Teško je biti optimista u životnoj sredini gdje u prvi plan dolaze neznanje, bahatost i ekokriminal. Ipak ono zbog čega smo osnovani ne daje nam prostor za pesimizam, pa ćemo nastaviti sa borbom da se ekološka država posmatra kao razvojni pravac, a ne kao utopija, kako je doživlja ubjedjliva većina građana
MONITOR: Godinama konstatujete da što se kvaliteta vazduha tiče živimo u otrovnom oblaku. Kakav je kvalitet vazduha tokom ove godine u najugroženijim opštinama?
PEROVIĆ: Najviše dana sa prekoračenjima srednjih dnevnih vrijednosti PM10 zaključno sa junom tekuće godine, registrovano je u Pljevljima, gdje je 56 dana bilo veće srednje dnevne vrijednosti od zakonom dozvoljenih 50 µg/m3. Slijedi Bijelo Polje gdje su automatske stanice Državne mreže za praćenje kvaliteta vazduha registrovale 47 dana sa prekoračenjima. U Glavnom gradu Podgorica, tokom posmatranog perioda, na Zabjelu je registovano 40 a u Bloku V 24 dana sa prekoračenjima, dok su u Nikšiću 21 dan bile premašene dozvoljene vrijednosti PM10 suspendovanih čestica.
MONITOR: Već su premašena oganičenja.
PEROVIĆ: Rezultati koje smo dobili pokazuju da je u opštinama Pljevlja i Bijelo Polje ,zaključno sa zadnjim danom februara, već premašen broj od 35 dozvoljenih dana na godišnjem nivou sa prekoračenjima srednjih dnevnih vrijednosti PM10 susprendovanih čestica, čime se nastavlja negativan trend od prethodnih godina. U Pljevljima je bilo i najviše dana sa veoma visokim indeksom kvaliteta vazduha, čak 24, kada srednja dnevna vrijednost PM10 prelazi 100 µg/m3 i kada se shodno savjetima Instituta za javno zdravlje preporučuje svima da izbjegavaju boravak na otvorenom, a naročito izvođenje fizički zahtjevnih aktivnosti. U Bijelom polju je registrovano šest dana sa veoma visokim indeksom kvaliteta vazduha, kao i na mjernoj stanici na Zabjelu, u Nikšiću pet, a u Bloku V tri dana. Pljevlja su imala i najveću srednje dnevne vrijednosti PM10 i PM2,5 čestica. Drugog dana januara srednja dnevna vrijednost PM10 je iznosila 228,55 µg/m3 a PM2,5 186,45 µg/m3.. Jedini neslavni rekord koji nije zabilježen u opštini Pljevlja, jeste najveća izmjerena satna koncentracija PM10. Na mjernoj stanici u Nikšću, 22. januara u 20 h zabilježeno je 632,9 µg/m3 Inače, to je u Nikšiću bio dan sa najizraženijim aerozagađenjem u analiziranom periodu i zabilježena je i najveća srednja dnevna vrijednost PM10 137,73 µg/m3 , a čak tri uzastopne satne vrijednostu u peruodu od 18 h do 20 h bile su iznad 600 µg/m3
MONITOR: Jedna ste od rijetkih organizacija koja je reagovala na projekat ponovnog otvaranja rudnika Brskovo u Mojkovcu. Priča oko toga je za sada utišana, ima li novih informacija?
PEROVIĆ: Naravno da smo podržali građansku inicijativu Zdravi Mojkovac, koja je opravdano, argumentovano i građanski hrabro dala otpor suludom planu otvaranja još jedne ekološke crne tačke u Crnoj Gori, koja bi samo interesnim grupama donijela korist a građanima te opštine, kao i velikom dijelu naše države samo probleme. Smatramo da nam je to obaveza, isto kao i za veliki broj građanskih inicijativa koje smo svih ovih 17 godina postojanja smatrali za najbolji dio građanske i ekološke Crne Gore. Nakon javne rasprave za prostorno plansku dokumentaciju i prateću stratešku procjenu uticaja na životnu sredinu, koja je bila prije farsa nego ono što podrazumijeva garantovano pravo učešća javnosti u procesu donošenja odluka, imamo muk instutucija sistema. Umjesto da se raskine koncesioni ugovor, jer za to imaju svi uslovi, te da se javni interes stavi na prvo mjesto, kako sa se pokušava izbjeći odgovornost i na sledeću Vladu prebaciti taj teret. Po nama postoje uslovi za preispitivanje koruptivnih momenata, jer nije logično da izvršna vlast ne postupa onako kako i stručna i laička javnost prepoznaje da treba. Riječ je budućnosti i održivom razvoju Crne Gore i svako pokretanje takvih projekata donijelo bi ogromne ekonomskne i ekološke štete našem društvu.
MONITOR: Kako ocjenjujete rad još uvijek aktuelne Vlade, na čijem čelu je lider stranke sa ekološkim predznakom, a kako rad institucija koje su zadužene za ekologiju?
PEROVIĆ: Trenutna tehnIčka Vlada, isto kao ona koju su naslijedili, nastavila je negativan trend u rješavanju postojećih problema, i zatvaranju prostora za različite interesne grupe koje prirodne ljepote Crne Gore vide kao prostor za lično profitiranje. Kao neko ko se godinama borio za sistemske promjene, mogu samo konstatovati da smo unazadili oblast životne sredine, te da je konačno svima jasno da se iza politikanskih nastupa krila namjera manipulacije javnog mnjenja. Da je tako povrđuju i izvještaji o Crnoj Gori, u kontekstu napretka u procesu EU intergacija, gdje je takođe konstatovano da nema pomaka, što je poražavajuće.
MONITOR: Što sve nedostaje Crnoj Gori da bi u budućnosti mogla da privlači turiste i kao atraktivna ekološka destinacija?
PEROVIĆ: Da bi Crna Gora postala zanimljiva turistima kojima su prirodne ljepote, a ne kasina, narkotici i drugi poroci u prvom planu, prije svega nedostaje jasna razvojna strategija, bazirana na održivom korišćenju prirodnih resursa, kao i odgovorne vlasti, kojima je na prvom mjestu javni interes. Nažalost, višegodišnja društvena, ekonomska i obrazovna kriza, sad imaju vidljive posljedice, pa se nadamo da bar rijetki od nas vide svijetlu tačku na horizontu. Teško je biti optimista u životnoj sredini gdje u prvi plan dolaze neznanje, bahatost i ekokriminal. Ipak, ono zbog čega smo osnovani ne daje nam prostor za pesimizam, pa ćemo nastaviti sa borbom da se ekološka država posmatra kao razvojni pravac, a ne kao utopija, kako je doživlja ubjedliva većina građana.
Rješenje za Mislov do
MONITOR: Deponije su akutni problem. Posljednjih mjeseci aktivno ste učestvovali u rješavanju problema deponije Mislov do. Dokle se tu došlo?
PEROVIĆ: Divlje deponije i neuređena gradska smetlišta nažalost su još uvijek akutni problem, jedna od najvećih prepreka u ostvarenju ekološke države. To je još jedan višedecenijski dokaz nesposobnosti vlasti da građanima obezbijede osnovne životne uslove. Kada je gradsko smetlište ,,Mislov do“ u pitanju, po prvi put imamo osjećaj da aktuelna lokalna samouprava ozbiljno pristupa problemu i ima želju da se trajno riješi jedna od ekoloških crnih tačaka u Nikšiću. Mi smo pokrenuli zahtjev za odgovornost utvrđivanja štete u životnoj sredini ka Agenciji, a već dvije i po godine učestvujemo u svim komisijama i tijelima koje se bave pronalaženju najboljeg rješenja za trajno zatvaranje i sanaciju tog prostora, koji je na jednom od naljepših vidikovaca na Budošu. Trenutno je pripremljen lokalni plan upravljanja otpadom koji je upućen na saglasnost resornom Ministarstvu. Takođe ,uporedo se radi na pronalaženu najboljeg tehnološkog rješenja za Centar za upravljanje otpadom za koji imamo i interesovanje investitora, kao i prostor u okviru kompleksa EPCG Željezare, koji ispunjava prostorno planske i infrastrukturne preduslove. Nadamo se da ćemo ubrzo imati konkretni protokol o saradnji za realizaciju tog važnog projekta, od koga očekuje da građanima pruži uslove za dostojanstven život u sigurnoj životnoj sredini.
Predrag NIKOLIĆ
DANAS, SJUTRA2 sedmice
INTERVJU3 sedmice
OKO NAS2 sedmice
DRUŠTVO2 sedmice
FELJTON3 sedmice
OKO NAS3 sedmice
HORIZONTI2 sedmice
OKO NAS3 sedmice