Iako se u Kolašinu hvale da su pripreme za predstojeću turističku sezonu obavili na vrijeme i kvalitetno,  osim snijega ovog puta se mora  čekati i struja. Pokidani kablovi na jednoj privatnoj parceli, dotrajali stub na drugoj i trafo-stanica do koje se ne može prići, izazovi su koji će prijetiti urednom snabdijevanju strujom skijališta i objekata na Bjelasici 

Nije se bilo lako snaći minule dvije sedmice, sa informacijama koje su stizale sa raznih adresa, kao pokušaj objašnjenja zbog čega je na pragu zimske turističke sezone više objekata na Bjelasici bez struje.  U mraku su danima  državni ski centar Kolašin 1600, privatni hotel na tom lokalitetu, novi tunel Klisura, Radiodifuzni centar, objekat koji koristi Vojska Crne Gore na Zekovoj glavi… Tri  10kV k i jedan 35 kV kabl, koji vodi do trafo-stanice (TS) “Jezerine” iskidali su  bageri, tokom pripremnih radova, na privatnoj parceli. Kada su iz Crnogorskog elektrodistributivnog sistema (CEDIS) pokušali da saniraju kvar, otkrilo se da taj dio infrastrukture   nije vlasništvo  kompanije, a da vlasnici parcele, kako  tvrde, niti znaju koliko je kablova niti gdje su bili ukopani. Znaju da nikad nije obavljena eksproprijacija,  pa nijesu dozvolili da električari prevežu vodove.

U rješavanje problema, od nedavno, uključili su se iz nekoliko resora Vlade, no to, makar do zaključenja ovog broja Monitora, nije dalo rezulate. Struje nema, a  mnogo toga potvrđuje da je  snabdijevanje  planinskih cenatara na Bjelasici i pred novu sezonu  na klimavim nogama i zavisi od volje,  kako u CEDIS-u, kažu “trećih lica”.

Pravdajući se zbog čega ne mogu do kablova, koji nijesu njihovo vlasništvo, iako imaju obavezu prema potrošačima, iz CEDIS-a su, uzgred, otkrili i da ne mogu, osim pješke, ni do TS  Jezerine.  TS jeste njihova, ali puta do nje nema, jer se na mjestu nekadašnje saobraćajnice gradi garaža, dugo čekani državni projekat.  CEDIS-ovi radnici do TS mogu pješke, ali, opet, preko parcele, na kojoj su pokidani kablovi.  Naravno, ukoliko vlasnici dozvole.

Kako je za Monitor kazao Srđa Anđelić, jedan od vlasnika, popravka  neće biti “dok država,   konačno, ne plati za postavljene instalacije”. Proces eksproprijacije, objašnjava, počeo je još prije više godina, ali je zaustavljen. Anđelić objašnjava da mu nije jasno zbog čega. Prema njegovim riječima, vlasnici zemljišta nikad nijesu dobili skicu gdje su instalacije postavljene niti je obilježen teren.  Prema njihovoj logici, radili su na svojoj zemlji, svojim mašinama, a ono što je ispod zemlje odgovornost je nekog drugog.

Oko 230 metara kablova na Anđelićevom zemljištu, kažu iz CEDIS-a, još je  vlasništvo  Uprave za kapitalne projekte, odnosno, Ministarstvo finansija. Falilo je, navodno, dokumentacije, kako bi se proces otkupa okončao.

“CEDIS je, kada je izgrađena TS Jezerine,  otkupio taj objekat, krajem 2020. godine, ali ne i vod u dužini od 230 metara, na kojem je došlo do prekida. Za taj dio infrastrukture nije dostavljena uredna dokumentacija (građevinska i upotrebna dozvola, geodetski snimak kabla…).  Ipak, kako smo dužni da korisnicima obezbijedimo napajanje, pokušali smo da otklonimo kvar, ali nam vlasnici parcele to nijesu dozvolili.  Podnijeli smo krivičnu prijavu protiv NN lica zbog kidanja kablova, ali i zahtjev sudu za privremenu mjeru…To je sve što smo mogli uraditi”, kazali su nezvanično Monitoru u toj kompaniji.

Anđelić, pak, tvrdi da CEDIS nema osnova ni za krivične prijave, ni  privremenu mjeru.  Vlasnici parcele očekuju da će u nadležnim resorima uspjeti da objasne u čemu je problem.

Kablovi su na privatnoj parceli postavljeni krajem 2020. godine, nakon što je državno skijalište bilo bez struje više od mjesec i po.  Do tada su  bili ukopani na parcelama susjednog, privatnog skijališta Kolašin 1450 Zorana Ćoća Bećirovića. Do izmještanja elektro vodova tada je došlo tokom pripremnih radova za izgradnju Hotela D, takođe, u Bećirovićevom vlasništvu. Navodno, trasa vodova je bila na lokaciji temelja tog objekta, pa je nadležna inspekcija zbog opasnosti od kablova koji su nakon iskopavanja bili na površini zemlje,  naložila prekid napajanja.  Kasnije su, na osnovu usmenog dogovora, ukopani na Anđelićevoj parceli, međutim,  država nikad  nije ispunila obećanje o završetku procesa eksproprijacije.

Privatno skijalište, minulih dana, nije bilo u mraku. Tako je jer  drugi dalekovod, koji vodi od sela Rijeka Mušovića do Jezerina, takođe nije CEDIS-ov, već privatnog skijališta. Navodno, kupljen je prilikom privatizacije Ski centra Bjelasica. Međutim, u mraku je  Bećirovćev nadavno otvoreni hotel u neposrednoj blizini državnog ski centra. Hotel se, prema nezvaničnim informacijama, već mjesecima u dogovoru sa  menadžmentom Skijališta Crne Gore, napaja  na isti način kao i državni Ski centar Kolašin 1600.

Problematizovanje stabilnosti napajanja strujom državnog skijališta, natjeralo je CEDIS da se požali na još jedan veliki izazov. Navodno, dotrajali drveni stub na dijelu  dalekovodo od grada do TS Jezerine, mogao bi tokom zime, ugroziti snabdijevanje  strujom planinskih centara.  Stub je, takođe, na privatnom imanju, a vlasnik ne dozvoljava zamjenu.  Izvršni direktor CEDIS-a je nedavno, gostujući na TV Vijesti, kazao da je pokušaj  dogovora sa vlasnikom  imanja bio bezuspješan. Kolašinac s kojim CEDIS “ne može da se dogovori” je Milo Grujić, mještanin Mušovića Rijeke. On je Monitoru kazao da je sastanak sa predstavnicima kompanije došao na molbu predsjednika Opštine Petka Bakića.

“Kratko je trajao taj sastanak. Ja vodim dugogodišnji sudski spor sa CEDIS-om oko stubova postavljenih na mom imanju. Zbog dotrajalih stubova, to jest, žica na njima, koje  su se kidale, umalo sam izbjegao smrt tri  puta. Usred sudskog spora, dva tri dana pred jedno od ročišta,  zvali su me na razgovor. Nijesam dozvolio da dolaze na moje imanje, na koje su bez pitanja i nadokande nekada davno, postavili stub. Mogu da ga izmjeste, naravno, ali su mi na sastanku  rekli da troškove izmještanja  ja treba da snosim”, kazao je Grujić.

On tvrdi da su mu predstavnici CEDIS-a rekli i da će,  ukoliko bude pao stub tokom naredne zime  snositi odgovornost  “za propast zimske turističke sezone”. Grujić, ipak ostaje pri stavu  da sa tom kompanijom može da se “dogovori” samo na sudu.

“Krajem decembra 2020. po treći put zamalo su me ubile u dvorištu porodične kuće pokidane žice dalekovoda Breza-Rijeka Mušovića. Izbjegao sam smrt  zahvaljujući tome što sam se bacio u stranu. Nekoliko godina prije toga, na isti način se dva puta žica kidala i ugrožavala život mene i moje familije”, sjeća se mještanin kolašinskog sela.

Tada su mu, tvrdi, iz Elektroprivrede čvrsto obećali da će kompletan nadzemni vod tog dalekovoda ukloniti, tako što će se od TS Breza do male hidroelektrane (mHE) “Rijeka Mušovića” izgraditi kablovski podzemni vod.   “U najkraćem mogućem roku, čim to vremenske prilike budu dozvolile, preduzećemo sve potrebne aktivnosti na pronalaženju tehničkog rješenja na izmještanju ili kabliranju dionice”, jedno je od neispunjenih obećanja,  koje je Grujić dobio prije četiri godine.

Iako se u Kolašinu hvale da su sve pripreme za predstojeću turističku sezonu obavili na vrijeme i kvalitetno, ostaje gorka istina, da se  osim snijega, ovog puta, mora strpljivo čekati i struja. Sporovi i ugovori, koji državi predstoje sa vlasnicima parcela na kojoj je infrastruktura CEDIS-a, bar prema dosadašnjem iskustvu, neće se ni lako ni brzo završavati. Struja na državno skijalište i ostale objekte na Bjelasici naredne zime može redovno stizati samo, ako se, kao i ranijih godina , izdejstvuju  “brza i kusa” rješenja.

                                                                             Dragana ŠĆEPANOVIĆ

JP Komunalno Petnjica je u  nedostatku privremene deponije kopalo rupe na velikom broju lokacija u ovoj opštini, punili ih smećem i potom zatrpavali. Ekolozi su im ušli u trag. Oni traže od nadležnih da hitno reaguju na ovaj zločin protiv prirode i javnog zdravlja. Neke od rupa u blizini su izvorišta pitke vode

Gdje god nađeš zgodnu rupu, tu smeće posadi. Tom logikom su se, izgleda, vodili u JP Komunalno Petnjica, kada su u nedostatku privremene deponije kopali rupe na velikom broju lokacija u ovoj opštini, punili ih smećem i potom zatrpavali. Ekolozi su im, ipak, ušli u trag. Aktivisti više nevladinih organizacija otpužili su ih da su nelegalno zatrpavali otpad u devet otkrivenih deponija na teritoriji te opštine.

Isad Muratović, predsjednik NVO Moto klub Bihor. svojom mehanizacijom uspio je da otkrije, odnosno iskopa ta divlja smetlišta i to objavio na svom Fejsbuk profilu. On je za Monitor kazao da je u svemu najgore što su  rupe u kojima je skrivano smeće na izvorištima rijeka pitke vode.

„Čak četiri zatrpane ogromne rupe sa smetlištem, otkopali smo u rejonu izvorišta Murovske rijeke. Tu su tri izvora sa kojih se vodom napaja sedamedset odsto stanovnika Petnjice. To je ne samo težak ekocid, nego i vrlo opasno žarište raznih oboljenja za stanovnike ovog kraja““, kazao je Muratović.

On je, 18. oktobra ,sa Fejsbuk profila uživo emitovao iskopavanje jedne od tih divljih deponija, što je izazvalo veliko interesovanje kod građana.     Prema njegovim riječima, čak tri rupe otrkivene su neposredno kod fabrike košulja „La vista“, odnosno kod izvorišta rijeke sa koje se ova fabrika snadbijeva vodom za piće. „Dvije rupe  sa smećem su samo 20 metara od izvorišta, a još jedna malo dalje“, objasnio je.

Nevladini aktivisti sa područja opštine Petnjica su odavno pokrenuli  akciju čišćenja prirode, a onda se ispostavilo da su kese sa smećem koje su oni skupljali završavale u tim naizgled dobro skrivenim rupama.

„Zamislite kada su jednu rupu napravili tačno pored rijeke Popče, i to baš iznad Bratonjinog vira, koji predstavlja turističku atrakciju za čitav Bihor. Dok god dozvoljavaju vremenske prilike mi ćemo i dalje tragati za takvim mjestima“, kazao je Muratović.

Aktivisti osam nevladinih organizacija sa područja Petnjice obratili su se resornom ministarstvu da im pomogne u zaustavljanju ovakve prakse.

„Tražili smo da izađu inspektori i  da se sankcinišu oni koji su ovo radili ili i dalje rade. Oni su za lokalni Radio Petnjica priznali da su napravili to na lokaciji Murovske rijeke, ali za drugo ne priznaju da je radila njihova mehanizacija. Ono što mi znamo je to da su oni sa komunalnih kamiona pretovarali smeće na obične privatne kamione i odvozili ga na ta nedozvoljena mjesta“, – kazao je Muratović.

Ekološki aktivisti iz Petnjice uputili su poziv drugim ekološkim nevladinim organizacijama da im pruže podršku i da uz pomoć dronova uđu u trag svim lokacijama koje su kontaminirane ovakvim deponijama.

Sjever Crne Gore nema još uvijek regionalnu sanitarnu deponiju, što predstavlja problem za lokalne uprave u gradovima u tom regionu, tako da se broj divljih deponija može mjeriti praktično „po glavi stanovnika“.

Komunalni otpad iz Petnjice je dugo odlagan na divlju deponiju Mostine kod Rožaja, ali su se pobunili tamošnji mještani, koji traže da se i ta deponija konačno zatvori i sanira.

Nevladini aktivisti iz Petnjice vjeruju da se od tada na teritoriji njihove opštine pribjegava ovakvom „skrivanju“ otpada. .

Ekološki aktivista i direktor „Ozona“ Aleksandar Perović ocjenjuje da  neuređena gradska smetlišta na sjeveru Crne Gore predstavljaju veliki ekološki i ekonomski problem koji je sistemski i samim tim zahtijeva preuzimanje obaveza od strane Vlade.

On kaže da je neefikasna primjena zakonskog okvira, podcjenjivanje problematike i omogućavanje bahatog, nehumanog odnosa lokalnih samouprava, dovela do toga da su danas ugroženi i javno zdravlje i ekonomija građana opština sjevernog regiona Crne Gore.

“Tako ja vidim ovo što se događa u Petnjici. Kada imamo od ranije ekosistemske štete po riječne bisere kakve su Tara, Lim, Ibar i njihove pritoke, a evo sada vidimo kako u tom gradu lokalno komunalno preduzeće ugrožava izvore pitke vode koji građanima ruralnih krajeva bukvalno znače život,  moramo doći do zaključka da se radi praktično o organizovanom kriminalu“ – smatra Perović.

On je ocijenio da je zatajila i sudska vlast, naročito tužilaštvo koje je, po njemu, potpuno obesmislio Krivični zakonik i Ustav Crne Gore kao ekološke države i samim tim uticalo da se od jedne potencijalno globalno prepoznatljive turističke destinacije pretvorimo u teritoriju potpuno neinteresantnu za investicije koje su u vremenu ekspanzije cirkularne ekonomije, usmjerene i na resurse kakav je otpad.

„Da funkcioniše pravna država, neko bi zbog ovoga morao biti uhapšen, jer se prave nemjerljive ekološke i ekonomske štete, koje će osjećati i buduće generacije“ – kaže Perović.

On objašnjava da su lokacije koje su određene za privremeno deponovanje komunalnog otpada, zbog neodgovornog ponašanja lokalnih samouprava, kao i miješanja sa drugim, pa i opasnim vrstama otpada, pretvorene u ekološke crne tačke, koje su velika  opasnost za javno zdravlje i životnu sredinu.

„Kada smo prije nekoliko godina mapirali divlje deponije po Crnoj Gori, najveći broj je bio registrovan na sjeveru i to na mjestima koja su trebala biti netaknuta priroda. Stekli smo utisak da postoji prostor za ispitivanje koruptivno-kriminalnih elemenata kao i unaprjeđenja obrazovanja o ovoj problematici, što su osnovne pretpostavke da se stanje unaprijedi u nekom narednom, sigurno ne tako kratkom periodu“,  kaže ovaj ekološki aktivista.

Iz „Euromosta“, koji se na sjeveru profilisao u vodeću ekološku organizaciju slučaj u Petnjici smatraju slikom i prilikom društva bez kulture odgovornosti. Oni poručuju da bi taj slučaj morao da se službeno procesuira.

„Naše kolege iz Petnjice su identifikovale zanimljiv način oslobađanja od otpada, prikrivanjem, pa su se kao arheolozi dali u otkopavanje ne blaga, nego smeća. Mi smo spremni da im ponudimo pomoć u vidu stalnog posmatranja terena dronom i otkrivanja takvih crnih tačaka“ – kazali su Monitoru u toj NVO.

Hoće li neko, doista, preispitati odgovornost komunalnog preduzeća u Petnjici? Ili će i, možda, nagraditi za najmaštovitiji način skrivanja otpada. Koji bi nas mogao koštati i prirode i javnog zdravlja.

                                                                                                                                     Tufik SOFTIĆ

U Crnoj Gori već tri godine ne postoji sklonište za LGBTIQ osobe žrtve nasilja.  Zbog toga članovi te zajednice koji su žrtve nasilja ili ih porodica ne prihvati, nerijetko završe na ulici. Država za sada ima samo kvalitetnu Strategiju, ali ne i precizan odgovor na pitanje kada bi mogao biti uspostavljen stabilan servis za pružanje utočišta

Jedino skloništa za LGBTIQ osobe žrtve nasilja u Crnoj Gori postojalo je od od 2011. do 2021. godine. Vodila ga je NVO LGBT Forum Progres i bilo je  mjesto  sigurnosti  i podrške za više od 200 korisnika/ca iz Crne Gore i regiona.  Pružalo je podršku i zaštitu žrtavama nasilja, ali i ugroženim ili odbačenim od  neposrednog okruženja zbog svoje seksualne orijentacije ili rodnog identiteta. Zatvoreno je zbog finansijske neodrživosti, što  je ostavilo ozbiljnu prazninu u sistemu podrške. Država za sada ima samo planove za rješavanje tog ozbiljnog izazova.

Kako za Monitor kaže Bojana Jokić, predsjednica Upravnog odbora LGBT Forum Progres, sklonište je nudilo, pored smještaja, “psiho-socijalnu podršku, pravnu pomoć i druge usluge žrtvama nasilja, koje su izgubile podršku okoline ili bile primorane da napuste svoje domove zbog seksualne orijentacije ili rodnog identiteta”.

“Gašenje skloništa dovelo je do toga da LGBTIQ osobe koje su žrtve nasilja ostanu bez adekvatne zaštite, kao što se vidjelo u nedavnom slučaju Z.Š., člana zajednice, koji je bio žrtva porodičnog nasilja. Iako je Prekršajni sud brzo reagovao, žrtva je morala da napusti dom iz bezbjednosnih razloga, dok je nasilnik ostao u stanu. Bez skloništa i odgovarajućih servisa podrške, Z.Š. je ostao beskućnik, a država nije obezbijedila alternativno rješenje. Taj slučaj predstavlja primjer kako manjak državne infrastrukture može dodatno ugroziti živote LGBTIQ osoba”, kaže sagovornica Monitora.

Ona podsjeća da je nasilje nad LGBTIQ osobama u Crnoj Gori i dalje prisutno u različitim oblicima – od govora mržnje na internetu, koji je značajno porastao u prethodnih nekoliko godina, do fizičkog i porodičnog.  Kaže da je od početka ove godine, LGBT Forum Progres podnio više od 140 prijava za govor mržnje. Problem i dalje, objašnjava, leži u neadekvatnom odgovoru nadležnih institucija i nepostojanju sistemske podrške.

“Iako je Crna Gora, na papiru, unaprijedila zakonodavni okvir u skladu sa međunarodnim standardima, stvarnost je drugačija. Zakonodavna rješenja često se ne implementiraju na pravi način, a LGBTIQ osobe su suočene sa diskriminacijom, pravnom nejednakošću i odbacivanjem. Ovaj raskorak između teorije i prakse jasno pokazuje da država nije u stanju da adekvatno zaštiti njihova prava i obezbijedi im sigurnost”, poručuje Jokić.

Iz LGBT Forum Progres ocjenjuju da izostanak skloništa i nepostojanje alternativnih servisa podrške ukazuje na potrebu hitne intervencije države kako bi se kreirao održiv sistem pomoći. To uključuje i preduzimanje sveobuhvatnih mjera, koje će omogućiti da žrtve nasilja ne budu dodatno viktimizovane i ostavljene bez krova nad glavom.

Sistemu pomoći, kako tvrde iz  Ministarstva ljudskih i manjinskih prava,  posvećana je velika pažnja prilikom kreiranja  Strategije za unapređenje kvaliteta života LGBTIQ osoba u Crnoj Gori (2024-2028).  Iz tog resora tvrde da su u dokumentu “identifikovali ključne probleme tog dijela populacije”. Direktorat za unapređenje i zaštitu ljudskih prava i sloboda Ministarstva  pokrenuo je formiranje Mreže lokalnih koordinatora, koju čine osobe u lokalnim samoupravama zadužene za LGBTIQ tematiku, ali i za usvajanje lokalnih akcionih planova na tu temu. Zbog čestih političkih promjena u proteklom periodu, kako podsjećaju iz tog resora, Mreža je pretrpjela i česte izmjene u članstvu, što je uticalo na njenu funkcionalnost i kontinuitet rada.

“Potreba da se rad Mreže revitalizuje je prepoznata od strane Ministarstva ljudskih i manjinskih prava koje je do sada inicirao nekoliko sastanaka Mreže, u partnerstvu sa Zajednicom opština i NVO koje se bave ljudskim pravima LGBTIQ osoba. Održani su sastanci u Podgorici i Herceg Novom, a planiran je uskoro sastanak na sjeveru. Na tim sastancima adresira se i pitanje specifičnih izazova sa kojima se suočavaju LGBTQ osobe u svom svakodnevnom životu i radu”, kažu  iz resora na čijem je čelu Fatmir Đeka.

Kao jednu od planiranih mjera u Strategiji navedeno je da se treba obezbijediti finansijska podrška za osnivanje centara za pružanje usluga socijalne zaštite LGBTIQ osobama u sjevernom i južnom regionu, uz jasno definisane kriterijume.

“Kroz dijalog između Ministarstva, Zajednice opština i jedinica lokalne samouprave, plan je da se nađe optimalno rješenje za osnivanje centara/savjetovališta za pružanje usluga u oblasti socijalne zaštite LGBTIQ osobama u dva grada – jednom u sjevernom regionu i drugom na jugu. Planirano je i obezbjeđenje stručne podrške pružaocima usluga socijalne zaštite namijenjenih i LGBTIQ zajednici koji su zainteresovani za njihovo licenciranje”, najavljuju iz Ministarstva.

Istraživanje koje je sprovedeno među LGBTIQ osobama pokazalo je, objašnjavaju iz tog resora, “da su glavni problemi sa kojima se suočavaju neprihvatanje od strane porodice i šire društvene zajednice,diskriminacija u svim sferama života, socijalna isključenost, homofobija, transfobija…” To je, navodno, prvi put da je za potrebe izrade LGBTIQ strategije, ta zajednica direktno pitana o sopstvenim potrebama i očekivanjima od Vlade.

“Istraživanje u formi upitnika je obuhvatilo 94 ispitanika/ca iz različitih starosnih grupa (od 17 do 67 godina), sa različitim rodnim i seksualnim orijentacijama. Gradovi iz kojih su ispitanici/e dolazili/e  su Bar, Berane, Bijelo Polje, Budva, Cetinje, Herceg Novi, Nikšić, Petrovac, Plav, Pljevlja, Ulcinj i Tivat, Rožaje, Podgorica…”, kažu u Ministarstvu.

Istraživanje je pokazalo da je najznačajniji faktor koji “doprinose sreći i zadovoljstvu” za LGBTIQ osobe –  povećano prihvatanje od strane opšte populacije, prihvatanje od porodice i prijatelja, podržavajuće radno okruženje… Pravo na brak i porodicu, pravo na samoodređenje, pristup zdravstvenoj zaštiti koja je naklonjena LGBTIQ populaciji, podržavajuće okruženje u obrazovnom sistemu, vidljivost i zastupljenost LGBTIQ tema u medijima, efikasna pravna zaštita…, takođe su jako bitni za LGBTIQ osobe.

Prema podacima tog resora, u periodu 2018-2023, institucija Zaštitnika ljudskih prava i sloboda je imala ukupno deset predmeta u radu zbog govora mržnje koji su kao osnov imali seksualnu orijentaciju, interseksualne karakteristike ili rodni identitet. Iako se radi o jako malom broju predmeta, treba imati u vidu da se ovi slučajevi najčešće javljaju uoči i nakon važnih političkih i društvenih dešavanja, uključujući i izbore. Pritom, govor mržnje je najizraženiji na društvenim mrežama, kao i u komentarima građana/ki na internet portalima. Zaključno sa krajem 2021. godine donijeta je samo jedna krivična presuda za govor mržnje po osnovu seksualne orijentacije, vrijeđanjem i zlostavljanjem i to od strane Osnovnog suda u Kotoru za izvršenje krivičnog djela rasna i druga diskriminacija”, objašnjavaju iz Ministarstva.

Zvanični statistički podaci Uprave policije pokazuju da je broj prijavljenih fizičkih napada zasnovanih na pretpostavljenoj seksualnoj orijentaciji i rodnom identitetu žrtve značajno smanjen u poređenju sa 2019. godinom, dok je i dalje prisutna verbalna diskriminacija izražena putem društvenih mreža. Međutim, većini tih slučajeva, podsjećaju iz Ministarstva, tužioci/teljke su u prijavljenim slučajevima cijenili da nema elemenata bića krivičnog djela čije se gonjenje preduzima po službenoj dužnosti.

                                                                                                Dragana ŠĆEPANOVIĆ