Zbog ogromnog broja nepravilnosti u poslovanju opštne Andrijevica za vrijeme prethodne vlasti, DRI je odlučila da sa tim upozna Vrhovno državno tužilaštvo, Vladu, ministarstva finansija i socijalnog staranja i javne uprave, digitalnog društva i medija, skupštinski Odbor za ekonomiju, budžet i finansije i Zajednicu opština Crne Gore
Nakon što je Državna revizorska institucija (DRI) dala katastrofalno loše mišljenje o poslovanju lokalnih vlasti u Andrijevici tokom 2019. godine, kada su opštinu vodili DPS i SD, nove vlasti (NSD, SNP i Demokrate) očekuju da tužilaštvo procesuira tadašnje opštinsko rukovodstvo.
Potpredsjednik opštine Veselin Raketić (NSD) kaže da je to imperativ. On, ipak, nema nadu da će se to i dogoditi dok se ne promijene tužilački zakoni i ne bude promjena u tužilaštvu.
„To je službeno procesuirano i predato tužilaštvu, ali ja sam ubijeđen da je to već odloženo u neku fioku, i da će ostati da kupi prašinu. Tu je bio dovoljan samo jedan telefonski poziv i da se predmet arhivira” – kaže Raketić.
Prema njegovim riječima Andrijevica je desetak godina, za vrijeme vladavine DPS, bila „oaza bezakonja”.
„Tu se svašta radilo, čemu se ne može ući u trag, jer nema papira i dokumentacije. Nijedna inspekcija nije smjela ući u kancelarije i službe. Oni su mnoge najozbiljnije stvari završavali ‘na riječ’. Ne znamo gdje su završili milioni eura od vodovoda i gradske male elektrane na gradskom vodovodu. Krali su čak i kablove i crijeva u dužini od tri kilometra” – kaže Raketić.
DRI je dala negativno mišljenje na završni račun budžeta Opštine Andrijevica za 2019. godinu i utvrdila veliki broj kršenja zakona i nepravilnosti u poslovanju.
Zbog ogromnog broja nepravilnosti, DRI je odlučila da sa tim upozna Vrhovno državno tužilaštvo, Vladu, ministarstva finansija i socijalnog staranja i javne uprave, digitalnog društva i medija, skupštinski Odbor za ekonomiju, budžet i finansije i Zajednicu opština Crne Gore.
„Finansijski izvještaji za 2019. godinu sadrže pogrešna prikazivanja, koja pojedinačno i zbirno imaju prožimajući karakter. Finansijskom revizijom je utvrđeno da Opština Andrijevica nije iskazala budžetski rezultat u Izvještaju, odnosno deficit u iznosu od 652.501 euro, što nije u skladu sa Zakonom o budžetu i fiskalnoj odgovornosti. Deficit umanjen za kamate u poređenju sa prihodima budžeta Opštine procentualno iskazan iznosi 84,39 odsto, što je osam puta veći iznos od dozvoljenog Zakonom. Opština je prikazala donacije ispod linije finansijskog rezultata, što bi uticalo na uvećanje deficita da je finansijski rezultat izračunat”, navodi se u izvještaju DRI.
Navodi se i da revizor nije mogao utvrditi modifikovani gotovinski deficit kojim bi se dobila realna fiskalna slika budžeta Opštine zato što Opština ne evidentira obaveze, kao i zbog neprecizne evidencije obaveza iz prethodne godine.
Revizijom su utvrđena odstupanja i neusklađenosti sa Zakonom o budžetu i fiskalnoj odgovornosti, Zakonom o lokalnoj samoupravi, Zakonom o finansiranju lokalne samouprave, Zakonom o upravljanju i unutrašnjim kontrolama u javnom sektoru, Zakonom o poreskoj administraciji, Zakonom o porezu na nepokretnosti, Zakonom o porezu na dohodak fizičkih lica, Zakonom o doprinosima na obavezno socijalno osiguranje, Zakonom o radu, Zakonom o državnoj imovini, Zakonom o javnim nabavkama, Uredbom o naknadi troškova zaposlenih u javnom sektoru, Pravilnikom o jedinstvenoj klasifikaciji računa za budžet Crne Gore i budžete opština, Pravilnikom o načinu sačinjavanja i podnošenja finansijskih izvještaja budžeta, državnih fondova i jedinica lokalne samouprave i Uputstvom o bližem radu trezora jedinica lokalne samouprave, koja imaju i materijalni i prožimajući karakter.
Navodi se da je Opština u 2019. dva puta donosila odluku o izmjeni i dopuni budžeta.
„Odlukom od 15. 3. 2019. godine, primici i izdaci budžeta uvećani su na 3.140.533. Ministarstvo finansija je dalo saglasnost na Predlog Odluke kojom je budžetski gotovinski deficit Opštine za 2019. godinu planiran u iznosu od 990.000 eura i iznosi 31,52 odsto od ukupno planiranih prihoda, što je znatno više od zakonom predviđenog limita od 10 odsto. Odlukom o izmjeni i dopuni budžeta od 18. 11. 2019. godine, primici i izdaci budžeta uvećani su na 3.263.533. Ministarstvo finansija je dalo saglasnost na Predlog Odluke kojom je budžetski gotovinski deficit Opštine za 2019. godinu planiran u iznosu od 440.000 eura i iznosi 17,05 odsto od ukupno planiranih prihoda. Revizijom je utvrđeno da je odobren rebalans budžeta Opštine kojim se višestruko probijaju Zakonom dozvoljena ograničenja budžeta ”, piše u izvještaju.
Navodi se da Opština nije donijela Plan za uspostavljanje finansijskog upravljanja i kontrola i nije odredila osobu za koordinaciju aktivnosti na sprovođenju i unapređenju upravljanja i kontrola, nije izvršen popis značajnih poslovnih procesa i aktivnosti u cilju identifikacije rizika, nijesu identifikovani značajni rizici i nije uspostavljen registar rizika, nije izvršeno razdvajanje odgovornosti kojim se sprečava da jedno lice istovremeno bude odgovorno za odobravanje, ovlašćivanje, odnosno izvršenje, evidentiranje i kontrolu, i nije uspostavljen sistem dvojnog potpisa.
Revizijom je utvrđeno da Opština ne vodi poresko knjigovodstvo za lokalne komunalne takse i za sve vrste naknada. Prilikom obračuna naknada po osnovu ugovora o privremenim i povremenim poslovima, Opština nije postupala u skladu sa odredbama Zakona o porezu na dohodak fizičkih lica i Zakona o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje, već je obračun vršen na umanjenu poresku osnovicu. U obračunu putnih naloga uz koje postoji prilog (izvještaj sa službenog puta, fiskalni računi za troškove reprezentacije i smještaj u hotelu) pogrešno je izvršen obračun, a takođe, nema ni pisane saglasnosti ovlašćenog lica koje potvrđuje njihovo odobravanje
„Ostali transferi institucijama vršeni su bez prateće dokumentacije, sa odgovarajućom specifikacijom troškova. Opština nije vršila nadzor nad potrošnjom sredstava dodijeljenih putem transfera. Plaćanja sa Glavnog računa trezora, preduzećima čiji je osnivač opština, vršena su bez prateće dokumentacije sa odgovarajućom specifikacijom troškova. Opština kod realizacije ugovora o javnim nabavkama nije obezbjeđivala dokaz o kvalitativnom i kvantitativnom prijemu izvršenih radova, odnosno usluga. Opština nije evidentirala sve nabavke male vrijednosti,
DRI je naložila Opštini da u roku od 30 dana dostavi plan aktivnosti za realizaciju izdatih preporuka za ispravljanje nepravilnosti koji treba da sadrži mjere, nosioce aktivnosti i rokove. Opština je dužna i da u roku od šest mjesec DRI dostavi izvještaj o sprovedenim radnjama po izrađenim i dostavljenim preporukama.
Na vlasti u Andrijevici do izbora u avgustu bila je Demokratska partija socijalista (DPS) sa Socijaldemokratama (SD), predsjednik Opštine u tom periodu bio je Srđan Mašović (DPS). Nakon lokalnih izbora vlast je formirala koalicija Za budućnost Andrijevice (SNP-NSD) i Mir je naša nacija (Demokrate i Demos).
DRI je dala i niz drugih primjedbi koje se odnose na nekontrolisano korišćenje mobilnih telefona, upotrebu službenih automobile bez putnih naloga i slično. I to je samo ono što je do sada utvrđeno i dostavljeno tužilaštvu, koje ćuti.
Novo rukovodstvo Opštine Andrijevica, prema riječima potpredsjednika Raketića, već radi na tome da se „popravi što se popraviti može”. Oni će u narednim mjesecima, kako su i obevezani, dostaviti šta su ispravili i šta će dalje ispravljati i kojom dinamikom.
Nove lokalne vlasti bi iz izvještaja DRI za samo jednu godinu vladavine DPS morale izvući pouku. I njima će jednom DRI, ili neka druga nezavisna revizorska kuća, zakucati na vrata.
Tufik SOFTIĆ