Daleko od očiju javnosti i medija, nedavno je tiho otišao Goran Šćekić, jedan od ljudi koji su bili najuporniji na barikadama, suprotstavljajući se namjeri vlasti da smjeste deponiju na Vasovim vodama, u beranskom naselju Beranselo.
Crnogorska javnost će se sjetiti da je riječ o mladom čovjeku koji je pod upalom vilice odveden na izdržavanje petodnevne zatvorske kazne na koju ga je osudio Sud za prekršaje u ovom gradu, zbog navodnog ometanja službenih lica u vršenju poslova.
Sjetiće se i da je Goran sa svojim komšijama, s lancima na rukama, stajao ispred komunalnih kamiona, kojima su svojim tijelima zabranili prolaz do Vasovih voda. Zbog toga su hapšeni i osuđivani na zatvorske kazne. Za primjer ostalima, najprije su došli po Gorana. Ovaj čovjek nije bježao od odlaska u istražni zatvor, ali je zamolio da mu dozvole da prije toga ode kod stomatologa zbog upale zuba.
Policajci su se s nekim konsultovali telefonom, a onda su ga bez milosti sproveli u Bijelo Polje. Tada, istina, niko nije mogao znati da se ne radi o upali zuba već o najtežoj bolesti koja je zahvatila vilicu. Ali oni koji su ga poslali u zatvor, kao i oni koji su ga poveli ne pružajući mu priliku za osnovnu medicinsku pomoć, moraju nositi na duši, taj neljudski gest.
Njegovi prijatelji iz facebook grupe Luka Berane napisali su na svom profilu da je Goran otišao prerano „kao svaki pravi heroj”.
„Heroj Beransela, a prije svega heroj svoje porodice, nije uspio pobijediti najtežeg protivnika. Goran je bio jedan od Beranselaca koji su Crnoj Gori otvorili oči na bezakonje u Beranama u oblasti zaštite životne sredine. On je bio taj koji je bio svaki dan na barikadi, svaki dan na Vasovim vodama, svaki dan u borbi za čist vazduh i zdravlje svojih komšija i svoje porodice. Goran Šćekić je svaki dan branio zakon, a „zakon” se surovo obračunao s njim poslavši ga iza rešetaka i to onda kad je bolest počela da galopira”, napisali su članovi Luke Berane.
Oni su podsjetili da se Goran nije štedio ni na barikadi, ni u životu i da je platio previsoku cijenu.
,,Njegov prerani odlazak je nenadoknadiv. Pamtiće ga Crna Gora i Beranselo, pamtiće ga Luka Berane, a najviše će ga pamtiti porodica kojoj je teškim radom obezbijedio perspektivu. Goran je bio jedan od onih koji su napravili Luku Berane, jedan od nesalomivih zbog kojih smo i postojali. Svaki naš vic ili slika bio je podrška njemu i šačici njegovih prijatelja koji su se iz malog Beransela borili sa sistemom i potukli ga do nogu”, napisali su Lučani.
Osim Gorana, još jedan stanovnik ovog naselja podlegao je najtežoj bolesti. Desetak njih se još uvijek bori s malignim oboljenjima. Da li je to slučajno, ili su otrovna isparenja s Vasovih voda, od kojih su osušene šume u širokom pojasu okolnih brda kuda ih nose vazdušne struje, ostavila stravičan trag i na zdravlje stanovnika ovog naselja?
Šta se dešava godinu nakon osvajanja slobode i završetka protesta na Vasovim vodama? Šta je s najvećom planinom smeća na sjeveru Crne Gore i da li je kazna stigla one koji su je ,,sagradili”? Odgovor je kratak. Planina smeća stoji kakva je i bila, a zločin nad ljudima i prirodom još je bez kazne.
Posljednja dešavanja podsjetila su da ova priča nije završena. Na divljem smetlištu Vasove vode, koje više nije u funkciji pojavilo se klizište koje prijeti da se otcijepi od „planine smeća” i da ugrozi magistralni put Berane – Bijelo Polje. Do klizišta je došlo usljed velikih vodenih nanosa izazvanih topljenjem snijega i formiranjem vještačkog jezera.
„Smeće je prepriječilo put potoku koji silazi s planina i tako se formiralo jezero. Voda sada potkopava tu ogromnu planinu smeća i prijeti da odvoji jedan veliki dio. Ako se to dogodi posljedice bi mogle biti nesagledive. Otapanje snijega se tek očekuje, a to znači da će se količine vode samo povećavati. Tako je svakog proljeća. Mislim da je opasno dalje čekati i rizikovati da se smeće otcijepi i nošeno vodom krene niz brdo. Samo par stotina metara niže je magistralni put koji bi mogao biti zatrpan”, kaže predsjednik Savjeta za ekologiju u Mjesnoj zajednici Beranselo Slobodan Lončar.
Nakon što su se mještani Beransela obratili novim lokalnim vlastima, hitno je sazvana sjednica opštinskog Štaba za elementarne nepogode. Opština Berane potom se obratila Ministarstvu unutrašnjih poslova, odnosno Direktoratu za vanredne situacije, Ministarstvu održivog razvoja, Ministarstvu poljoprivrede i Upravi za inspekcijske poslove kako bi im pomogli da saniraju problem koji je nastao pokretanjem klizišta na ovom divljem smetlištu.
Konstatovano je da Opština ne raspolaže ljudskim niti tehničkim resursima da bi sama riješila ovaj problem.
,,Obratili smo se i Agenciji za zaštitu životne sredine sa zahtjevom za pokretanje postupka utvrđivanja neposredne opasnosti od štete u životnoj sredini. Cilj obraćanja je da pokušamo zajedno da riješimo ovu situaciju, a trajno rješenje je realizacija projekta sanacije Vasovih voda, što je u nadležnosti države”, kažu u Opštini kojom od prošle godine upravlja koalicija ,,Zdravo Berane SNP – DF”.
U Opštini očekuju da će vrlo brzo biti raspisan tender za izradu glavnog projekta sanacije, a da bi se tender za izvođenje radova mogao očekivati tokom jeseni.
,,To znači da se krajem ove ili početkom sljedeće godine može očekivati i početak radova na sanaciji ovog velikog ekološkog problema ne samo Berana, već i Crne Gore”, tvrde u Opštini Berane.
Nakon izlaska na teren stručne ekipe su potvrdile da je došlo do pomjeranja ranije odloženog otpada. ,,Na površini je formiran rasjed od oko jedne trećine ukupnog tijela odloženog otpada i taj ogromni dio smetlišta klizi prema potoku koji se nalazi u nožici otpada. To je izazvalo formiranje vještačke brane i stvaranje akumulacije velike količine vode, dubine šest do osam metara”, kažu u Štabu za elementarne nepogode.
Oni potvrđuju da je situacija veoma kritična i da su ugroženi i magistralni put i rijeka Lim. ,,S obzirom na veliku količinu akumulirane vode i veliki pad nizvodno od akumulacije, svako nekontrolisano ispuštanje vode, odnosno pucanje vještačke brane, ugrozilo bi magistralni put Berane – Bijelo Polje i dovelo do zagađenja rijeke Lim, što bi moglo izazvati i prekogranično zagađenje”, upozorili su iz Opštine Berane.
Na divljem smetlištu Vasove vode je, kako je ranije procijenjeno, u proteklih desetak godina odloženo možda i do milion tona otpada. Nakon višegodišnjih protesta mještana Beransela, bivše lokalne vlasti morale su odustati od ideje da baš tu grade regionalnu deponiju.
Vlada je potom donijela odluku da se Vasove vode konzerviraju i najavila da je za sanaciju ove crne ekološke tačke odvojeno devesto hiljada eura. Od sanacije još ništa. Planina smeća danas prijeti da se sruči niz liticu, na magistralni put i u rijeku Lim. S toplijim danima i dolaskom ljeta počeće opet nesnosna i opasna isparenja.
Ipak se sve rjeđe postavlja pitanje ko je kriv za sve što se dešavalo u ovom prigradskom naselju u Beranama i za ovakve posljedice. Ko je kriv za to što je napravljena najveća planina smeća u državi i što je potrošeno milion eura poreskih obveznika na projekte za koje se unaprijed znalo da nikada neće biti realizovani. Ko je kriv što su maltretirani, gonjeni i hapšeni mještani Beransela. Zaboravlja se, a ne bi smjelo.
I zbog sjećanja na Gorana Šćekića treba naći i kazniti krivca.
,,Zbog svih udaraca koje je Goran na nogama izdržao, svi imamo obavezu da nastavimo njegovim stopama i ne dozvolimo da se Vasove vode ikome ponove i da pravda zakuca na vrata onih koji su je zamutili”, poručili su članovi Facebook grupe Luka Berane.
Tufik SOFTIĆ
DRUŠTVO3 sedmice
DRUŠTVO2 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice
INTERVJU3 sedmice
Izdvojeno3 sedmice
INTERVJU3 sedmice
INTERVJU2 sedmice