. Svi pomagači takve politike su protivnici članstva Crne Gore u EU, kako god da se zvanično predstavljaju. Zanimljivo je i da aktivno bježe od optužbi nadležnih za govor mržnje, bilo tako što se kriju iza imuniteta, kao Marko Kovačević, ili tako što se ne registruju kao mediji u Crnoj Gori, kao portali koji slede politiku srpskih i ruskih vlasti.

Predrag NIKOLIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od petka 15. novembra ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

INTERVJU

DR DUŠKO LOPANDIĆ, PROFESOR EVROPSKOG PRAVA I PREDSJEDNIK FORUMA ZA MEĐUNARODNE ODNOSE IZ BEOGRADA: Jedino predvidivo u Trampovoj budućoj politici je da je ona nepredvidiva

Objavljeno prije

na

Objavio:

Trampov pristup će ohrabriti „orbanovsku desnicu“ u Evropi- i možda pojačati neslogu. S druge strane, njegov negativni odnos odnosno ignorisanje EU, možda može da proizvede i efekat veće kohezije država članica- kako se to, na primjer, desilo u slučaju „bregzita“

 

 

MONITOR: Nakon pogibije 14-oro ljudi na Željezničkoj stanici u Novom Sadu, organizovani su protesti na koje je vlast reagovala privođenjima i hapšenjima. Mnogima je sve to izgledalo kao repriza događaja iz decembra 2023. Hoće li se, i ovog puta, pokazati da vlast ima uspješan način da suzbije nezadovoljstvo i revolt građanstva?

LOPANDIĆ: Radi se verovatno najvećoj nesreći ovog tipa koja se pamti u Srbiji. Nesreća se desila nakon velike rekonstrukcije stanične zgrade, koju su vlasti dva puta svečano otvarale. Ovo je skandaloznan slučaj, gde se mešaju različiti nivoi odgovornosti javnih vlasti i privatnih firmi uz učešće stranaca, veliki novac i korupcija, kao i drastična nekompetentnost i neodgovornost. Gotovo rendgen slika načina na koji SNS vlada Srbijom. Malo – malo, pa nam se nešto sruši na glavu – bilo fizički ili simbolično. Od nesreće prošlo je već dosta dugo a da još niko od odgovornih investitora, izvođača ili nadležnih za nadzor nije čak ni pritvoren – sa izuzetkom aktivista koji su učestvovali u protestima zbog nesreće. Građani su s razlogom besni, a vlasti su odgovorile uobičajenim manipulacijama i odugovlačenjem. SNS je ubacio svoje ekipe da tokom velikog protesta u Novom Sadu prave štetu, kako bi za to optužili organizatore. Već viđen scenario. Nezadovoljstvo i revolt građana neće stati jer ni vlast neće prestati da proizvodi nepočinstva i skandale u serijama.

MONITOR: U izvještaju EK o napretku Srbije, nije primijećen značajan pomak. Ministarka Tanja Miščević očekuje otvaranje novog klastera do kraja godine, mada je to sasvim neizvjesno…Nakon toga, Aleksandar Vučić u obraćanju na samitu Evropske političke zajednice, više  puta je insistirao na strateškom pristupu u politici proširenja, u kontekstu globalnih promjena. Kako vidite dinamiku Srbija-EU i politiku proširenja?

LOPANDIĆ: Vučićeva politika je -u strateškim pitanjima, Srbiju dovela od parole „i Kosovo i EU“ do rezultata „ni Kosovo, ni EU“. Srbija se od 2021. godine nije pomerila u pregovorima sa EU. Ipak, zapazivši sa kašnjenjem da se geopolitička situacija u Evropi i svetu menja-a da je politika proširenja EU oživela, uključujući vesti o napretku Crne Gore i Albanije, Vučić obnavlja priču o ulasku Srbije u Uniju (ranije je samo ponavljao da smo „na evropskom putu“). Osim toga, već neko vreme je primetno tzv. puzajuće okretanje režima ka „političkom zapadu“, što se objašnjava nastojanjem vlasti u Beogradu da očuvaju zapadnu naklonost popuštanjem u nekim bitnim pitanjima (poput odnosa prema Kosovu u „dijalogu“ Beograd- Priština), kao i angažovanjem ili rasprodajom nacionalnih resursa (koncesija za kopanje litijuma, nabavke vojnih aviona u Francuskoj) i drugim merama, poput pomoći i prodaje oružja Ukrajini, jačanja saradnje sa Izraelom… Najnoviji izveštaj Evropske komisije potvrđuje utisak da u Srbiji nema bitnijeg napretka, što znamo. Geopolitika je bitna ali bitne su i reforme u suštinskim pitanjima demokratije, vladavine prava, slobode medija i sl., a u tome režim neće popustiti osim kada na to bude prisiljen. Sa Planom rasta za Zapadni Balkan EU je uvela jedan novi sistem „štapa i šargarepe“ u vidu direktne veze između obećanih koraka u reformama i isplate finansijske podrške. Videćemo kako će to funkcionisati u praksi.

Nastasja RADOVIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od petka 15. novembra ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

INTERVJU

DRAGAN JOVIĆEVIĆ, REDITELJ I TEORETIČAR FILMA: Topli film

Objavljeno prije

na

Objavio:

Topli film je nastao iz ogromne istorijske građe koju sam već posjedovao, i nakon fantastike i žanrova, kvir je bio nekako logičan slijed. Pitao sam se u koliko filmova se prepoznaju kvir osobe, osobine ili ponašanja, koliko se filmova tematski može povesti pod termin kvir

 

Hibridni dokumentarac Topli film Dragana Jovićevića bavi se kvir fenomenom kroz čak 38 naslova iz jugoslovenske i srpske kinematografije. Topli film imao je premijeru u Solunu, a prikazan je na mnogim festivalima – u Splitu, Paliću, Novom Sadu, Bangkoku, Pekingu, Berlinu, Londonu, Tel Avivu, Ljubljani, Sarajevu, Hagu… Podgorička publika mogla je da ga pogleda na UnderhillFestu i na Nedjelji prajda.

Dragan Jovićević je doktorirao na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu iz oblasti teorije filma, a osnovne studije završio i na Fakultetu muzičke umetnosti u Beogradu. Autor je kratkih filmova, video radova i instalacija. Osnivač je nezavisne produkcijske kuće Greifer. Objavio je nekoliko filmskih knjiga, jedan roman, brojne kratke priče, pripovijetke, naučne studije i eseje. Urednik je rubrike Kultura u nedeljniku Radar. Ranije je istu funkciju obavljao u NIN-u, Danasu, a bio je i urednik dokumentarnog programa na TV Avala. Takođe je filmski kritičar Radio televizije Srbije.

MONITOR: U istoriji jugoslovenske i srpske kinematografije pronašli ste 65 filmova sa kvir tematikom. Zanimljiv je podatak, koji je na samom početku „Toplog filma“, da postoji scena poljupca dvojice muškaraca u filmu  Čiča Ilije Stanojevića iz 1911. godine. Šta Vas je inspirisalo da se bavite kvir odnosima kroz istoriju kinematografije?

JOVIĆEVIĆ: Više toga. Prvo, Topli film je logičan produžetak mojih ranijih teorijskih radova u kojima sam se bavio reistorizacijom jugoslovenske i kasnije srpske kinematografije, iz različitih perspektiva. Tako sam 2014. napisao knjigu Izgubljeni svetovi srpskog filma fantastike s Jovanom Ristićem u kojoj smo tražili sve momente gde je fantastika ušla u ovdašnje filmove i otkrili još impozantniji broj od gotovo 250 filmova, što dugih što kratkih. Odmah zatim, doktorirao sam na Fakultetu dramskih umetnosti sa tezom o žanrovima u srpskoj kinematografiji, što je objavljeno i kao knjiga nekoliko godina kasnije. Topli film je nastao iz ogromne istorijske građe koju sam već posedovao, i nakon fantastike i žanrova, kvir je bio nekako logičan sled. Pitao sam se u koliko filmova se prepoznaju kvir osobe, osobine ili ponašanja, koliko se filmova tematski može povesti pod termin kvir. I naravno, sasvim mi je jasno da će to biti film a ne knjiga ili naučna publikacija, jer  su kvir likovi prosto filmičniji. S druge strane, često čujemo priču o cenzuri nekog filmskog sadržaja zbog gej likova, da je neki glumac odbio da igra gej osobu ili da mlade reditelje te tematike, koje su goruće u svetskoj kinematografiji, uopšte ne interesuju. Ili ih interesuju, ali ne dobijaju finansijsku podršku za njihovo nastajanje. To je sve otvorilo pitanje homofobije, kojim sam na drugom planu hteo da se ovim filmom bavim.

Miroslav MINIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od petka 15. novembra ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

Izdvajamo