U posljednjem izvještaju Stejt departmenta o stanju ljudskih prava u svijetu koji je javnosti predstavila državna sekretarka Hilari Klinton, u dijelu koji se odnosi na Crnu Goru, posebno je naglašeno stanje u urbanizmu i donošenju planske dokumentacije. „Posmatrači su registrovali da je korupcija najevidentnija u oblastima prostornog planiranja”, navedeno je u novom izvještaju Vašingtona. Značajan doprinos ovoj „laskavoj” ocjeni o načinu na koji se u Crnoj Gori planira i uređuje prostor dala je Budva.
Ovaj grad odavno je sinonim za korupciju u urbanizmu i bespravnu gradnju, budvanizaciju koja je donijela ružne građevina svih veličina, oblika i boja, stvorila grad bez plana i arhitekture, bez ulica i trotoara, mjesto u kome su neuki korumpirani urbanisti i neuspješni arhitekti nalazili uhljebljene i slagali betonske kocke u prostoru jedne od najatraktivnijih rivijera.
Vladajuća garnitura DPSDP donijela je tokom posljednjih pet godina niz prostornih i urbanističkih planova koji su, svaki ponaosob, dokumenti čiste, korupcije visokog nivoa.
ISTRAGA: Ni takvi, naručeni planovi koji su ispoštovali i najambicioznije zamisli povlašćenih investitora nisu zadovoljili sve apetite, pa je na pomolu nova afera trgovine građevinskim dozvolama u Budvi koja ozbiljno prijeti da pomuti „slavu” slučaja Zavala.
Prema saznanjima Monitora Osnovno državno tužilaštvo u Kotoru priprema pokretanje istražnog pos tupka protiv Zlatka Dragovića, sekretara budvanskog Sekretarijata za planiranje i uređenje prostora i njegovih saradnika, zbog nezakonitog izdavanja građevinskih dozvola koje nisu u skladu sa važećim urbanističkim planovima.
Čeka se objedinjavanje više predmeta koji terete Dragovića za zloupotrebu službenog položaja za otvaranje obimnog istražnog postupka za nezakonito izdavanje odobrenja za gradnju.
Prema izvještajima urbanističke inspekcije Ministarstva održivog razvoja i turizma, kontrolom izdatih građevinskih dozvola od 2009- 2011 godine, koju je inspekcija vršila po osnovu prijava građana, mjesnih zajednica, Osnovnog tužilaštva u Kotoru, pa čak i Uprave policije, odgovorna lica u Sekretarijatu izdala su na destine građevinskih dozvola koje su u suprotnosti sa važećim planovima u Budvi, Bečićima, Pržnu, Svetom Stefanu, Rijeci Reževići i Petrovcu.
Inspektori Ministarstva podnijeli su nadležnom organu, u ovom slučaju glavnom administratoru Opštine, predloge za poništenje preko 20 rješenja za gradnju objekata ili rekonstrukciju i dogradnju.
Predloge za oglašavanje dozvola ništavnim prati niz zahtjeva Ministarstva za pokretanje prekršajnih postupaka protiv Sekretarijata za planiranje i uređenje prostora Opštine Budva kao organa uprave, zatim protiv sekretara Zlatka Dragovića, glavnog urbaniste Slavice Kovač i službenika Vesne Ivanović, Dese Simović i Dušanke Miskin, po osnovu Zakona o uređenju prostora i gradnji objekata i Zakona o prekršajima.
Novi zakon o gradnji sankcioniše i projektante koji projektuju objekte ne poštujući planom zadate uslove, pa su inspektori Urbanističke inspekcije podnijeli isto toliko zahtjeva za oduzimanje licenci projektnim biroima koje su izdate od strane Inženjerske komore Crne Gore, „jer obavljaju poslove suprotno odredbama zakona koji se odnose na poslove za koje je izdata”.
Zbog nepoštovanja datih urbanističko tehničkih uslova za gradnju, (U.T.U), rješenja o lokaciji, Detaljnih urbanističkih planova i Studija lokacija, ili zbog nezakonite revizije glavnih projekata, odnosno grube povrede Zakona o uređenju prostora i gradnji, zatraženo je, prema dostupnim informacijama, oduzimanje licenci za rad biroima ARHIS Group, ATRIUM, Del Projekt, Adria Invest, Pro-Ing-Trade, svi iz Budve. Najviše zahtjeva odnosi sa na ARHIS biro, čak pet od pregledanih 15 predmeta, a ne zaostaju mnogo ni ATRIUM i Del Projekt.
Oduzimanje licenci traži se i za biroe ING-Invest iz Danilovgrada, Čovjek i prostor iz Podgorice, Božović d.o.o iz Šavnika i D.o.o Profesional iz Nikšića.
Ako se ima u vidu da se radi samo o dozvolama koje je urbanistička inspekcija Ministarstva kontrolisala po prijavama, mogu se samo naslutiti razmjere kršenja zakona u Sekretarijatu za urbanizam u onom dijelu koji je ostao izvan kontrole.
U pitanju su djela ozbiljne zloupotrebe položaja odgovornih službenika Opštine Budva kojima je širokom krugu ljudi omogućeno nelegalno sticanje materijalne koristi na štetu Opštine i države Crne Gore.
Ostvareni interesi mogu se mjeriti milionima eura, jer su odobravani gabariti premašivali dozvoljene u nekim slučajevima i do 100 odsto. Kada se ima u vidu cijena kvadrata na teritoriji opštine Budva, mogu se zamisliti dobiti koju su ostvarivali svu učesnici u lancu gradnje, počev od urbanista koji su udarali štambilje na dozvole i ovjeravali lažne glavne projekte na kojima su često rukom docrtavali spratove, arhitekata koji su pogazili struku i profesionalnu etiku u trci za novcem, pa sve do čelnika Opštine Budva koji su takvo ponašanje aminovali.
DRASTIČNO: Drastičan je primjer izdavanja dozvola za gradnju objekata koji spratnošću i površinama od nekoliko stotina kvadrata odstupaju od plana u naselju Rijeka Reževići za koje je nedavno usvojena Lokalna studija lokacije.
Firmi Arteks d.o.o iz Budve izdata je građevinska dozvola prema projektu sa bruto razvijenom građevinskom površinom (BRGP) od 1576 metara kvadratnih, dok je planom dozvoljeno maksimalnih 1163 m2. Prekoračenje iznosi 413 m2 ili 35,50 odsto.
Investitoru PWS Managment iz Budve odobreno je 659 kvadrata ili 46,6% više od parametara datih u LSL, dok je vlasniku L.P.P Capital iz Budve dato preko 300 m2.
Ista je, ako ne i gora situacija u Budvi. Zanimljiv je primjer izgradnje dvojne stambene zgrade u centru grada, pored hotela Avala, investitora Petka i Nikole Mitrovića.
Ovaj objekat postao je simbol urbanističkog kriminala u Budvi.
Urbanistička inspekcija je u novembru 2009 godine, nadležnom organu lokalne uprave naložila poništenje građevinskih dozvola jer su u suprotnosti sa planom DUP Budva-centar.
U izvještaju inspektora Hajra Hajdarpašića navodi se da su urbanistički uslovi izdati za rekonstrukciju i dogradnju objekta iako se radi o izgradnji nove stambene zgrade. Dozvolama koje je izdao opštinski sekretarijat prekoračene su sve vrijednosti date planom, kako zauzetost parcele tako i indeks izgrađenosti, spratnost i ukupna površina objekata. Dio zgrade Petka Mitrovića veći je za 345 kvadrata od dozvoljenog dok u drugom krilu prekoračenje iznosi 400m2.
Inspektor je u ovom slučaju podnio zahtjev za pokretanje prekršajnog postupka protiv Sekretarijata, sekretara Zlatka Dragovića i Vesne Ivanović. Nadležnom organu uprave upućen je i zahtjev za oduzimanje licence projektnom birou ARHIS koji je izradio glavni projekat suprotno izdatim uslovima za gradnju.
Opsežna akcija državnih organa ostala je međutim bez rezultata. Nadležna inspekcija nije donijela rješenje o rušenju bespravno podignutih spratova. Nelegalna zgrada je dovršena, stanovi prodati a susjedne komšijske kuće u potpunosti degradirane.
Nakon dvogodišnje istrage Osnovno tužilaštvo u Kotoru oglasilo je krivim investitora Petka Mitrovića koji je na kraju kažnjen uslovno.
Akteri u poslu gradnje ove zgradurine u centru Budve potrudili su se da cijelu stvar legalizuju tako što će promijeniti važeći DUP. Predlog izmjena i dopuna DUP-a Budva-centar kojim je predviđena izmjena datih parametara za zgradu Mitrovića i unošenja novih u skladu sa nelegalnim dozvolama, odavno čeka saglasnost Ministarstva održivog razvoja.
Među brojnim predmetima protiv sekretara Dragovića koji su se našli na stolu Osnovnog državnog tužioca Borisa Savića, naći će se i slučaj bespravne gradnje novog „firmiranog” lokala Perla u Budvi koji je smješten u sred budvanskog gradskog parka.
Sekretarijat za planiranje i uređenje prostora izdao je dozvolu za gradnji i rad kafe-restorana kao privremenog objekta, poput kioska i tezgi, u skladu sa Programom postavljanja privremnih objekata.
U pitanju je objekat čvrste betonske konstrukcije na dva nivoa i ne može biti riječi o privremnom objektu, tvrde u kotorskom tužilaštvu.
I kafe Perla se našao na listi objekata koji su obuhvaćeni izmjenama i dopunama DUP-a, sa namjerom da takozvani privremeni objekat postane trajan i legalan.
Prekršajne prijave koje pišu i u Budvu šalju inspektori Ministarstva održivog razvoja ne brinu mnogo službenike Opštine Budva. Prijave obično završavaju u košu, u najgorem slučaju plaća se kazna u iznosu od par ličnih dohodaka. Posao organizovanog kršenja urbanističkih planova donosi mnogo više od plaćenih kazni.
Zato su ocjene Stejt departmenta sa početka teksta, bar što se Budve tiču, sasvim na mjestu.
Branka PLAMENAC
INTERVJU4 sedmice
INTERVJU3 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
DRUŠTVO4 sedmice
DRUŠTVO3 sedmice
INTERVJU3 sedmice
Polemika4 sedmice
INTERVJU3 sedmice