,,Imali ste zakonsku obavezu da strateški plan opštine usvojite do kraja prošle godine”, rekao je nedavno ministar održivog razvoja i turizma Branimir Gvozdenović delegaciji opštine Ulcinj koja je s njim razgovarala o aktivnostima oko donošenja prostorno-urbanističkog plana (PUP) te opštine. Jer, izrada PUP-a, tog najvažnijeg dokumenta za planiranje razvoja, sredinom 2009. godine odlukom tadašnjeg gradonačelnika Gzima Hajdinage prepuštena je Vladi Crne Gore. Očekuje se da ubrzo bude završen Nacrt tog dokumenta, o kojem će se, na javnoj raspravi, građani Ulcinja i svi zainteresovani, izjašnjavati tokom sezone, a kasnije i odbornici lokalnog parlamenta.
Iz onoga što je do sada procurilo u javnost, mali će biti broj onih Ulcinjana koje će zadovoljiti predložena rješenja za pojedine lokalitete u tom dokumentu. To se prije svega odnosi na prijedloge da se uvala Valdanos razvija po državnoj Studiji lokacije i u znatnoj mjeri betonira, te da prostor Ulcinjskog polja ostane ,,zelena površina”. Sporne su takođe projekcije Solane, Velike plaže, Šasa i Starog grada, područja od najveće važnosti za ovaj grad. Ovakve namjere Ministarstva, odnosno Vlade koju podržavaju sve vladajuće stranke u Ulcinju, nikoga ovdje, međutim, previše ne uzbuđuju, ali čudi skandalozno ponašanje opštinskih organa. Jer, upravljanje prostorom najdjelotvorniji je instrument razvoja opštine i stoga je lokalna samouprava morala da već u prvoj godini svoje vladavine donese strateški plan, kao sopstvenu viziju i osnovni razvojni mehanizam opštine koja ima najveće resurse u zemlji, s osnovnim ciljem da se na racionalan i održiv način iskoriste potencijali Ulcinja u interesu njegovih građana, a ne domaćih ili bjelosvjetskih tajkuna i špekulanata.
No, prve sjednice tzv. Opštinske konsultativne grupe za izradu strateškog plana, kojom je predsjedavao potpredsjednik opštine Džaudet Cakuli (koji je u međuvremenu podnio ostavku), pokazale su da nedostaje znanja i odgovornosti u pristupu izradi tog dokumenta, pa su neki članovi napuštili to tijelo već nakon rasprave o procjeni stanja. Od tada posao ide veoma traljavo i rezultat je svima vidljiv. Olako obećana brzina ostala je samo na riječima.
Ukupna dešavanja u Ulcinju pokazuju da je takvo ponašanje postalo pravilo i standard. Jer, ova opština već sto dana nema ni glavnog administratora, predsjednik opštine Nazif Cungu još nijednom nije podnio izvještaj o radu Skupštini opštine koja ga je birala, iako je to zakonska i statutarna obaveza jednom godišnje, a nepripremljenost za predstojeću turističku sezonu već izaziva zebnju građana. Nema nijednog novog parking-mjesta, problemi s bukom već eskaliraju, kao i zauzimanje opštinskog zemljišta.
Svemu tome treba dodati međusobno (ne)povjerenje kod koalicionih partnera na lokalnom nivou (FORCA, Demokratska partija, Socijaldemokratska partija i Građanski pokret Perspektiva) koje je na najnižem nivou. Zapošljenima u lokalnoj samoupravi i preduzećima čiji je ona osnivač duguje se od pet do 17 plata, a doprinosi se ne uplaćuju godinama.
Jedina nada da će se do nekih sredstava doći i bar prevladati dio ovih problema jeste uzimanje novog kredita kod komercijalnih banaka. No, prije toga je neophodno usvojiti rebalans budžeta i izraditi sanacioni plan, što nije moguće za manje od tri mjeseca. Zato je realno očekivati da lokalna samouprava dobije planiranih 1,5 miliona kreditnih sredstava tek sredinom avgusta. Mada, iskreno govoreći, nije lako naći ni banku koja će to uraditi, pod uslovom da su tačne izjave čelnika Ulcinja da ta opština duguje oko 23 miliona eura. Lani je opštinski budžet realizovan sa 4,4 miliona eura, ili tek 60 odsto od plana.
Događaji, dakle, naprosto pretiču rukovodstvo nesposobno da se nosi sa svim ovim otvorenim pitanjima i izazovima, baš ono koje se prije dolaska na vlast godinama hvalilo svojim „ekspertima, profesionalcima, spremljenim planovima za izlazak iz krize”. Sve je bilo blef, pa Ulcinj nezaustavljivo nazaduje u svakom pogledu.
Podaci Monstata pokazuju da ovaj grad ima najmanju prosječnu mjesečnu zaradu u zemlji, te da je Ulcinj jedini grad na Primorju u kojem se bilježi pad broja stanovnika. Zbog neobnavljanja srušenih hotela i ruinirane privrede, u Ulcinju je danas zapošljeno tek oko dvije hiljade ljudi, što je za čak 60 odsto manje nego prije 2,5 decenije. Izostanak i sporost u donošenju ključnih razvojnih planova, koje imaju sve crnogorske opštine, samo će pogoršati ionako nepodnošljivo stanje. Posljedice ovog strateškog neznanja, nemara i neodgovornosti građani Ulcinja će godinama osjećati.
Sručnjaci za lokalnu samoupravu upozaravaju da je neshvatljivo da u Ulcinju već 3,5 mjeseca nema glavnog administratora opštine. Na taj način nije obezbijeđeno funkcionisanje lokalne samouprave, jer je ta ličnost drugostepeni organ. To znači da građani na lokalnom nivou ne mogu da obezbijede svoja prava u upravnom postupku i da im onda preostaje da se žale Upravnom sudu.
U tom kontekstu logično je što su neki opštinski sekretari sekretarijata, nakon više od 17 mjeseci na tim funkcijama, još vršioci dužnosti. Sve to upotpunjava haotičnu sliku Ulcinja.
Mustafa CANKA
HORIZONTI3 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
INTERVJU4 sedmice
GLEDIŠTE4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
Izdvojeno4 sedmice
DANAS, SJUTRA3 sedmice