Povežite se sa nama

OKO NAS

NEMA ĐAKA NA SJEVERU: Plaču prazne škole

Objavljeno prije

na

Od školske 2010/2011 do 2022/2023.godine u opštinama na sjeveru Crne Gore  broj učenika u osnovnim i srednjim školama smanjio se za 9.367 ili, u prosjeku, za jednu školsku godinu bude 720 učenika manje

 

Iz Osnovne škole “Bajo Jojić” u Andrijevici, za prve dvije sedmice od početka školske godine odselilo se pet učenika, koji su sa svojim roditeljima napustili taj gradić.

Monitoru je to rekao direktor ove škole Branko Kastratović, koji je kazao da ne vidi način kako da se migracije zaustave. “Škola na čijem sam čelu samo za ovih petnaest dana ostala je bez pet učenika, koji su se odselili. Ako se ovako nastavi, ja u ovom trenutku ne mogu ni da zamislim šta će biti do kraja godine”, kaže Kastratović.

Direktor osnovne škole ističe da ima potpuno razumijevanje za roditelje koji sa djecom odlaze i napuštaju Andrijevicu. “Ljudi jednostavno idu za boljim životom, za poslovima. Treba li da ih osuđujemo zbog toga? Naprotiv, dok se god ne stvore bolji uslovi za život u Andrijevici, dok ne bude poslova, taj proces će biti nezaustavljiv” kazao je sagovornik Monitora.

Nevladina organizacija “Euromost” je nedavno saopštila da je za 13 godina broj učenika na sjeveru smanjen za oko deset hiljada. U ovoj NVO ističu da su to pokazala njihova istraživanja koja su bazirana  na podacima Monstata.“Prema obrađenim podacima, od školske 2010/2011 do 2022/2023.godine u opštinama na sjeveru Crne Gore  broj učenika u osnovnim i srednjim školama smanjio se za 9.367, ili u prosjeku za jednu školsku godinu bude 720 učenika manje, što je sa novom školskom godinom 2023/2024 oko deset hiljada učenika“ – tvrde u „Euromostu“.

Prema njihovim istraživanjima, najveći broj učenika se smanjio u Opštini Bijelo Polje 2.064, zatim Berane 2.034 i Pljevlja 1.664 učenika. “Kroz podatke koje je Euromost obradio, vidi se da se i u ostalim opštinama na sjeveru Crne Gore smanjuje broj učenika, i ako se bude nastavio ovim intezitetom smanjivati, za još 13 godina  osnovne i srednje škole u opštinama kao što su Šavnik i Plužine ostaće bez učenika“, ističu iz Euromosta.

U opštini Šavnik je školske 2010/2011.godine  srednju školu pohađalo 29 učenika, dok je u školskoj 2022/2023.godini bilo 15 srednjoškolaca ili skoro pa 50 odsto manje. „Što se tiče osnovnog obrazovanja u ovoj opštini u školskoj 2010/2011.godini bilo je 167 učenika, dok je u 2022/2023.godini taj broj smanjen na 90 ili za 77 manje“, pokazuje analiza „Euromosta“.

Oni kažu da je u opštini Plužine školske 2010/2011.godine srednju školu pohađalo 116 učenika, dok je u školskoj 2022/2023.godini bilo 64 učenika. Istovremeno, skoro se prepolovio i broj osnovaca – sa 289 đaka knjiga je spala na 149, ili za 140 učenika manje. „Razlog smanjivanja broja učenika u školama na sjeveru Crne Gore je velika migracija stanovništa iz ovog regiona koja je izražena poslednjih 13godina. Euromost je evidentirao da je poslednih pet godina na sjeveru posebno izražena migracija mladih bračnih parova, koji svoju djecu ispisuju iz škola tokom školskih godina, ili na kraju školske godine, a što se vidi i kroz podatke u kojim razredima se najviše smanjuje broj učenika i koliko ih ostaje do kraja školske godine”, upozoravaju iz ove NVO.

I podaci o broju novoupisane djece, odnosno prvaka u Petnjici i Andrijevici, više su nego zabrinjavajuci i pokazuju nezaustavljivi negativni trend migracija. U svim školama, na teritoriji opštine Petnjica ,ove školske godine upisano je svega 30 prvaka. Taj broj je u Andrijevici nešto veći. Tamo je u matičnoj školi upisano 26 prvaka, a u deset područnih odjeljenja još 19, što je ukupno 45 prvaka.

Statistički podaci govore da je u Andrijevici broj stanovnika u poslednjih dvije decenije praktično prepolovljen. Dramatićno je smanjen i broj vjenčanja – u opštini Andrijevica tokom prošle godine sklopljeno je svega dvadesetak brakova.

Direktor gradske Osnovne škole “Bajo Jojić” kaže da djece u Andrijevici ima u odnosu na neke druge opštine, ali da, nažalost, odlaze iz rodnog kraja skupa sa svojim roditeljima. Kastratović podsjeća da je na području Andrijevice nekada bilo hiljadu učenika, a danas ih ima svega 388.

“Mi pokušavamo nešto da učinimo da olakšamo život mladim bračnim parovima, pa smo planirali da otvorimo jaslice. Ali, to nije dovoljno, pa mladi ljudi porodično odlaze za boljim životom”, kaže on.

Prema posljednjem popisu u andrijevičkoj opštini živi 5.117 stanovnika. To je oko šest stotina manje u odnosu na 2003. godinu, ili duplo manje u odnosu na 1953. godinu. Već naredni popis pokazaće kolike su razmjere migracija.

Prema nekim nezvaničnim podacima, urbano jezgro u Andrijevici nema više ni petsto stanovnika, a samo do prije nekoliko godina gradić je brojao hiljadu stanovnika.

Osim što je upisano svega 38 prvaka, na prostoru cjelokupne opštine Petnjica, upisano je i svega 500 učenika svih razreda. Osamdesetih godina prošlog vijeka bilo ih je skoro tri hiljade.

Pad nataliteta najbolje potvrđuje stanje u Osnovnoj školi “Mahmut Adrović” koja ove školske godine, uključujući četiri područna odjeljenja, broji 150 učenika, od čega 16 prvaka. Ukupan broj učenika je pet puta manji nego 1986. godine, kada je ova obrazovna ustanova imala 750 polaznika. Ako se tome doda da srednju školu u Petnjici poslednjih godina upisuje svega 100 učenika, onda se lako može zaključiti da je poslednjih decenija na ovom prostoru koji, sa 28 naselja obuhvata površinu od 173 kvadratna kilometra, broj đaka skoro desetkovan.

Direktor OŠ “Mahmut Adrović” u Petnjici, Almir Pljakić, potvrđuje da je broj đaka prvaka iz godine u godinu manji. “Tačno je da opada broj učenika i da to predstavlja veliki problem, ali pred tom činjenicom ne treba kukati nego tražiti rješenje” ,ističe Pljakić.

U Andrijevici i Petnjici nijesu rijetki oni koji smatraju da država mora da donese strategiju za razvoj sjevera, kojom treba da se definiše poseban fond iz kojeg bi se izdvajao novac za realizaciju kapitalnih investicija, otvaranje radnih mjesta i jačanje porodičnog biznisa, što bi, moguće je, doprinijelo zaustavljanja migracija i podizanja nataliteta.

Do tada, školske zgrade u malenim i siromašnim opštinama, kao što su Petnjica i Andrijevica, plakaće za prvacima. Kao što plaču u Lubnicama.

Po prvi put poslije 130 godina, osnovna škola u Lubnicama, koja je nekada imala i preko četiristo učenika, ove godine nema ni jednog jedinog prvaka, a učenika  svih razreda ukupno je tek 21.

Možda se to iz Podgorice ne vidi, ali sjeveru prijeti opasnost da postane prostor bez stalno naseljenih stanovnika. Ponavljanje praznih obećanja, očito je, nije od velike pomoći.

Tufik SOFTIĆ

Komentari

Izdvojeno

SPORNA SERIJA RTCG: Režiranje istorije

Objavljeno prije

na

Objavio:

Nakon odbijanja Skupštine krajem godine da uvrsti u dnevni red Rezoluciju o genocidu u Šahovićima,  režiranje istorije i nesuočavanje sa prošlošću nastavljeno je na RTCG.   Emitovanje dokumentarnog serijala Vraneš, zemlja i ljudi na Javnom servisu RTCG izazvalo je burne reakcije

 

 

Emitovanje dokumentarnog serijala Vraneš, zemlja i ljudi na Javnom servisu RTCG izazvalo je burne reakcije.

,,Emitovati tkz. dokumentarni serijal o Vraneškoj dolini (Šahovićima), pod nazivom Vraneš, zemlja i ljudi, a ne pomenuti ljude čijom je nevinom krvlju u monstruoznom genocidu natopljena Vraneška (Šahovićka) zemlja predstavlja grubo falsifikovanje istorije tog kraja, ruganje žrtvama i porodicama žrtava jednog od najstrašnijih mirnodopskih zločina – genocida nad Bošnjacima Šahovića (Vraneške doline), i grubu zloupotrebu javnog servisa koji se finansira novcem svih nas, pa i Bošnjaka u Crnoj Gori, i da budem lična, mojim kao direktne potomkinje šahovićkih Bošnjaka”, reagovala je, između ostalih, poslanica Bošnjačke stranke Kenana Strujić-Harbić uz poziv javnom servisu da hitno obustavi emitovanje ovog serijala.

Iz PEN centra su pozvali Agenciju za sudiovizuelne medijske usluge da zabrani dalje emitovanje serije, koja, kako tvrde, predstavlja klasičnu propagandnu fabrikaciju s ciljem produbljivanja nacionalne i vjerske mržnje i aproprijacije crnogorskoga nasljeđa. ,,Kad se zanemari bizarno neprofesionalna produkcija i to što najveći dio emisije liči na katalog krsnih slava i katastarski popis, s upitnim toponimima za koje su rođeni Vranešani premijerno imali prilike čuti tek u toj emisiji, jedino čemu može poslužiti taj jeftini propagandistički pamflet je promocija teze da je u Vranešu sve srpsko”, saopštili su.

Predrag NIKOLIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od 10. januara ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

Izdvojeno

ZA I PROTIV KAMENOLOMA U BJELOPOLJSKOM SELU SRĐEVAC: Borba za životnu sredinu ili za monopol   

Objavljeno prije

na

Objavio:

Mještani više bjelopoljskih sela, duže od godinu, bore se da preduzeće Imperijal ne otvori kamenolom u njihovom kraju. Država ćuti, Opština pere ruke od tog projekta, a koncesionar tvrdi da ima sve dozvole i da se njegovim poslovnim planovima protive samo oni koji nelegalno trguju kamenom

 

 

Za nekoliko desetina mještana bjelopoljskih sela Srđevca, Poda, Bioče i Lozne i ova godina počela je protestima, blokadom magistrale i nepokolebljivim stavom da neće dozvoliti da firma Imperijal izgradi kamenolom blizu njihovih domova.  Od Vlade, po ko zna koji put, traže raskid ugovora s koncesionarom.  Taj projekat je naumio da sprovede Vojislav Smolović, brat predsjednika Opštine Bijelo Polje Petra Smolovića.

Mještani, koji se protive tom projektu, još od kraja 2023. godine, ponavljaju da Elaborat o procjeni uticaja na životnu sredinu, urađen za kamenolom, nema veze sa stanjem na terenu. Kažu da je u dokumentu mnogo netačnih podataka, u šta se, tvrde, lako uvjeriti na terenu.

,,Recimo, najbliža kuća je oko 100 metara udaljena od kamenoloma, a ne, kako piše u Elaboratu oko 300 metara. Da su ga spustili još 300 metara, bio bi u centru Srđevca. A ovim kamenolom nije samo zagađen Srđevac, već i Poda, Jagoče, jedan dio Crnče, Štitari, sve je to u opsegu kamenoloma.  Investitor kaže da tu nema vodoizvorišta, da nas nagovara Bemax i još neki pojedinci. Nas interesuje samo zdravlje građana”,poručuju mještani sela na granici bjelopoljske i beranske opštine.

Preduzeće Imperijal je ugovor o koncesiji zaključilo 1. decembra 2020. godine, sa Ministarstvom ekonomije, u tehničkoj Vladi Duška Markovića. Smolovićeva kompanija tako je postala vlasnik koncesionih prava za eksploataciju tehničko-građevinskog kamena na ležištu Poda. Predviđena je eksploatacija površine od 23,42 hektara. Za prvih deset godina planirana je eksploatacija od 27,291 metara  kvadratnih, ili 11 odsto ukupne površine koncesionog ležišta.  Cijeli postupak koji je prethodio potpisivanju koncesionog ugovora vodila je bjelopoljska Opština, odnosno,Sekretarijat za ruralni i održivi razvoj. Mještani tvrde da u taj postupak nije uključivana javnost, pa tako ni  Mjesna zajednica (MZ) Lozna.

Dragana ŠĆEPANOVIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od 10. januara ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

Izdvojeno

AKCIJA “GENERAL” I MISTERIOZNI BERANAC: Borovnice  i kokain

Objavljeno prije

na

Objavio:

U akciji „General“ slobode je lišeno devet osoba, a među vođama grupe koja se sumnjiči za šverc dvije i po tone kokaina iz Južne Amerike u Australiju, pored Vasa Ulića i Radoja Zvicera, vrlo visoko se kotirao i  neupadljivi i skoro neprimjetni Beranac, Mileta Božović. Božović se u Beranama bavio proizvodnjom borovnice i jabuke, zlatarskim i ugostiteljskim poslovima

 

 

Tek kada je nedavno, u decembru prošle godine,  Specijalno državno tužilaštvo blokiralo imovinu jednog broja   uhapšenih u akciji „General“ koja je izvedena nekoliko mjeseci ranije, Beranci su mogli doznati šta makar od dijela nekretnina u ovom gradu posjeduje njihov sugrađanin Mileta Božović.

U akciji „General“ slobode je lišeno devet osoba, a među vođama grupe koja se sumnjiči za šverc dvije i po tone kokaina iz Južne Amerike u Australiju, pored Vasa Ulića i Radoja Zvicera, vrlo visoko se kotirao i ovaj neupadljivi i skoro neprimjetni Beranac.

Nakon zahtjeva SDT-a da se stavi zabrana raspolaganja, Božović neće moći da raspolaže imovinom u naselju Lužac, kao i nekretninama u gradu.

Privremeno su mu blokirani njiva površine 588 kvadratnih metara i  osam voćnjaka ukupne površine 26.211 kvadratnih metara. Zabrana raspolaganja upisana je i na njegov poslovni prostor 112 kvadratnih metara, zemljište u Lužcu ukupne površine 7.916 kvadratnih metara, kao i na još dva voćnjaka površine 3.313 i 4.603 kvadrata.

Božoviću je blokirana  i  imovina upisana na firmu, ukupne površine 681 kvadrat,  šuma površine 8.950 kvadratnih metara, kao i zemljište od 2.736 metara kvadratnih. Vjeruje se da se  još značajan dio imovine Božovića u ovom sjevernom gradu formalno vodi na druge.

Mediji su  pisali da je ovom Berancu koji se nalazi u pritvoru u Spužu, početkom novembra u  ranim jutranjim satima, oko 4.30, u prigradskom naselju Lužac u Beranama, zapaljena jedna moderna drvena kuća velike vrijednosti.

Već tada se moglo saznati da Božović u ovom naselju na dvije lokacije, nedaleko jedna od druge, ima dvije velike plantaže jabuka i američke borovnice. Božović je u ovom prigradskom naselju napravio prave hacijende. Tu je preko noći nikla velelepna vila,  sa pomoćnim objektom ogromne vrijednosti. Upravo je na ovoj lokaciji policija u akciji „General“ tokom pretresa pronašla veliku količinu satova, zlata i oružja. Nekoliko dana je policija obezbjeđivala ovo mjesto, dok su dovedene specijalne mašine za prekopavanje zemlje i traženje podzemnih bunkera.

Ko je, zapravo, Mileta Božović, za koga veliki broj Beranaca, posebno mlađe generacije, nikada nije čuo?

Tufik SOFTIĆ
Pročitajte više u štampanom izdanju Monitora od 10. januara ili na www.novinarnica.net

 

Komentari

nastavi čitati

Izdvajamo